Phẫu thuật ung thư gan

Hiện nay, lựa chọn tốt nhất để chữa ung thư gan là phẫu thuật cắt bỏ (cắt bỏ khối u bằng phẫu thuật) hoặc ghép gan. Nếu tất cả u ác tính (ung thư) trong gan được loại bỏ hoàn toàn, bạn sẽ có tiên lượng tốt nhất. Đối với những trường hợp ung thư gan ở giai đoạn đầu có thể được chữa khỏi bằng các loại điều trị khác như phẫu thuật cắt bỏ hoặc xạ trị. 

Cắt bỏ một phần gan

Cắt bỏ một phần gan là phẫu thuật chỉ được thực hiện ở những người có chức năng gan tốt, đảm bảo đủ sức khỏe để phẫu thuật và có một khối u duy nhất chưa phát triển thành mạch máu mới, thì có thể thực hiện phẫu thuật này.

Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT hoặc chụp MRI với chụp động mạch được thực hiện trước tiên để quan sát liệu ung thư có thể được loại bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên, đôi khi trong quá trình phẫu thuật, u ác tính (ung thư) được phát hiện có thể đã quá lớn hoặc đã lan quá xa để được loại bỏ, do đó phẫu thuật (đã được lên kế hoạch) không thể thực hiện được.

Đa phần bệnh nhân bị ung thư gan cũng bị xơ gan. Ở một người bị xơ gan nặng, việc loại bỏ một lượng nhỏ mô gan ở rìa của ung thư (u ác tính) có thể không để lại đủ phần gan thực hiện các chức năng quan trọng. 

Những người bị xơ gan thường đáp ứng đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật nếu chỉ có một khối u (chưa phát triển thành mạch máu) và họ vẫn còn một lượng vừa đủ (ít nhất 30%) chức năng gan còn lại sau khi khối u được cắt bỏ. Các bác sĩ thường đánh giá chức năng này bằng cách chỉ định điểm số Child-Pugh, đây là thước đo xơ gan dựa trên các xét nghiệm và triệu chứng trong phòng xét  nghiệm.

Những bệnh nhân thuộc nhóm A-Pugh rất có thể còn đủ chức năng gan để phẫu thuật. Còn đối với bệnh nhân thuốc nhóm B thì ít có khả năng phẫu thuật. Ngoài ra, phẫu thuật không phải là một lựa chọn cho bệnh nhân trong nhóm C. 

Nguy cơ và tác dụng phụ có thể xảy ra

Cắt bỏ gan là một phẫu thuật lớn, nghiêm trọng chỉ nên được thực hiện bởi các bác sĩ phẫu thuật lành nghề và có kinh nghiệm. Bởi vì những người bị ung thư gan thường có các vấn đề khác về gan ngoài ung thư, do đó các bác sĩ phẫu thuật phải cắt bỏ đủ lượng gan để cố gắng lấy hết u ác tính (ung thư), nhưng vẫn đảm bảo phần còn lại của gan hoạt động bình thường.

• Chảy máu: gan là cơ quan nhận được nhiều máu nhất trong cơ thể, vì thế vấn đề chảy máu sau phẫu thuật thường là mối quan tâm chính của nhiều người. Bên cạnh đó, gan thường tạo ra các chất giúp đông máu. Tổn thương gan (cả trước khi phẫu thuật và trong khi phẫu thuật) có thể làm tăng thêm các vấn đề chảy máu tiềm ẩn.
• Sự nhiễm trùng.
• Biến chứng từ gây mê.
• Các cục máu đông.
• Viêm phổi.
• Ung thư gan mới: Bởi vì phần gan còn lại vẫn có thể gây ra những căn bệnh tiềm ẩn dẫn đến ung thư, đôi khi ung thư gan mới có thể phát triển sau đó.

