Ung thư đại trực tràng đang gia tăng ở người trẻ tuổi: Điều gì có thể là nguyên nhân?

Hiện nay, Ung thư đại trực tràng được xem là căn bệnh quái ác và có tỷ lệ tử vong rất cao tại Hoa Kỳ. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ ước tính vào năm 2019, sẽ có thêm 145.600 trường hợp mới mắc bệnh và 51.020 trường hợp tử vong trên toàn quốc, và trở thành căn bệnh được chẩn đoán đứng hàng thứ tư và là nguyên nhân đứng thứ hai gây tử vong do ung thư.

Điều này có nghĩa là sau 17 tiếng, lại có thêm một số trường hợp bị ung thư đại trực tràng hoặc ung thư ruột già hoặc trực tràng và sẽ có một người tử vong.

Tỷ lệ mắc bệnh và tử vong chung của ung thư đại trực tràng đã giảm kể từ giữa những năm 1980, chủ yếu là do sự tham gia của sàng lọc phòng ngừa, chẩn đoán, điều trị đã hiệu quả hơn và nhận thức rõ hơn về các yếu tố nguy cơ (như tiền sử gia đình, béo phì, không hoạt động thể chất, hút thuốc, sử dụng rượu nặng và chế độ ăn nhiều thịt đỏ....) hoặc các triệu chứng (tiêu chảy hoặc táo bón mãn tính, hẹp phân, chảy máu trực tràng, máu trong phân, chuột rút hoặc đau bụng, yếu và mệt mỏi mãn tính...).

Tuy nhiên, điều này lại không xảy ra ở những người trẻ tuổi. Hiện tại tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư trực tràng ở những đối tượng dưới 50 tuổi đã gia tăng đáng kể trong vòng 30 năm qua. Vì thế một nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu cơ bản về ung thư đại trực tràng, và nhận ra điều gì đã xảy ra. Tuy nhiên, với hai sự kiện xảy ra gần đây đã khiến tôi băn khoăn về vấn đề này.

Vào năm 2017, Tiến sĩ Rebecca Siegel và các đồng nghiệp đã công bố dữ liệu thống kê chi tiết về căn bệnh này, và họ nhận thấy rằng đối tượng trẻ tuổi mắc căn bệnh này chỉ chiếm một phần tương đối nhỏ, tuy nhiên thực tế lại cho thấy nó đang gia tăng ở mức đáng báo động.

Điều này trái ngược hoàn toàn với tình trạng của người lớn tuổi, trong tỷ lệ mắc bệnh và tử vong đã giảm đi đáng kể. Từ những phát hiện này chúng tôi đã đặt trọng tâm vấn đề người trẻ tuổi, qua đó nâng cao nhận thức cộng đồng về sự tồn tại của ung thư đại trực tràng.

Và cũng cùng thời gian đó, tôi đã tham dự một hội nghị và được gặp một số bạn trẻ (trong đó những người đang ở độ tuổi 20 và 30), họ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại trực tràng và đang chiến đấu với nó. Ngoài ra, tôi cũng gặp được những bậc cha mẹ đã mất con vì căn bệnh này. Cảm xúc của họ rất gay gắt, đau khổ, tức giận, bối rối, vô vọng và sợ hãi. Sau khi hội nghị kết thúc tôi nhận ra nhiều điều trong đó ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi đang gia tăng đáng kể, và cần làm một điều gì đó để ngăn chặn điều này. 

Sàng lọc có thể là một phương pháp chữa bệnh

Khi sử dụng sàng lọc, bạn có thể dễ dàng phát hiện ra sự tiền ung thư (được gọi là polyp) và ung thư giai đoạn đầu, từ đó có thể loại bỏ nó trước khi phát triển đến giai đoạn nặng, gây nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, sàng lọc đã trở thành một chiến lược không thể thiếu trong việc phát hiện sớm và phòng ngừa ung thư đại trực tràng. Hiện tại, các phương pháp sàng lọc ung thư đại trực tràng đều có sẵn, bao gồm nội soi đại tràng, soi đại tràng sigma linh hoạt, chẩn đoán hình ảnh và một số xét nghiệm dựa trên phân.

Hiện giờ, Cơ quan Y tế Dự phòng Hoa Kỳ đang khuyến nghị đối với mọi người dân, nên bắt đầu sàng lọc từ tuổi 50 (dữ liệu điều tra cho thấy khoảng 90% các trường hợp xảy ra ở những người từ 50 tuổi trở lên). Và hiện tỷ lệ mắc bệnh và tử vong đang giảm đi trong số những trường hợp nhưng vẫn cần được xem xét thêm.

