Sau khi một trường hợp nào đó được chẩn đoán ung thư ruột non, các bác sĩ sẽ tìm hiểu xem bệnh có lây lan sang các bộ phận khác (di căn) hay không, và nếu có thì bao xa. Quá trình này được gọi là giai đoạn, giúp mô tả mức độ phát triển của ung thư trong cơ thể. Ngoài ra, giai đoạn còn xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và cách điều trị tốt nhất cho bệnh nhân. Đôi khi bác sĩ còn sử dụng giai đoạn ung thư khi nói về số liệu thống kê tỷ lệ sống sót.
Ung thư ruột non được chẩn đoán sớm thường được gọi là giai đoạn 0 (ung thư biểu mô tại chỗ), sau đó được chia làm 4 giai đoạn từ I (1) đến IV (4). Theo quy luật, con số càng thấp, ung thư càng ít di căn. Nhưng một con số cao hơn, chẳng hạn như giai đoạn IV, có nghĩa là ung thư đã lan rộng hơn (di căn). Mặc dù khối u ung thư của mỗi người trải qua là duy nhất, nhưng bệnh đều có các giai đoạn tương tự có xu hướng tiên lượng giống nhau và thường điều trị theo cùng một cách.
Giai đoạn được xác định như thế nào?
Một giai đoạn lâm sàng ung thư ruột non thường được bác sĩ xác định dựa trên kết quả của bất kỳ cuộc kiểm tra, sinh thiết và xét nghiệm hình ảnh nào có thể đã được thực hiện. Nếu phẫu thuật đã được thực hiện, giai đoạn bệnh lý (còn gọi là giai đoạn phẫu thuật) cũng có thể được xác định.
Ung thư ruột non thường bắt nguồn ở lớp lót bên trong của ruột. Khi khối u phát triển, chúng có thể xâm lấn sâu hơn vào các lớp sâu hơn. Các lớp này bao gồm:
- Lớp niêm mạc: Đây là lớp trong cùng, gồm có 3 phần, lớp tế bào trên cùng (gọi là biểu mô), một lớp mô liên kết mỏng (gọi là một màng mô liên kết), và một màng cơ trơn mỏng (gọi là lớp cơ).
- Lớp dưới niêm mạc: Gồm mô liên kết, giúp kết nối niêm mạc với lớp cơ.
- Lớp cơ (muscularis propria): Lớp cơ này co lại để đẩy thức ăn dọc theo đường tiêu hóa.
- Lớp dưới thanh mạc và thanh mạc: Đây là những lớp mô liên kết mỏng ngoài cùng bao phủ đường tiêu hóa. Thanh mạc còn được gọi là phúc mạc tạng.
Hệ thống giai đoạn AJCC TNM
Hệ thống phân giai đoạn thường được sử dụng cho bệnh ung thư ruột non là hệ thống TNM của Ủy ban Hỗn hợp về Ung thư Hoa Kỳ (AJCC), dựa trên 3 phần thông tin chính:
- Mức độ (kích thước) của khối u chính (T-Tumor): Ung thư đã phát triển trong lớp niêm mạc của ruột non như thế nào? Ung thư đã lan đến các cấu trúc hoặc cơ quan lân cận hay chưa?
- Lây lan đến các hạch bạch huyết lân cận (N-Nodes): Khối u ung thư có lây lan sang các hạch bạch huyết lân cận hay chưa?
- Lây lan (di căn) đến các vị trí xa (M-Metastasis): Ung thư đã di căn đến các bộ phận xa của cơ thể hay chưa chẳng hạn như gan và niêm mạc bên trong ổ bụng (khoang phúc mạc)?
Các số hoặc chữ cái sau T, N và M sẽ cung cấp thêm thông tin chi tiết về từng yếu tố này. Con số càng cao có nghĩa là bệnh ung thư đã ở giai đoạn tiến triển hơn.
Khi các loại T, N và M đã được xác định, thông tin này được kết hợp trong một quá trình được gọi là nhóm giai đoạn, để xác định một giai đoạn tổng thể.
Hệ thống được mô tả dưới đây là hệ thống AJCC mới nhất, có hiệu lực từ tháng 1 năm 2018 và được sử dụng để điều trị ung thư biểu mô tuyến của ruột non.
Giai đoạn ung thư ruột non có thể phức tạp, vì vậy hãy yêu cầu bác sĩ giải thích thông tin về những điều này nếu bạn chưa hiểu rõ bất kỳ điều gì (theo cách bạn hiểu).
Các giai đoạn ung thư biểu mô tuyến của ruột non
Giai đoạn AJCC | Phân nhóm giai đoạn | Mô tả giai đoạn |
0 | Tis N0 M0 | Ung thư chỉ ở biểu mô (lớp tế bào trên cùng của niêm mạc). Khối u chưa phát triển vào các lớp mô sâu hơn (Tis). Khối u chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận (N0) hoặc các bộ phận xa của cơ thể (M0). |
I | T1 hoặc T2 N0 M0 | Ung thư đã phát triển vào các lớp sâu hơn (một màng mô liên kết hoặc lớp dưới niêm mạc) (T1) HOẶC khối u đã phát triển qua lớp dưới niêm mạc vào lớp cơ (T2). Ung thư chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận (N0) hoặc đến các bộ phận xa của cơ thể (M0). |
IIA | T3 N0 M0 | Ung thư đã phát triển qua lớp cơ và vào lớp dưới thanh mạc. Khối u chưa bắt đầu phát triển ở bất kỳ cơ quan hoặc cấu trúc lân cận nào (T3). Ung thư chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận (N0) hoặc đến các bộ phận xa của cơ thể (M0). |
IIB | T4 N0 M0 | Ung thư đã phát triển qua lớp mô bên ngoài bao phủ ruột (thanh mạc hoặc phúc mạc tạng) hoặc vào các cơ quan hoặc cấu trúc lân cận (T4). Ung thư chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận (N0) hoặc đến các bộ phận xa của cơ thể (M0). |
IIIA | Bất kỳ T N1 M0 | Ung thư có thể đã phát triển ở bất kỳ lớp nào của niêm mạc ruột non (Bất kỳ chữ T). Khối u đã lan đến 1 hoặc 2 hạch bạch huyết lân cận (N1) nhưng chưa xâm lấn đến các bộ phận xa của cơ thể (M0). |
IIIB | Bất kỳ T N2 M0 | Ung thư có thể đã phát triển ở bất kỳ lớp nào của niêm mạc ruột non (Bất kỳ chữ T). Khối u đã lan đến 3 hoặc nhiều hạch bạch huyết lân cận (N2) nhưng chưa xâm lấn đến các bộ phận khác của cơ thể (M0). |
IV | Bất kỳ T N bất kỳ M1 | Ung thư có thể đã phát triển ở bất kỳ lớp nào của niêm mạc ruột non (Bất kỳ chữ T). Khối u có thể đã hoặc chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận (Bất kỳ N nào). Khối u đã lan đến các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan ở xa như gan và niêm mạc bên trong ổ bụng (khoang phúc mạc) (M1). |
* Các danh mục bổ sung sau không được liệt kê trong bảng trên:
- TX: Không thể đánh giá khối u chính do thiếu thông tin.
- T0: Không có bằng chứng về khối u chính.
- NX: Không thể đánh giá các vùng hạch bạch huyết do thiếu thông tin.