Viêm phổi do vi khuẩn là gì?

Viêm phổi do vi khuẩn là một bệnh nhiễm trùng phổi do một số vi khuẩn gây ra. Trong đó Streptococcus (phế cầu khuẩn) là loại phổ biến nhất, nhưng các vi khuẩn khác cũng có thể gây ra căn bệnh này. Thông thường những vi khuẩn này có thể sống trong cổ họng mà không gây ra bất kỳ rắc rối nào, nếu bạn còn trẻ và khỏe mạnh. Nhưng nếu vì một số lý do, khiến cho hệ thống phòng thủ của cơ thể trở nên yếu đi, vi khuẩn có thể xâm nhập vào phổi. Khi điều này xảy ra, túi khí trong phổi sẽ bị nhiễm trùng và viêm. Vì thế chúng chứa đầy chất lỏng và gây ra viêm phổi.

Sau đây là một số yếu tố làm cho khả năng viêm phổi do vi khuẩn xảy ra cao hơn nếu bạn:

• Từ 65 tuổi trở lên.
• Có các tình trạng khác như hen suyễn, tiểu đường hoặc bệnh tim.
• Đang hồi phục sau phẫu thuật.
• Không ăn đúng hoặc nhận đủ vitamin và khoáng chất.
• Có một tình trạng khác làm suy yếu hệ thống phòng thủ của cơ thể. 
• Hút thuốc lá.
• Uống nhiều rượu.
• Bị viêm phổi do virus.

Đối với những người có hệ miễn dịch yếu, nguy cơ mắc phải viêm phổi do vi khuẩn sẽ tăng cao. Họ bao gồm những người gần đây đã được cấy ghép nội tạng, những người dương tính với HIV, mắc bệnh bạch cầu, ung thư hạch, bệnh thận nặng....

Triệu chứng

Hiện nay các triệu chứng của căn bệnh này có thể xảy ra nhanh chóng và dữ dội. Các triệu chứng phổ biến là:

• Sốt cao lên tới 40,5⁰C.
• Ho ra chất nhầy màu xanh lá cây, vàng hoặc máu.
• Những cơn ớn lạnh khiến bạn rung.
• Cảm giác như không thể thở được, đặc biệt là khi di chuyển nhiều.
• Cảm thấy rất mệt mỏi.
• Thèm ăn.
• Đau ngực dữ dội hoặc đau nhói, đặc biệt là khi ho hoặc hít thở sâu.
• Đổ nhiều mồ hôi.
• Thở nhanh và nhịp tim bất thường.
• Môi và móng tay chuyển sang màu xanh.
• Nhầm lẫn, đặc biệt là nếu bạn cao tuổi.

Phòng ngừa

Hiện có hai loại mũi tiêm ngừa viêm phổi do vi khuẩn:

PCV13 (Prevnar 13) dành cho:

• Người từ 65 tuổi trở lên.
• Trẻ em dưới 5 tuổi.
• Những người có nguy cơ cao bị viêm phổi do vi khuẩn.

PPSV23 (Pneumovax) dành cho:

• Người từ 65 tuổi trở lên.
• Trẻ em trên 2 tuổi có nguy cơ viêm phổi do vi khuẩn cao.
• Những người hút thuốc từ 19 đến 64 tuổi hoặc bị hen suyễn.

Hãy nói chuyện với bác sĩ để tìm hiểu thêm nếu bạn hoặc con bạn muốn tiêm phòng.

Bên cạnh việc tiêm ngừa, bạn có thể giảm nguy cơ bị viêm phổi do vi khuẩn bằng cách thực hiện những điều sau:

• Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.
• Ăn đúng cách, với nhiều trái cây và rau quả.
• Tập thể dục.
• Ngủ đủ giấc.
• Bỏ thuốc lá.
• Tránh xa những người đang bị bệnh, nếu có thể.

Chẩn đoán

Nếu bạn bị viêm phổi do vi khuẩn bác sĩ có thể nhận biết bệnh chỉ bằng cách kiểm tra, đặt câu hỏi về các triệu chứng và tình trạng sức khỏe chung của bạn. Bên cạnh đó bác sĩ có thể sẽ lắng nghe phổi bằng ống nghe. Điều đó sẽ cho phép họ nghe thấy âm thanh từ chất lỏng trong phổi của bạn. Nhưng bác sĩ không chắc chắn, bạn có thể phải chụp X-quang ngực.

Ngoài ra một số trường hợp khác có thể cần xét nghiệm thêm. Chúng có thể bao gồm:

• Máy đo nồng độ oxy trong máu (một thiết bị nhỏ được đặt ngón tay để kiểm tra lượng oxy trong máu của bạn).
• Xét nghiệm máu.
• Các thử nghiệm chất nhầy khi bạn ho (khạc đờm).
• Chụp cắt lớp vi tính (Computed Tomography Scan – CT Scan) để xem xét kỹ hơn về phổi.

Điều trị

Bác sĩ có thể sẽ kê toa thuốc kháng sinh. Nhưng quan trọng là bạn phải tuân thủ tất cả những điều trị này. Nếu không, vi khuẩn có thể vẫn còn sót lại và bệnh có thể tái phát trở lại. Ngoài ra bác sĩ cũng có thể đề nghị dùng thuốc để giảm đau và hạ sốt.

Bên cạnh đó một số yếu tố khác có thể giúp việc điều trị tốt hơn, bao gồm:

• Nghỉ ngơi nhiều.
• Uống nhiều nước (điều này sẽ làm lỏng chất nhầy trong phổi để bạn có thể ho ra).
• Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc tắm nước ấm (giúp làm lỏng chất nhầy hơn).
• Đừng hút thuốc.
• Ở nhà cho đến khi cơn sốt giảm và không ho ra bất cứ thứ gì.

Hầu hết những người được điều trị viêm phổi do vi khuẩn đều bắt đầu cảm thấy tốt hơn trong một vài ngày, nhưng cũng có thể mất vài tuần trước khi bạn phục hồi hoàn toàn (100%). Nhưng luôn gặp bác sĩ đúng hẹn để được theo dõi và kiểm tra phổi.

Tuy nhiên nếu viêm phổi trở nên khó điều trị hoặc nghiêm trọng, bạn có thể phải đến bệnh viện. Ở bệnh viện, bạn có thể nhận được:

• Điều trị bằng oxy.
• Truyền nước biển và thuốc
• Phương pháp điều trị để giúp làm lỏng chất nhầy.