Những thông tin cần biết về bệnh Castleman

Bệnh Castleman là gì?

Khối u có thể phát triển ở bất cứ đâu trong cơ thể và xảy ra khi các tế bào trong cơ thể bắt đầu tăng trưởng ngoài tầm kiểm soát. Các khối u này có thể chứa tế bào ung thư hoặc không. (Để tìm hiểu thêm về cơ chế phát triển và lây lan ung thư, hãy xem Ung thư là gì?)

Bệnh Castleman (CD) không phải là ung thư. Đây là một bệnh hiếm gặp của hạch bạch huyết, còn được gọi là rối loạn tăng sinh lympho (lymphoproliferative disorder). Nghĩa là các tế bào bạch huyết phát triển rất nhanh do đó bệnh Castleman ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết (tập hợp các tế bào miễn dịch có kích thước bằng hạt đậu được tìm thấy chủ yếu ở cổ, dưới cánh tay, ngực, bụng và bẹn).

Mặc dù không phải là ung thư, nhưng đôi khi bệnh có thể diễn tiến giống với ung thư hạch bạch huyết. Trên thực tế, một số người bị bệnh Castleman có thể phát triển thành ung thư hạch. Trong điều trị bệnh Casteman (có hoặc không có ung thư hạch), các bác sĩ thường chỉ định hóa trị hoặc xạ trị. Đây là lý do tại sao bệnh Castleman được đưa vào các trang thông tin về ung thư của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ. (Để biết thông tin về ung thư hạch bạch huyết, hãy xem Ung thư hạch Hodgkin và U lympho không Hodgkin.)

Có nhiều loại bệnh Castleman khác nhau?

Bệnh Castleman được đặt tên theo mức độ ảnh hưởng đối với cơ thể. Các dạng chính là:

• Dạng khu trú hay đơn ổ.
• Dạng đa ổ.

Castleman dạng khu trú (đơn ổ)

Dạng này phổ biến hơn, thường ảnh hưởng đến một nhóm các hạch bạch huyết, các hạch phát triển và một số có thể trông giống như cục u dưới da. Một số hạch lớn có thể chèn ép các bộ phận và cơ quan khác gần chúng.

Hầu hết trường hợp Castleman khu trú đều được điều trị bằng phẫu thuật. Bệnh có thể chữa khỏi khi các hạch bạch huyết phì đại được loại bỏ.

Castleman dạng đa ổ (MCD)

Dạng này ảnh hưởng đến nhiều nhóm hạch bạch huyết và khó điều trị hơn so với dạng khu trú. Ngoài ra, bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận cơ thể khác cũng như các cơ quan trong hệ thống bạch huyết. Những người bị Castleman đa ổ có nguy cơ mắc bệnh ung thư hạch bạch huyết cao hơn.

Những bệnh nhân bị Castleman đa ổ đồng mắc AIDS (HIV - virus gây suy giảm miễn dịch) thường có tiên lượng bệnh nghiêm trọng hơn so với dạng đơn ổ. Điều này đặc biệt đúng ở những người bị nhiễm HIV vì MCD có thể làm cho hệ thống miễn dịch suy yếu. Cả hai trường hợp trên đều có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng cũng như các vấn đề khác. Bạn có thể đọc thêm về nhiễm HIV trong "HIV, AIDS và Ung thư".

Một loại virus khác được gọi là virus human herpes-8 (HHV-8) hoặc virus herpes gây bệnh Kaposi sarcoma (KSHV) thường được tìm thấy trong các hạch bạch huyết ở những người bị MCD.

Một số cách phân nhóm bệnh Castleman khác
Các bác sĩ cho rằng điều quan trọng nhất là nhận diện được đây là Castleman đa ổ hay đơn ổ. Sau đó, bệnh có thể được phân nhóm dựa trên đặc tính của tế bào hạch bạch huyết sau khi kiểm tra dưới kính hiển vi, cũng như tình trạng đồng mắc một trong hai loại virus  HIV hoặc HHV-8.

Mẫu câu hỏi thường dùng

• Bác sĩ có thể cho tôi biết dạng Castleman đang nghi ngờ được không?
• Tôi có bị nhiễm HIV hay nhiễm trùng khác không?
• Tôi có nguy cơ bị ung thư từ loại Castleman này không?
• Diễn tiến bệnh sẽ như thế nào?

Tại sao bác sĩ nghi ngờ tôi mắc bệnh Castleman?

Bệnh Castleman thường được phát hiện khi tìm thấy một hạch bạch huyết bị phì đại hoặc kết quả xét nghiệm máu bất thường. Khi có những dấu hiệu hoặc triệu chứng này, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm khác. Dưới đây là một số xét nghiệm có thể được thực hiện. Bạn có thể hỏi bác sĩ về những xét nghiệm cần tiến hành.

• Khám lâm sàng.
• Xét nghiệm máu.
• Chụp X-quang và các xét nghiệm hình ảnh khác.
• Sinh thiết hạch bạch huyết.
• Các xét nghiệm trong phòng lab.

Mẫu câu hỏi thường dùng

• Tôi cần thực hiện những xét nghiệm nào?
• Ai sẽ là người thực hiện xét nghiệm?
• Các xét nghiệm này được thực hiện ở đâu?
• Ai sẽ hướng dẫn tôi khi thực hiện?
• Khi nào và làm thế nào để liên hệ nhận kết quả xét nghiệm?
• Khi có kết quả, ai sẽ giải thích cho tôi?
• Tôi cần làm gì tiếp theo?

