Bệnh Chán Ăn Thần Kinh (Biếng ăn tâm lý)

Bệnh chán ăn thần kinh (biếng ăn tâm lý) là bệnh gì?

Chán ăn thần kinh còn được gọi là chán ăn tâm thần hoặc biếng ăn tâm lý. Đây là một tình trạng rối loạn ăn uống khiến người bệnh xuống cân quá mức so với độ tuổi và chiều cao của họ. Người mắc bệnh khi mắc phải căn bệnh này thường có nhận thức sai lệch về trọng lượng cơ thể và cực kỳ sợ tăng cân, mặc dù họ đang rất gầy. Vì vậy, họ luôn muốn giảm cân bằng các chế độ ăn kiêng, tập thể dục quá mức hoặc sử dụng các cách khác.

Hiện nay căn bệnh này tương đối hiếm gặp. Nữ giới ở tuổi dậy thì và phụ nữ trẻ tuổi là những đối tượng dễ mắc bệnh nhất. Ngoài ra căn bệnh này cũng xảy ra phổ biến hơn ở một số ngành nghề như người mẫu, nghệ sĩ trượt băng nghệ thuật và múa ba-lê. Không những thế căn bệnh này có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây ra bệnh chán ăn thần kinh (biếng ăn tâm lý) là gì?

Hiện tại các chuyên gia y tế vẫn chưa rõ nguyên nhân gây bệnh chán ăn thần kinh. Tuy nhiên, căn bệnh này có thể là kết quả của nhiều yếu tố như trầm cảm, các vấn đề về thần kinh khác, áp lực nặng nề từ gia đình hay bạn bè, những sự thay đổi hormone ở tuổi dậy thì và stress.

Sau đây là những yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh chán ăn thần kinh bao gồm:

• Tiền sử gia đình: Nếu những người trong gia đình đã từng mắc bệnh, thì nguy cơ mắc bệnh của các thành viên còn lại sẽ cao hơn.
• Định kiến về giảm cân: Thông thường mọi người sẽ nhận được những lời khen tích cực về giảm cân và tiêu cực khi tăng cân, do đó càng thúc đẩy quyết tâm giảm cân của người bệnh.
• Sự thay đổi tâm lý đột ngột: Những thay đổi về trường học, việc làm, nơi ở, người thân bị bệnh hoặc mất có thể gây stress, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Những triệu chứng phổ biến của bệnh chán ăn thần kinh (biếng ăn tâm lý) là gì?

Đối với những trường hợp mắc bệnh nhân chán ăn thần kinh thường rất gầy và có những nhận thức sai lệch về hình ảnh cơ thể, họ cực kỳ sợ tăng cân, cho dù họ đang rất gầy. Do vậy, bệnh nhân thường sử dụng những cách rất khắc nghiệt để có thể giảm cân như:

• Tự khiến mình nôn thức ăn ra ngoài.
• Uống thuốc trợ tiêu, trợ tiểu.
• Sử dụng các loại thuốc làm mất sự thèm ăn.
• Thường bỏ bữa hoặc ăn rất ít.
• Tập thể dục rất nhiều cho dù thời tiết xấu hoặc bị chấn thương.
• Cân đong thức ăn và tính lượng calo.

Ngoài ra, những người mắc căn bệnh này có hành vi cư xử không như bình thường. Họ luôn đề cập đến về cân nặng và thức ăn, liên tục đo cân nặng, không ăn trước mặt người khác, không muốn đi chơi với bạn bè. Bên cạnh đó, họ còn có những triệu chứng khác như:

• Trầm cảm.
• Luôn có cảm giác lo sợ.
• Khô miệng.
• Lú lẫn hoặc suy nghĩ chậm, trí nhớ kém.
• Cực kỳ nhạy cảm với thời tiết lạ.

Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán bệnh chán ăn thần kinh (biếng ăn tâm lý)?

Cho đến nay để chẩn đoán căn bệnh này bác sĩ tâm lý sẽ dựa vào tiền sử bệnh án (đặc biệt là cân nặng, chế độ ăn uống) và khám lâm sàng. Bác sĩ cũng có thể hỏi người bệnh một số câu hỏi để xác định tình trạng của bệnh nhân.

Sau đó bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm để đưa ra những kết luận chính xác, bao gồm:

• Xét nghiệm Albumin.
• Xét nghiệm mật độ xương để kiểm tra loãng xương.
• Xét nghiệm máu toàn bộ CBC.
• Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG).
• Xét nghiệm điện giải.
• Xét nghiệm chức năng thận.
• Xét nghiệm chức năng gan.
• Xét nghiệm tổng số protein.
• Xét nghiệm chức năng tuyến giáp.
• Xét nghiệm nước tiểu.

Những phương pháp điều trị bệnh chán ăn thần kinh (biếng ăn tâm lý) là gì?

Hiện giờ thách thức lớn nhất trong việc điều trị bệnh biếng ăn tâm lý là giúp người bệnh nhận ra họ đang mắc bệnh. Đa số bệnh nhân luôn phủ nhận rằng họ đang mắc bệnh, và chỉ đồng ý điều trị khi tình trạng trở nên nghiêm trọng. Do đó việc điều trị sẽ rất khó khăn và cần hỗ trợ rất lớn từ phía gia đình của bệnh nhân. Sau đây là các phương pháp điều trị bao gồm:

Liệu pháp ngôn ngữ:

Mục tiêu của phương pháp này là thay đổi suy nghĩ và hành vi của bệnh nhân, khuyến khích họ quay trở lại thói quen ăn uống lành mạnh. Ngoài ra, liệu pháp này thường hiệu quả hơn ở những bệnh nhân trẻ, hoặc bệnh nhân chỉ vừa mắc bệnh trong thời gian ngắn. Các liệu pháp ngôn ngữ phổ biến bao gồm:

• Liệu pháp hành vi ngôn ngữ (một loại liệu pháp thảo luận).
• Trị liệu nhóm.
• Liệu pháp gia đình.

Dược phẩm:

Hiện nay chưa có loại thuốc nào có thể điều trị trực tiếp bệnh chán ăn thần kinh, nhưng các loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc chống rối loạn thần kinh và ổn định thần kinh có thể hỗ trợ bệnh nhân trong quá trình điều trị. Không những thế các loại thuốc này sẽ giúp bệnh nhân điều trị chứng trầm cảm và lo lắng.

Thực tế bệnh chán ăn thần kinh có thể được kiểm soát nếu mọi người thực hiện những biện pháp sau:

• Giảm stress.
• Thừa nhận rằng mình có vấn đề về cảm xúc và cần được chữa trị. Nếu không chấp nhận, bạn sẽ không thể hoàn toàn hợp tác với bác sĩ và khả năng thành công của quá trình điều trị sẽ giảm xuống.
• Nghiêm túc thực hiện chế độ ăn uống theo chỉ định của bác sĩ.
• Tham gia các buổi tư vấn tâm lý để lấy lại cân bằng trong sinh hoạt hằng ngày.
• Mua quần áo vừa vặn với cơ thể.