Ghép gan

Hiện nay, ghép gan có thể là lựa chọn tốt nhất cho một số người bị ung thư gan. Ngoài ra, ghép gan cũng có thể là một lựa chọn điều trị cho những người có khối u không thể cắt bỏ bằng phẫu thuật, do vị trí của khối u hoặc do gan có quá nhiều bệnh nên họ không thể chịu đựng được việc cắt bỏ một phần gan. Nói chung, cấy ghép gan được sử dụng để điều trị cho bệnh nhân có khối u nhỏ (1 khối u nhỏ hơn 5cm hoặc 2 đến 3 khối u không lớn hơn 3cm) không phát triển thành các mạch máu gần đó. Mặt khác, ghép gan cũng hiếm khi là một lựa chọn chữa trị cho bệnh nhân ung thư có thể thực phẫu thuật cắt bỏ (ung thư có thể được loại bỏ hoàn toàn). Với ghép gan, không chỉ làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển ung thư gan mới (ung thư thứ hai), mà gan mới sẽ hoạt động bình thường.

Vào năm 2016 khoảng 1.000 ca ghép gan đã được thực hiện ở những người bị ung thư gan. Tuy nhiên thật không may cơ hội được thực hiện ghép gan hiện đang bị hạn chế. Mỗi năm, chỉ có khoảng 8.400 lá gan có sẵn được cấy ghép và hầu hết trong số này được sử dụng cho những bệnh nhân mắc các bệnh khác ngoài ung thư gan. Vì thế việc nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc hiến tạng là mục tiêu sức khỏe cộng đồng thiết yếu, có thể giúp điều trị này có sẵn cho nhiều bệnh nhân ung thư gan và các bệnh gan nghiêm trọng khác.

Đa phần gan được sử dụng để cấy ghép đến từ những người vừa mới chết. Tuy nhiên vẫn có một số bệnh nhân nhận được một phần gan từ một người hiến tặng còn sống (thường là người thân) để ghép. Gan có thể tái tạo một số chức năng bị mất theo thời gian nếu một phần của gan đã bị loại bỏ. Nhưng phẫu thuật vẫn mang đến một số rủi ro cho người hiến tặng. Mỗi năm có khoảng 370 ca ghép gan của người hiến tặng còn sống được thực hiện. Và chỉ một số ít trong đó là dành cho bệnh nhân ung thư gan.

Một số trường hợp ghép gan cần phải chờ cho đến khi có gan phù hợp, điều này có thể mất quá nhiều thời gian đối với một số người bị ung thư gan. Trong khi nhiều trường hợp, người bệnh có thể được điều trị bằng một phương pháp khác, chẳng hạn như thuyên tắc hoặc cắt bỏ, trong khi chờ ghép gan. Hoặc các bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị khác trước và sau đó là cấy ghép nếu ung thư quay trở lại (tái phát).

Rủi ro và tác dụng phụ có thể xảy ra

Giống như phẫu thuật cắt bỏ một phần gan, ghép gan là một phẫu thuật chính với những rủi ro nghiêm trọng và chỉ nên được thực hiện bởi các bác sĩ phẫu thuật lành nghề và có kinh nghiệm. Rủi ro có thể bao gồm:

• Sự chảy máu.
• Nhiễm trùng: Những người được ghép gan thường được dùng thuốc để giúp ức chế hệ thống miễn dịch của họ nhằm ngăn chặn cơ thể từ chối cơ quan mới (còn gọi là thải ghép). Những loại thuốc này có những rủi ro và tác dụng phụ riêng, đặc biệt là nguy cơ bị nhiễm trùng nghiêm trọng. Bằng cách ức chế hệ thống miễn dịch, những loại thuốc này cũng có thể gây ra bất kỳ u gan ác tính nào lan ra ngoài gan phát triển nhanh hơn. Một số loại thuốc được sử dụng để ngăn ngừa thải ghép cũng có thể gây ra huyết áp cao, cholesterol cao và bệnh tiểu đường, có thể làm suy yếu xương và thận, và thậm chí có thể dẫn đến một bệnh ung thư mới.
• Các cục máu đông.
• Biến chứng từ gây mê.
• Từ chối gan mới: Sau khi ghép gan, xét nghiệm máu thường xuyên được thực hiện để kiểm tra các dấu hiệu cơ thể từ chối gan mới (thải ghép). Đôi khi sinh thiết gan cũng được thực hiện để quan sát tình trạng thải ghép có đang xảy ra hay không và liệu có cần thay đổi trong các loại thuốc ngăn ngừa thải ghép hay không.