Phẫu thuật có thể được sử dụng trong chẩn đoán và điều trị u nguyên bào thần kinh. Đối với những khối u nhỏ, chưa lan rộng thì phẫu thuật thường được xem là phương pháp điều trị chính.
Sinh thiết phẫu thuật (sinh thiết mở)
Trong nhiều trường hợp, bác sĩ cần mẫu khối u để kiểm tra tính chất (lành hay ác) trước khi quyết định phương pháp điều trị phù hợp. Mẫu mô u lấy ra từ quá trình sinh thiết được quan sát dưới kính hiển vi và được dùng trong một số xét nghiệm phòng thí nghiệm.
Đối với u trong ổ bụng, bác sĩ phẫu thuật có thể làm sinh thiết thông qua nội soi ổ bụng, bằng cách sử dụng một ống soi dài, mỏng có thiết kế đầu máy quay ở cuối đưa vào bụng qua vết rạch nhỏ, giúp bác sĩ nhìn rõ quang trường trong ổ bụng. Sau đó, bác sĩ rạch một đường ngắn thứ hai để tiếp cận vùng bên trong ổ bụng và lấy mẫu mô u.
Điều trị bằng phẫu thuật
Sau khi được chẩn đoán, phẫu thuật thường được sử dụng để cố gắng loại bỏ càng nhiều mô u càng tốt. Một số trường hợp, phẫu thuật có thể loại bỏ toàn bộ khối u mà không cần thực hiện thêm bất kỳ điều trị nào.
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ cần kiểm tra kỹ dấu hiệu di căn của ung thư. Các hạch vùng (tập hợp các tế bào miễn dịch, đây thường là vị trí ung thư di căn đến đầu tiên) thường được loại bỏ và xem xét dưới kính hiển vi.
Khối u được loại bỏ hoàn toàn trong trường hợp khả thi. Đối với u nằm gần các cấu trúc quan trọng hoặc được bao quanh bởi mạch máu lớn thì thường khó có thể cắt bỏ toàn bộ mô u. Mô u còn sót lại không đồng nghĩa với việc khối u sẽ tái phát. Việc tiến hành thêm hóa trị hoặc các phương pháp khác sau phẫu thuật được quyết định phụ thuộc vào nhóm nguy cơ của trẻ.
Nếu u lớn, có thể cần hóa trị trước phẫu thuật để thu nhỏ chúng và giúp loại bỏ dễ dàng hơn.
Những rủi ro và tác đụng phụ của phẫu thuật
Những rủi ro sau mổ phụ thuộc vào vị trí u và mức độ cuộc phẫu thuật cũng như sức khỏe trước đó của trẻ. Một số biến chứng nghiêm trọng hiếm gặp như xuất huyết nặng, các vấn đề liên quan đến gây mê, nhiễm trùng và tổn thương mạch máu, thận, các cơ quan khác hoặc thần kinh. Các biến chứng dễ xảy ra hơn đối với những khối u lớn, xâm lấn mạch máu hoặc mô thần kinh. Hầu hết trẻ đều cảm thấy đau sau phẫu thuật, tuy nhiên điều này có thể hỗ trợ bằng thuốc nếu cần.