Âm nhạc chữa lành bệnh tật
Xưa nay, con người không chỉ coi âm nhạc như là một hình thức để giải trí, làm cho đời sống tinh thần ngày càng thêm phong phú mà âm nhạc còn được xem như là một công cụ trị liệu hữu ích cho sức khỏe con người.
Từ xa xưa, âm nhạc đã được thừa nhận là có giá trị chữa bệnh, trong Kinh thánh có kể lại câu chuyện anh chàng thanh niên David đã dùng âm nhạc chữa bệnh cho nhà vua Saul “Mỗi khi linh hồn quỷ dữ nhập nhà vua thì David thường cầm lấy cây đàn và dạo những bản nhạc. Thế là nỗi khổ của nhà vua dịu bớt, nhà vua cảm thấy dễ chịu hơn và linh hồn quỷ dữ phải rời bỏ nhà vua....”
Nhận thấy rõ tác dụng của âm nhạc đối với sức khỏe con người, vào những năm 50 của thế kỷ 20, tại Mỹ, một nghiệp đoàn của các nhà trị liệu bằng âm nhạc đã ra đời. Cho đến nay, tại Mỹ đã có trên 10.000 thành viên được cấp bằng hành nghề trị liệu bằng âm nhạc. Các nước khác như Đức, Anh, Austraulia, Brazil... Các chuyên viên trị liệu âm nhạc có mặt tại nhiều cơ sở để phục vụ và chăm sóc bệnh nhân, nhất là những người cao tuổi và những người mắc bệnh tâm thần.
Nhiều nước trên thế giới đã cho đa âm nhạc, với tư cách là một loại hình nghệ thuật, vào bệnh viện để giúp đỡ người bệnh cải thiện sức khỏe. Đối với trẻ em đang nằm viện, âm nhạc giúp chúng quên đi những ngày giờ phải sống trong bầu không khí nặng nề, sợ hãi. Bên cạnh những chuyên viên trị liệu bằng âm nhạc, bệnh viện còn đón tiếp nhiều tài năng giấu tên khác. Họ có thể là thân nhân một đứa trẻ mới nhập viện, bản thân nhạc sĩ đó sẽ đến bệnh viện vào cuối giờ chiều, đôi lúc ngay sau khi con vừa nhập viện, chơi một bản vĩ cầm hoặc dùng cây đàn organ tại phòng chơi của bệnh nhi. Cũng có thể khiêm tốn hơn và đơn giản hơn, các cô y tá vừa tiến hành việc chăm sóc trẻ vừa cất lên tiếng hát lời ru khiến trẻ đỡ căng thẳng. Có thể nói âm nhạc được xem như là không gian âm thanh văn hóa hấp dẫn sự chú ý, mang lại không khí thoải mái và phương thức giao lưu mới mẻ. Tác dụng làm dịu là tác dụng trị liệu của âm nhạc được vận dụng tổng thể chương trình chăm sóc trong lĩnh vực nhi khoa. Nhiều bệnh viện ở Paris, người ta cho trẻ em nghe âm nhạc trước khi tiến hành thủ thuật cắt bỏ Amygdale hoặc các hình thức phẫu thuật khác. Làm như vậy sẽ tạo ra bầu không khí an toàn và tin tưởng thân quen “như ở nhà” vậy...
Âm nhạc có tác dụng rất lớn trong trị liệu và phục hồi chức năng, gần đây người ta tổ chức một hội nghị quốc tế về việc ứng dụng liệu pháp âm nhạc trong chữa bệnh và phục hồi sức khỏe. Đã có hàng chục báo cáo về việc đưa một số hình thức âm nhạc vào quy trình điều trị đủ loại bệnh có biểu hiện lâm sàng. Những chủ đề bao gồm liệu pháp âm nhạc trong điều trị từ rối loạn giao tiếp, những trường hợp suy giảm nhận thức, những di chứng thần kinh kể cả chấn thương sọ não, đột quỵ và chứng điên loạn đến tác dụng làm giảm căng thẳng, kiềm chế ma túy, điều trị những bệnh nhiễm trùng cơ hội do HIV và AIDS, bệnh phổi tắc nghẽn và viêm khớp dạng thấp giúp các sản phụ nhanh chóng thoát khỏi đau đớn nhanh chóng.
Theo ông Thaut, một chuyên gia trị liệu bằng âm nhạc ở Mỹ, âm nhạc còn có tác dụng rất lớn trong việc kích thích thính giác nhằm phục hồi chức năng cho những người bệnh có di chứng thần kinh, đột quỵ, bại não, loạn dưỡng cơ và bệnh thoái hóa tiến triển hệ thần kinh ở người cao tuổi. Ông Thaut đánh giá: Nhịp điệu là cốt lõi tạo ra các chức năng hấp dẫn tác động lên hệ vận động. Những kiểu dáng đi tạo ra đồng bộ với nhịp điệu thính giác và đã cải thiện được những kiểu hoạt động của cơ bắp về tốc độ và sự đối xứng ở người bệnh có trở ngại trong đi đứng.