Xạ trị ung thư gan
Xạ trị sử dụng các tia năng lượng cao (hoặc các hạt) để tiêu diệt các tế bào ung thư. Tuy nhiên xạ trị có thể không phải là một lựa chọn điều trị phù hợp cho một số bệnh nhân bị tổn thương gan nặng do các bệnh như viêm gan hoặc xơ gan.
Bức xạ có thể hữu ích trong điều trị:
- Ung thư gan (u ác tính) không thể loại bỏ bằng phẫu thuật.
- Ung thư gan không thể điều trị bằng kỹ thuật đốt u hoặc thuyên tắc hay không đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị đó.
- Ung thư gan đã di căn đến các khu vực khác như não hoặc xương.
- Người bệnh bị đau vì ung thư gan (u ác tính) lớn.
- Những người bị huyết khối khối u (một tập hợp các tế bào ung thư gan) gây chặn tĩnh mạch cửa.
Làm thế nào để nhận được xạ trị?
Xạ trị chùm tia ngoài (EBRT) tập trung bức xạ từ một nguồn bên ngoài cơ thể vào bệnh ung thư. Thông thường liều lượng xạ trị trong điều trị cũng giống như chụp X-quang, nhưng bức xạ mạnh hơn. Các phương pháp chính của điều trị này thường không đau. Mỗi lần điều trị chỉ kéo dài vài phút, mặc dù thời gian thiết lập để đưa bạn vào vị trí điều trị thường mất nhiều thời gian hơn. Thông thường, xạ trị chùm tia ngoài (EBRT) sử dụng các liều lượng nhỏ bức xạ nên được thực hiện 5 ngày một tuần và trong vài tuần.
Vì các tế bào ung thư gan rất nhạy cảm với bức xạ, nên mọi người cần thận trọng khi lập kế hoạch điều trị để tránh làm tổn thương mô gan bình thường (khỏe mạnh) càng nhiều càng tốt. Một kỹ thuật mới hơn xạ trị, chẳng hạn như xạ trị lập thể định vị thân (SBRT), giúp bác sĩ nhắm mục tiêu vào các khối u gan nhưng vẫn giảm được lượng bức xạ đến các mô khỏe mạnh lân cận. Điều này giúp cho việc điều trị hiệu quả hơn và giảm tác dụng phụ. Mặt khác, thời gian hoàn thành điều trị của xạ trị lập thể định vị thân (SBRT) ngắn hơn so với xạ trị chùm tia ngoài (EBRT). Bởi vì phương pháp này sử dụng chùm bức xạ liều cao tập trung được chiếu vào vị trí của bệnh nên chúng chỉ được thực hiện một hoặc vài ngày. Chùm tia nhắm vào khối u từ các góc độ khác nhau. Để nhắm mục tiêu chính xác liều bức xạ, một chiếc khung được thiết kế đặc biệt đặt trên cơ thể mỗi lần điều trị. Loại xạ trị này có thể được sử dụng ở những người có khối u gan nhỏ đang chờ ghép gan.
Tắc mạch phóng xạ
Như đã đề cập trong Liệu pháp thuyên tắc đối với ung thư gan, khối u trong gan có thể được điều trị bằng cách tiêm các hạt phóng xạ nhỏ vào động mạch gan. Sau đó các hạt nằm trong gan gần khối u và phát ra một lượng nhỏ bức xạ nhưng chúng chỉ được một quãng ngắn.
Tác dụng phụ có thể của xạ trị ung thư gan
Một số tác dụng phụ phổ biến của xạ trị bao gồm:
- Da ở các khu vực xạ trị bị thay đổi, từ đỏ dẫn đến phồng rộp và bong tróc.
- Buồn nôn và ói mửa.
- Mệt mỏi.
- Bệnh tiêu chảy.
- Ăn mất ngon.
Những tác dụng này thường biến mất trong vòng một vài tuần sau khi kết thúc điều trị.
Một tác dụng phụ nghiêm trọng hơn của xạ trị đối với gan là bệnh gan do xạ trị (radiation induced liver disease - RILD). Căn bệnh này thường xảy ra 3 đến 4 tháng sau khi điều trị và thường chỉ kéo dài một thời gian nhất định, tuy nhiên bệnh có thể gây tử vong trong một số trường hợp. Các dấu hiệu và triệu chứng thường xảy ra với bệnh gan do xạ trị (RILD) có thể bao gồm các xét nghiệm chức năng gan bất thường, gan và lá lách to, cổ trướng (chất lỏng tích tụ trong bụng) và vàng da. Vì thế hãy hỏi bác sĩ về những tác dụng phụ có thể xảy ra và làm thế nào để ngăn ngừa hoặc làm giảm chúng.
