U nguyên bào thần kinh là gì?
Ung thư bắt nguồn từ tất cả mọi nơi trong cơ thể bạn. U nguyên bào thần kinh là một dạng ung thư được hình thành ở giai đoạn tế bào thần kinh sơ khai. Các tế bào thần kinh tạo nên hệ thần kinh.
U nguyên bào thần kinh xảy ra hầu hết ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hiếm khi xảy ra ở trẻ em lớn hơn 10 tuổi.
Để hiểu rõ về u nguyên bào thần kinh, ta cần biết một ít về hệ thần kinh. Hệ thần kinh bao gồm não, tủy sống, dây thần kinh. Trong hệ thần kinh, tế bào thần kinh giúp cho cơ thể thực hiện theo cách nó muốn. Các tín hiệu hóa học được giải phóng bởi các tế bào thần kinh dẫn truyền đi khắp cơ thể chi phối hoạt động, suy nghĩ cũng như cảm giác, xúc giác, khứu giác, thính giác và thị giác.
Một phần của hệ thần kinh có chức năng điều hòa hoạt động các cơ quan như tim, phổi, dạ dày. Còn được gọi là hệ thần kinh giao cảm, giúp điều hòa huyết áp, nhịp tim và tiêu hóa thức ăn.
Hầu hết u nguyên bào thần kinh bắt nguồn từ hệ thần kinh thực vật,có thể tìm ở dọc đường đi của hệ thần kinh, chẳng hạn như ở bụng, ngực và cổ. Một vài u nguyên bào thần kinh phát triển chậm, một số khác có thể phát triển nhanh và di căn đến phần khác của cơ thể.
Một số mẫu câu hỏi
Tại sao bác sĩ nghĩ con tôi mắc phải u nguyên bào thần kinh ?
Có khả năng nào con tôi không mắc phải u nguyên bào thần kinh không ?
Bác sĩ có thể cho tôi biết các loại u nguyên bào thần kinh mà nghi ngờ con tôi mắc phải không ?
Bệnh sẽ diễn tiến như thế nào ?
Cách bác sĩ biết con bạn mắc phải u nguyên bào thần kinh như thế nào ?
U nguyên bào thần kinh thường được phát hiện khi đứa trẻ đến khám với những triệu chứng nhất định. Nếu nghi ngờ, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm. Dưới đây là một vài xét nghiệm mà con bạn có thể cần:
Xét nghiệm máu và nước tiểu
Có thể chỉ ra u nguyên bào thần kinh khi tìm thấy một số chất qua xét nghiệm máu và nước tiểu. Ngoài ra còn có thể thực hiện một số xét nghiệm khác nhằm kiểm tra chức năng gan, thận hoặc cơ quan khác.
Xét nghiệm hình ảnh
- Siêu âm: Siêu âm có thể là một trong những xét nghiệm đầu tiên được thực hiện nếu bác sĩ nghĩ đứa trẻ mắc phải u nguyên bào thần kinh. Siêu âm có thể giúp phát hiện những vấn đề ở bụng, nhưng không thể sử dụng ở ngực và cổ.
- X-quang ngực và cơ quan khác: X-quang có thể là xét nghiệm hình ảnh đầu tiên cần làm đối với một đứa trẻ mắc phải u nguyên bào thần kinh. X-quang ngực có thể chỉ racác vấn đề ở các cơ quan trong khoang ngực. Đôi khi, cần phải làm thêm X-quang ở các vị trí khác của cơ thể.
- Chụp MRI: chụp MRI có thể giúp bác sĩ quan sát chi tiết hơn về một số phần trên cơ thể. Nó rất hữu ích trong việc xem xét não bộ và tủy sống.
- Chụp CT: CT Scan còn được gọi là CAT scans, phương pháp này sử dụng tia X để tạo những hình ảnh chi tiết ở bên trong cơ thể. Xét nghiệm này có thể giúp phát hiện tình trạng di căn nếu có.
- Chụp MIBG: Chụp MIGB thường được sử dụng sau CT hoặc MRI để kiểm tra mức độ di căn. Phương pháp này cần sử dụng một loại thuốc nhuộm để đánh dấu các tế bào u nguyên bào thần kinh, và một máy ảnh để chụp ra những chi tiết về xương và các bộ phận khác của cơ thể.
