Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương - Central Sleep Apnea (CSA)

Ngưng thở khi ngủ là gì?

Ngưng thở khi ngủ là tình trạng bạn ngừng thở khi ngủ. Với tình trạng này, hơi thở của bạn khi ngủ sẽ bị gián đoạn bởi những lần tạm dừng liên tục được gọi là ngưng thở. Hiện nay các loại ngưng thở khi ngủ thường gặp bao gồm: ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, đây là dạng ngưng thở khi ngủ phổ biến nhất; Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương; và ngưng thở khi ngủ hỗn hợp (hoặc phức tạp), kết hợp hai loại khác.

Hiện tại ngưng thở khi ngủ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, béo phì, tiểu đường, đau tim, suy tim, nhịp tim không đều và huyết áp cao. Ngoài ra nó cũng có thể làm tăng nguy cơ tai nạn khi làm việc hoặc lái xe, bởi vì một số trường hợp bị tình trạng này có thể ngủ trong những hoạt động đó.

Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA - Central Sleep Apnea) là gì?

Trong Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA - Central Sleep Apnea) , hơi thở bị gián đoạn thường xuyên trong khi ngủ là do cách thức hoạt động của não. Không phải là bạn không thể thở (điều này đúng trong chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn); Nhưng thay vào đó, bạn không cố gắng để thở. Não không truyền tín hiệu cho cơ bắp của bạn thở. Do đó loại ngưng thở khi ngủ này thường liên quan đến một căn bệnh nghiêm trọng, đặc biệt là có liên quan đến não dưới (đây là bộ phận điều khiển nhịp thở) bị ảnh hưởng. Ở trẻ sơ sinh, ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA) tạo ra sự ngừng thở có thể kéo dài 20 giây.

Ai bị Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA - Central Sleep Apnea)?

Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA) xảy ra phổ biến hơn ở người cao tuổi, đặc biệt là người lớn tuổi trên 65 tuổi. Điều này có thể là do họ có các tình trạng y tế khác hoặc kiểu ngủ, điều này có nhiều khả năng gây ra CSA. Một yếu tố khác, là nam giới. Đàn ông có nhiều nguy cơ mắc cả CSA và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. Trong đó thừa cân là một yếu tố rủi ro đối với ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn nhưng thường không được coi là yếu tố rủi ro đối với CSA. Tuy nhiên, bất cứ ai cũng có thể có bất kỳ loại ngưng thở khi ngủ nào.

Hiện nay ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương thường liên quan đến các điều kiện khác. Tuy nhiên, cũng có một dạng CSA không có nguyên nhân (đã biết) và không liên quan đến bất kỳ bệnh nào khác. Ngoài ra, CSA có thể xảy ra với ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, hoặc nó có thể xảy ra riêng lẻ.

Sau đây là các điều kiện có thể liên quan đến ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương bao gồm:

Suy tim sung huyết.
Bệnh suy giáp.
Suy thận.
Các bệnh về thần kinh, như bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer và bệnh xơ cứng cột bên teo cơ (bệnh ALS hoặc Lou Gehrig).
Tổn thương não do viêm não, đột quỵ, chấn thương hoặc các yếu tố khác.

Các triệu chứng của ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA - Central Sleep Apnea) là gì?

Hiện tại triệu chứng chính của CSA là ngưng thở tạm thời khi ngủ. Mặc dù ngáy cũng là một triệu chứng thường thấy của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, nhưng ngáy thường không được tìm thấy với CSA.

Sau đây là các triệu chứng khác cũng có thể xảy ra bao gồm:

Ban ngày rất mệt.
Thức dậy thường xuyên vào ban đêm.
Đau đầu vào sáng sớm.
Trí nhớ kém và khó tập trung.
Vấn đề tâm trạng.

Bệnh ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA - Central Sleep Apnea) được chẩn đoán như thế nào?