Tuy nhiên, sàng lọc thường không được khuyến nghị cho những người dưới 50 tuổi. Từ điều này, cộng với sự thiếu nhận thức chung về ung thư đại (các triệu chứng, gia đình, và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc chính của họ), dẫn đến các triệu chứng kéo dài theo thời gian và đến khi bệnh được phát hiện thì đã ở giai đoạn tiến triển và khó điều trị hơn.

Để giải quyết vấn đề này, gần đây Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ đã khuyến nghị hạ độ tuổi sàng lọc xuống còn 45, qua đó giúp cho những trường hợp trẻ tuổi có nguy cơ mắc bệnh sẽ được sàng lọc. Mặc dù, khuyến nghị được này dựa trên phân tích chi tiết về hiệu quả và chi phí sàng lọc ung thư đại trực tràng, nhưng các tổ chức sức khỏe chuyên nghiệp như Cơ quan Y tế Dự phòng Hoa Kỳ và Trung tâm kiểm soát - phòng ngừa dịch bệnh thì vẫn chưa áp dụng điều luật này.

Một bí ẩn y học

Một câu hỏi quan trọng được đặt ra hiện nay

"Điều gì gây ra ung thư đại trực tràng gia tăng ở người trẻ tuổi?''

. Và hiện tại chưa ai có thể trả lời được câu hỏi này, bởi vì các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân, họ vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để có thể trả lời câu hỏi cực kỳ quan trọng này. Tuy nhiên, trong một số nghiên cứu đã phát hiện người trẻ tuổi thường khác nhau về bệnh lý, di truyền và đáp ứng với điều trị. Ngoài ra, các yếu tố ảnh hưởng khác như thừa cân, béo phì, thiếu hoạt động thể chất và thay đổi chế độ ăn uống, cũng đóng vai trò quan trọng làm tăng nguy cơ mắc phải ung thư đại trực tràng.

Điều này là chính xác, bởi vì trong một nghiên cứu gần đây cho thấy béo phì có liên quan đến nguy cơ ung thư đại trực tràng khởi phát sớm ở phụ nữ.

Mặc dù những yếu tố này có thể liên quan, nhưng nhiều bác sĩ đã chia sẻ với tôi rằng có nhiều bệnh nhân trẻ mắc bệnh thân hình vẫn cân đối và năng động, cho thấy đã có điều gì khác có thể xảy ra.

Và câu hỏi được đặt ra

''Đây là điều gì?"

. Đã có nhiều bằng chứng thuyết phục rằng chính các hoạt động trong đời sống góp phần gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe xảy ra trong thời thơ ấu, tuổi thiếu niên và thậm chí ở người trẻ tuổi. Điều này bao gồm em bé được sinh ra thông qua mổ lấy thai (âm đạo), chế độ ăn uống và dinh dưỡng, sử dụng kháng sinh, em bé không được uống sữa mẹ ở những tháng đầu đời, tiếp xúc với vi khuẩn và căng thẳng.

Ngoài ra, béo phì, rối loạn miễn dịch, dị ứng, hen suyễn và tiểu đường, cũng nằm trong các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh. Hiện tại, hàng tỷ vi khuẩn đang sống trên và trong cơ thể chúng ta, gọi chung là microbiota, trải qua nhiều thay đổi trong giai đoạn giữa lúc sinh và từ 3 đến 4 tuổi, nên rất dễ bị rối loạn bởi những yếu tố được liệt kê ở trên.

Do đó, tôi nghĩ vi khuẩn có thể là tác nhân chủ yếu trong việc liên kết phơi nhiễm sớm với sức khỏe sau này. Hiện nhóm nghiên cứu đang kiểm tra khả năng gia tăng tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng ở người trẻ tuổi có thể là hậu quả của việc phơi nhiễm môi trường (xảy ra ở độ tuổi rất trẻ) trong vài năm đầu sau khi sinh. Ví dụ: Gần đây chúng tôi đã thử nghiệm trên chuột, sử dụng điều trị bằng kháng sinh, từ đó dẫn đến sự suy giảm của microbiota, tuy nhiên các khối u tiền ung thư lại phát triển.

Sẽ mất khá nhiều thời gian để sắp xếp lại các nguyên nhân gây ung thư đại trực tràng ở người trẻ tuổi và nhận thức bản chất của bệnh kỹ hơn. Trong khi nghiên cứu này đang diễn ra, thì điều quan trọng là những người trẻ tuổi, gia đình và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc chính của họ cần nhận thức được và chú ý thêm đến tiền sử bệnh gia đình, lối sống và các triệu chứng, từ đó có thể phát hiện sớm ung thư đại trực tràng kịp thời.

Ung thư đại trực tràng là một căn bệnh nguy hiểm ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt là ở người trẻ tuổi. Vì thế nhận thức về các dấu hiệu và triệu chứng, cùng với việc tham gia sàng lọc, sẽ loại bỏ căn bệnh này kịp thời (như một dạng ung thư chính).