- Xạ hình xương: Xạ hình xương sử dụng một loại thuốc nhuộm để quan sát tất cả xương trong cơ thể. Một số trường hợp không thể sử dụng xạ hình xương có thể thay thế bằng chụp MIBG.
- Chụp cắt lớp đồng vị phát Positron ( PET Scan ): chụp PET cũng sử dụng một loại thuốc nhuộm và một camera. Hình ảnh được chụp PET không chi tiết bằng chụp CT hoặc MRI. Nhưng PET có thể giúp tìm thấy các tế bào u nguyên bào thần kinh ở hầu hết bất kì mọi nơi trong cơ thể.
Sinh thiết:
- Sinh thiết phẫu thuật: Mẫu u được cắt bỏ qua phẫu thuật sẽ được quan sát dưới kính hiển vi bởi các bác sĩ chuyên khoa.
- Chọc hút và sinh thiết tủy xương: xét nghiệm này có thể thực hiện để xem xét nếu u nguyên bào thần kinh đã di căn. Bác sĩ sử dụng những cái kim mỏng, rỗng để loại bỏ một số lượng nhỏ tủy xương, thường lấy từ xương hông. Các mẫu này được gửi đến phòng thí nghiệm để xem xét xem liệu có các tế bào u nguyên bào thần kinh trong tủy xương không.
Bệnh u nguyên bào thần kinh con tôi mắc phải nghiêm trọng như thế nào ?
U nguyên bào thần kinh không xảy ra theo các giai đoạn như hầu hết những ung thư khác. U nguyên bào thần kinh được chia giai đoạn bằng cách xem xét các nhóm nguy cơ của trẻ có thể có. Hãy yêu cầu bác sĩ giải thích về nhóm nguy cơ mà con bạn có thể mắc phải. Nhóm nguy cơ này giúp bác sĩ quyết định những phương án điều trị tốt nhất.
Một số mẫu câu hỏi
Bác sĩ có thể cho tôi biết loại u nguyên bào thần kinh mà con tôi mắc phải không?
Những yếu tố này có ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài của con tôi không ?
Chúng ta có cần gặp bác sĩ khác không ?
Bác sĩ có nhiều kinh nghiệm trong điều trị u nguyên bào thần kinh ?
Con tôi sẽ được làm những xét nghiệm nào ?
Ai sẽ làm những xét nghiệm đó ?
Họ sẽ làm việc đó ở đâu ?
Ai có thể giải thích chúng cho tôi ?
Làm thế nào và khi nào chúng tôi nhận được kết quả ?
Ai sẽ giải thích những kết quả đó ?
Bao lâu thì chúng ta cần bắt đầu điều trị ?
Bệnh sẽ diễn tiến ra sao ?
Những phương pháp điều trị nào sẽ cần thiết cho con tôi ?
Kế hoạch điều trị tốt nhất cho con của bạn phụ thuộc vào:
- Dạng và nhóm nguy cơ của u nguyên bào thần kinh.
- Khả năng của một phương pháp điều trị mang lại
- Cảm nhận của bạn về phương pháp điều trị đó và tác dụng phụ mà chúng có thể mang lại.
Phẫu thuật:
Phẫu thuật có thể chỉ điều trị cần thiết đối với những u nguyên bào thần kinh nhỏ. Nếu u nguyên bào thần kinh lớn hoặc đã di căn thì cần đưa ra một phương pháp điều trị khác.
Hóa trị:
Liệu pháp hóa trị hoặc hóa trị là sử dụng thuốc để tiêu diệt các tế bào ung thư. Một số nhóm nguy cơ nhất định của u nguyên bào thần kinh được hóa trị.Một số trường hợp, hóa trị được đưa vào trước phẫu thuật và đôi khi sau phẫu thuật.
Hóa trị là một trong những điều trị chính cho hầu hết u nguyên bào thần kinh đã di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể. Đứa trẻ có thể nhận nhiều hơn một loại thuốc hóa trị tại các thời điểm khác nhau.
Bác sĩ đề xuất hóa trị theo chu kì, với mỗi chu kì tiếp theo là một khoảng nghỉ.