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA), hoặc nếu một thành viên trong gia đình hay bạn cùng giường thông báo rằng bạn đang bị ngưng thở khi ngủ, bạn nên nói chuyện với bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Tuy nhiên nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị CSA, anh ta có khả năng thực hiện kiểm tra thể chất, hỏi tiền sử bệnh và đề nghị lịch sử về giấc ngủ của bạn. Bước tiếp theo có thể sẽ là một nghiên cứu về giấc ngủ qua được gọi là polysomnogram. Thử nghiệm này được thực hiện trong phòng thí nghiệm giấc ngủ dưới sự giám sát trực tiếp của kỹ thuật viên được đào tạo. Trong quá trình thử nghiệm, các chức năng của cơ thể có thể được theo dõi bao gồm:

Hoạt động điện của não.
Chuyển động mắt.
Hoạt động cơ bắp.
Nhịp tim.
Các kiểu thở.
Luồng khí.
Nồng độ oxy trong máu.

Sau khi nghiên cứu kết thúc, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra và đếm số lần thở bị suy yếu trong khi ngủ cũng như chấm điểm mức độ nghiêm trọng của chứng ngưng thở khi ngủ.

Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương (CSA - Central Sleep Apnea) được điều trị như thế nào?

Nếu CSA có liên quan đến một số tình trạng khác, chẳng hạn như suy tim sung huyết, tình trạng đó sẽ được điều trị, nếu có thể.

Cho đến nay một số phương pháp điều trị bảo tồn cho chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn cũng có thể đem lại nhiều lợi ích hơn cho những người mắc chứng CSA. Sau đây là một số phương pháp điều trị bảo tồn bao gồm:

Giảm cân nếu cần thiết, và sau đó duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Tránh sử dụng rượu và thuốc ngủ, vì những thứ này làm cho đường thở dễ bị chặn lại trong khi ngủ.
Ngủ nghiêng nếu bạn có các vấn đề về ngưng thở khi nằm sấp, do đó bạn có thể sử dụng gối hoặc các thiết bị khác để giữ cho bạn ở đúng vị trí.
Sử dụng thuốc xịt mũi hoặc miếng dán thông mũi để giữ không khí lưu thông ổn định nếu bạn có vấn đề về xoang hoặc nghẹt mũi.
Tránh thiếu ngủ.

Một điều trị khác là máy thở áp lực dương liên tục (CPAP), ban đầu đây là phương pháp điều trị được ưa thích đối với hầu hết những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. Ngoài ra việc điều trị cũng có lợi ở những người mắc chứng CSA. Đặc biệt điều này đúng với những người bị CSA liên quan đến suy tim.

Với máy CPAP, bệnh nhân sẽ đeo mặt nạ che mũi hoặc miệng. Sau đó một máy thổi không khí qua mũi hoặc miệng. Tuy nhiên áp suất của không khí sẽ được điều chỉnh sao cho vừa đủ để ngăn các mô đường hô hấp trên bị sụp xuống trong khi ngủ. Nhưng áp lực này sẽ được hoạt động liên tục. Bên cạnh đó máy CPAP còn ngăn chặn ngưng thở trong khi máy đang được sử dụng, nhưng các cơn ngưng thở sẽ quay trở lại khi máy bị dừng hoặc sử dụng không đúng cách. Hiện nay các kiểu dáng và thiết bị khác cũng có sẵn trên thị trường cho những trường hợp gặp khó khăn trong việc dung nạp CPAP.

ASV (Máy trợ thở kiểu trung ương) và BPAP (Áp lực đường thở dương tính ở hai mức độ) là các thiết bị khác cung cấp điều áp không khí.

Đối với những bệnh nhân bị ngưng thở khi ngủ từ trung bình đến nặng, FDA gần đây đã phê duyệt một thiết bị cấy ghép có tên là Hệ thống Remede. Đây là một chiếc máy nhỏ được phẫu thuật đặt dưới da ở vùng ngực trên, vị trí này nó giúp kích thích dây thần kinh di chuyển cơ hoành khi bạn thở. Ngoài ra thiết bị này còn theo dõi tín hiệu hô hấp của bạn trong khi ngủ và giúp khôi phục các kiểu thở bình thường.

Bên cạnh đó thuốc có thể được sử dụng trong một số trường hợp. Sau đây là một số các loại thuốc khác nhau nhằm cải thiện CSA bao gồm acetazolamide, theophylline và thuốc an thần - thôi miên.

Tag: