Vitamin D bảo vệ cơ thể khỏi ung thư đại tràng
Vitamin này có thể vô hiệu hóa axít mật lithocholic (LCA) - một chất gây ung thư mà gan sản xuất đế tiêu hóa chất béo. Đây là kết luận đã được các nhà khoa học Mỹ đưa ra trong tạp chí Khoa học.
Ý tưởng của nghiên cứu nảy sinh từ thực tế là tỷ lệ ung thư đại trực tràng rất cao ở Mỹ - nơi chế độ ăn giàu chất béo được ưa chuộng, trong khi tại Nhật Bản - nơi người dân dùng rất ít đồ mỡ - bệnh lại gần như không tồn tại. Người ta cho rằng, chế độ ăn giàu mỡ là một yếu tố nguy cơ gây ung thư đại tràng, và vitamin D có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi căn bệnh nguy hiểm này.
Giáo sư dược học David Mangelsdorf - chuyên gia nghiên cứu của Viện Y khoa Howard Hughes (My) - và đồng nghiệp đã tiến hành theo dõi trên chuột để làm sáng tỏ vấn đề này. Thực nghiệm cho thấy, khi dùng đồ ăn nhiều chất béo, quá trình tổng hợp các axit mật - trong đó có LCA - tăng. Phần lớn axit béo được sản xuất tại gan, sau đó đi vào ruột, giúp hấp thu các chất béo rồi quay trở lại gan và được cất giữ ớ đó. Riêng LCA không thể quay trở lại gan. Nó nằm lại trong đại tràng và có thế khiến ADN bị tổn thương, dẫn tới ung thư đại tràng.
Các nhà khoa học đã tìm ra lời giải đáp cho khả năng ngăn ngừa tổn thương di truyền này của vitamin D. Tlreo họ, cá LCA và vitamin D đều có chung một loại cảm thụ thể trên bề mặt tế bào ruột. Khi cảm thụ thế này bị vitamin D chiếm giữ, thì LCA dù có gắn vào đó cũng không thể làm nên trò trống gì. Tuy nhiên, nếu có quá ít vitamin D và quá nhiều LCA thì bạn sẽ vẫn bị ung thư.
Phát hiện này mở ra hướng điều trị mới như tạo ra các thuốc kích hoạt cảm thụ thế của vitamin D, giúp tránh các tác dụng không mong muốn do dùng quá nhiều vitamin này (buồn nôn, giảm cân, mệt mỏi). Quá nhiều vitamin D cũng làm nồng độ canxi trong máu tăng rất cao. Theo các tác giả, tốt nhất là dùng một lượng vitamin D thích hợp trong chế độ ăn. Việc ăn ít chất béo cũng đem lại kết quả tương tự.
Lượng vitamin D được khuyến cáo để dùng mỗi ngày:
* 19-50 tuổi: 200 đơn vị quốc tế (IU).
* 51 - 69 tuổi: 400 IU.
* Từ 70 tuổi trở lên: 600 IU.
Các loại sữa bán trên thị trường thường được làm giàu vitamin D. Một cốc sữa có thế cung cấp 1/4 nhu cầu vitamin D cần thiết mỗi ngày. Ánh nắng mặt trời cũng giúp cơ thể sản sinh vitamin này. Nguồn cung cấp khác là lòng đỏ trứng, dầu gan cá, cá hồi, cá thu, cá mòi…
Các nghiên cứu trước đó cũng cho thấy vitamin D giúp phòng loãng xương và giảm nguy cơ tiểu đường ở trẻ em.