Các tác dụng phụ của hóa trị:
Hóa trị có thể có nhiều tác dụng phụ như:
- Rụng tóc.
- Lỡ miệng.
- Chán ăn.
- Tiêu chảy.
- Buồn nôn và nôn.
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng (số lượng tế bào bạch cầu thấp).
- Dễ bị bầm tím và chảy máu (do số lượng tiểu cầu ít).
- Mệt mỏi (do tổng số lượng hồng cầu thấp).
Nhưng các vấn đề này có xu hướng biến mất sau khi kết thúc quá trình điều trị. Có một số cách để chữa trị cho hầu hết các tác dụng phụ do hóa trị gây ra. Để đảm bảo được điều này, bạn hãy nói chuyện với đội ngũ chăm sóc ung thư cho con bạn, họ có thể giúp đỡ bạn.
Liệu pháp miễn dịch:
Các loại thuốc điều trị miễn dịch được xem là các phương pháp điều trị tốt hơn. Có nhiều dạng u nguyên bào thần kinh nhất định đang được nghiên cứu. Các loại thuốc này ảnh hưởng chủ yếu đến các tế bào ung thư và tế bào bất thường trong cơ thể. Chúng thậm chí có thể thực hiện ngay cả khi không có các phương pháp điều trị khác.Chúng có thể được xem như thuốc mà con bạn uống ở nhà. Những thuốc này có các tác dụng phụ khác hóa trị và chúng thường không quá tệ .
Liệu pháp Retinoid
Retinoids là các chất giống vitaminA. Một số trường hợp, một loại thuốc Retinoid được đưa vào sau phương pháp điều trị u nguyên bào thần kinh khác. Hãy nói chuyện với bác sĩ điều trị cho con bạn để biết liệu phương pháp điều trị này có giúp ích cho con bạn hay không.
Liệu pháp xạ trị
Liệu pháp xạ trị chiếu ngoài cơ thể.
Xạ trị là phương pháp sử dụng một chùm tia X năng lượng cao ( như X-rays ) để tiêu diệt các tế bào ung thư. Hầu hết trẻ mắc u nguyên bào thần kinh không cần xạ trị, nhưng một số trường hợp có thể làm tùy thuộc vào nhóm nguy cơ của trẻ. Nếu được thực hiện, xạ trị có thể tiêu diệt bất kì tế bào u nguyên bào thần kinh có thể được ẩn nấp trong các bộ phận nhất định của cơ thể. Hãy hỏi bác sĩ của con bạn rằng liệu xạ trị sẽ là một phần của điều trị hay không và điều gì sẽ xảy ra khi xạ trị.
Tác dụng phụ của xạ trị.
Nếu bác sĩ của con bạn đề nghị điều trị bằng phương pháp xạ trị, hãy nói về những tác dụng phụ có thể mang lại. Các tác dụng phụ phụ thuộc vào vị trí xạ trị nhắm đến và phổ biến nhất là:
+ Thay đổi da ở vị trí xạ trị được đưa vào.
+ Cảm thấy mệt mỏi.
Các tác dụng phụ này có xu hướng cải thiện sau khi kết thúc quá trình điều trị.Xạ trị có thể gây ra những ảnh hưởng lâu dài nếu xạ trị nhắm đến các vị trí như não, tim, phổi hoặc các cơ quan khác. Hãy nói chuyện với đội ngũ chăm sóc ung thư của con bạn về những điều sẽ xảy ra.
Xạ trị MIBG
Liệu pháp MIBG là một loại của liệu pháp xạ trị, tiêm một chất vào trong cơ thể phối hợp với xạ trị để điều trị u nguyên bào thần kinh.
Tác dụng phụ của MIBG.
- Thường không có tác dụng phụ nghiêm trọng đối với liệu pháp MIBG. Hầu hết, các tác dụng phụ thường gặp là:
+ Buồn nôn và nôn.
+ Cảm thấy mệt mỏi.
+ Sưng má.