Bệnh nghiêm trọng đến mức nào?

Nếu bạn mắc bệnh Castleman, bạn và bác sĩ cần trao đổi một số thông tin và kết quả xét nghiệm. Mức độ nghiêm trọng của bệnh phụ thuộc vào dạng Castleman mắc phải, số lượng hạch bạch huyết bị ảnh hưởng cũng như tình trạng lây lan nếu có.

Ngoài ra, có thể cần thực hiện thêm một số xét nghiệm khác để đánh giá, chẳng hạn như xét nghiệm HIV và các loại vi rút khác.

Mẫu câu hỏi thường dùng

• Bác sĩ có thể cho tôi biết tình trạng bệnh của tôi nghiêm trọng như thế nào không?
• Nếu hiện tại chưa đánh giá được mức độ nghiêm trọng của bệnh thì khi nào có thể biết được?
• Dựa trên mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ nghĩ tôi sẽ sống được bao lâu?
• Bệnh sẽ diễn tiến như thế nào?

Tôi cần kế hoạch điều trị như thế nào?

Kế hoạch điều trị tốt nhất phụ thuộc vào:

• Dạng Castleman mắc phải.
• Bệnh đã diễn tiến ung thư hạch hay chưa.
• Tình trạng nhiễm trùng, chẳng hạn như HIV.
• Sức khỏe tổng thể.
• Suy nghĩ của bạn về phương pháp điều trị và các tác dụng phụ có thể xảy ra.

Quan trọng là phải bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt sau khi chẩn đoán bệnh.

Dưới đây là những phương pháp chính trong điều trị bệnh Castleman. Đôi khi có thể phối hợp 2 hoặc nhiều phương pháp để đạt hiệu quả tốt nhất.

• Phẫu thuật (điều trị chính).
• Xạ trị.
• Thuốc corticosteroid (steroid).
• Hóa trị.
• Liệu pháp miễn dịch (thuốc ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch).
• Thuốc chống vi rút (chống vi rút).

Một số phương pháp điều trị khác mà bạn có thể đã được nghe qua

Đối với bệnh nhân có khối u hoặc một tình trạng có thể dẫn đến ung thư, ngoài những phương pháp tiêu chuẩn, có thể điều trị bằng nhiều cách khác hoặc đơn giản hơn là điều trị triệu chứng. Những phương pháp điều trị này có thể là sử dụng vitamin, thảo mộc, chế độ ăn kiêng đặc biệt..v.v... Bạn có thể cân nhắc các phương pháp này.

Một số được chứng minh là hữu ích, số còn lại chưa được thử nghiệm, không giúp ích gì hoặc thậm chí là nguy hiểm. Trao đổi với bác sĩ về những gì bạn đang nghĩ đến việc sử dụng, cho dù đó là vitamin, chế độ ăn kiêng hay bất kỳ thứ gì khác.

Mẫu câu hỏi thường dùng
Điều quan trọng là phải thảo luận về tất cả các lựa chọn điều trị có thể có, bao gồm cả mục tiêu và các tác dụng phụ có thể xảy ra, với bác sĩ để giúp đưa ra quyết định phù hợp với tình trạng và nhu cầu của bạn. Việc đặt câu hỏi để biết thêm thông tin là rất quan trọng. Một số mẫu câu hỏi thường dùng:

• Bác sĩ nghĩ phương pháp điều trị nào là tốt nhất?
• Mục tiêu của phương pháp điều trị này là gì? Có thể chữa khỏi bệnh của tôi không?
• Điều trị có bao gồm phẫu thuật không? Nếu vậy, ai sẽ là người phẫu thuật?
• Cuộc phẫu thuật sẽ như thế nào?
• Tôi có cần thêm các loại điều trị khác không?
• Những tác dụng phụ có thể có từ phương pháp điều trị này là gì?
• Liệu tôi có thể có con sau khi điều trị không?
• Có thử nghiệm lâm sàng nào phù hợp với tôi không?
• Tôi có nên thử nhiệm về các loại vitamin hoặc chế độ ăn kiêng đặc biệt không? Làm sao để biết được liệu các phương pháp này có an toàn hay không?
• Tôi có nên tiến hành điều trị sớm không?
• Điều gì sẽ xảy ra sau khi điều trị?

Vượt qua quá trình điều trị bệnh Castleman
Nhóm chăm sóc sức khỏe sẽ là nguồn thông tin và hỗ trợ đầu tiên của bạn, bên cạnh đó còn có những nguồn hỗ trợ khác. Bạn có thể cần hoặc không cần điều trị và chăm sóc liên tục đối với bệnh Castleman. Sau điều trị, có thể cần xét nghiệm và kiểm tra để theo dõi bệnh. Bạn có thể hỏi bác sĩ để biết thêm những thông tin cần thiết.

Việc mắc bệnh Castleman và đối phó với phẫu thuật cũng như điều trị có thể khó khăn đối với bệnh nhân, nhưng đây cũng có thể là thời điểm để nhìn cuộc sống của bạn theo cách mới. Bạn có thể đang suy nghĩ về cách cải thiện sức khỏe của mình. Hãy nói chuyện với nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn để tìm hiểu những cách giúp cải thiện sức khỏe tinh thần.

Bạn không thể thay đổi sự thật rằng bạn đã từng hoặc đang mắc phải bệnh Castleman. Điều bạn có thể thay đổi là cách bạn sống phần đời còn lại của mình - đưa ra những lựa chọn lành mạnh và cảm thấy tốt nhất có thể.