Các thử nghiệm lâm sàng:
Thử nghiệm lâm sàng là những nghiên cứu thử nghiệm các loại thuốc mới hoặc các phương pháp điều trị khác cho con người. Họ so sánh những phương pháp điều trị chuẩn mực với những phương pháp khác có thể điều trị tốt hơn. Thử nghiệm lâm sàng là một phương pháp mới nhất dùng để điều trị ung thư. Họ đưa ra phương pháp tốt nhất giúp bác sĩ tìm ra phương pháp tốt hơn để điều trị ung thư. Nếu bác sĩ của bạn có thể tìm thấy một ai đó đang nghiên cứu loại ung thư mà con bạn mắc phải, bạn có tham gia hay không là tùy thuộc vào bạn và bạn có thể dừng lại bất kì lúc nào.
Nếu bạn muốn tìm hiểu nhiều hơn về các phương pháp thử nghiệm lâm sàng có thể giúp ích cho con bạn, hãy bắt đầu hỏi bác sĩ của bạn rằng phòng khám và bệnh viện của bạn có thực hiện các phương pháp thử nghiệm lâm sàng không. Xem xét các thử nghiệm lâm sàng để tìm hiểu nhiều hơn.
Một số phương pháp điều trị khác
Khi con bạn mắc phải ung thư, bạn có thể nghe về các phương pháp điều trị khác hoặc các triệu chứng của nó. Những điều đó có thể không phải lúc nào cũng là những phương pháp điều trị y học chuẩn. Các phương pháp điều trị này có thể là các loại vitamin, các loại thảo mộc, các chế độ ăn đặc biệt, và một vài phương pháp khác. Bạn có thể thắc mắc về những phương pháp điều trị này.
Một vài phương pháp được xem có thể giúp ích nhưng nhiều trường hợp chưa được thử nghiệm và thậm chí một số trường hợp còn được phát hiện là gây hại. Hãy nói chuyện với bác sĩ của con bạn về bất kì thứ gì mà bạn nghĩ đến việc sử dụng, cho dù là một vitamin , một chế độ ăn hoặc bất kì thứ gì khác.
Một số mẫu câu hỏi:
Bác sĩ nghĩ phương pháp điều trị nào tốt nhất cho con tôi ?
Mục tiêu của phương pháp điều trị này là gì? Bác sĩ nghĩ phương pháp này có thể chữa khỏi u nguyên bào thần kinh không ?
Con tôi cần các phương pháp điều trị khác không ?
Mục đích của các phương pháp điều trị này là gì ?
Những tác dụng phụ mà con tôi có thể mắc phải từ những phương pháp điều trị này là gì ?
Chúng ta có thể làm gì về những tác dụng phụ này ?
Các thử nghiệm lâm sàng liệu có phù hợp cho con tôi không ?
Những vitamin và chế độ ăn đặc biệt mà những người bạn nói với tôi là gì ? Làm cách nào chúng tôi biết được liệu chúng có an toàn hay không ?
Bao lâu chúng ta mới bắt đầu điều trị?
Chúng tôi nên làm gì để sẵn sàng điều trị ?
Có điều gì chúng tôi có thể làm để giúp cho công việc điều trị tốt hơn không ?
Những lựa chọn điều trị của chúng tôi là gì ?
Bác sĩ đề xuất cái nào và vì sao ?
Chúng ta nghĩ sao về việc cây ghép một tế bào gốc?
Những cơ hội chữa khỏi u nguyên bào thần kinh là gì?
Bệnh sẽ diễn tiến ra sao?
Điều gì sẽ xảy ra sau quá trình điều trị?
Bạn sẽ vui mừng khi quá trình điều trị kết thúc. Nhưng thật khó để không lo lắng về việc ung thư tái phát. Thậm chí khi ung thư không bao giờ tái phát, mọi người vẫn lo lắng về điều đó. Nhiều năm sau khi quá trình điều trị kết thúc, con bạn sẽ đến gặp bác sĩ điều trị. Hãy đảm bảo rằng họ sẽ đến cho tất cả những lần thăm khám tiếp theo. Con bạn sẽ được khám, xét nghiệm máu và có thể làm những xét nghiệm khác để xem xét liệu ung thư có tái phát hay không.
Đầu tiên, việc thăm khám có thể khoảng một lần một tháng, càng lâu con bạn không bị ung thư thì số lần thằm khám ít dần.
