Ung Thư Biểu Mô Tế Bào Vảy
Ung thư biểu mô tế bào vảy là gì?
Ung thư biểu mô tế bào vảy là tình trạng tăng trưởng mất kiểm soát của các tế bào bất thường, phát sinh trong các tế bào vảy, và các tế bào này hình thành các lớp trên của da (biểu bì). Thông thường bệnh xuất hiện các mảng đỏ có vảy, vết thương hở, các khối u có phần trung tâm lõm xuống hoặc mụn cóc. Chúng có thể tróc vảy hoặc chảy máu, gây mất thẩm mỹ, thậm chí dẫn đến tử vong tử vong nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.
Nguyên nhân gây ra ung thư biểu mô tế bào vảy là gì?
Hiện nay căn bệnh này xảy ra là do các tế bào vảy mỏng và phẳng ở lớp ngoài của da phát triển các lỗi trong ADN. Thông thường, các tế bào mới sẽ đẩy các tế bào cũ về phía bề mặt da, các tế bào cũ chết đi và tróc ra. Vì thế, khi ADN bị lỗi, sẽ phá vỡ mô hình (có trật tự) này, khiến các tế bào phát triển ngoài tầm kiểm soát dẫn đến ung thư biểu mô tế bào vảy của da.
Ngoài ra, tia cực tím và các nguyên nhân tiềm năng khác cũng có thể gây ra căn bệnh này như:
- Phần lớn các ADN tổn thương của tế bào da là kết quả từ bức xạ tia cực tím (UV) có trong ánh sáng mặt trời, đèn làm nám da và giường tắm nắng.
- Bên cạnh đó, các yếu tố khác có thể góp phần gây ung thư da như tiếp xúc với các chất độc hại hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu.
Sau đây là các yếu tố nguy cơ gây ung thư biểu mô tế bào vảy bao gồm:
- Da sáng màu. Bất cứ ai cũng có thể bị ung thư biểu mô tế bào vảy của da. Tuy nhiên, những trường hợp có ít sắc tố (melanin) trong da làm giảm khả năng bảo vệ da bị tổn thương từ bức xạ tia cực tím.
- Đối với những trường hợp có tóc vàng hoặc đỏ, mắt sáng màu và dễ bị tàn nhang hoặc cháy nắng, thì có nhiều khả năng phát triển ung thư da hơn là trường hợp có làn da sẫm màu.
- Phơi nắng quá mức. Tiếp xúc với ánh sáng tia cực tím từ mặt trời làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tế bào vảy của da.
- Sử dụng giường tắm nắng. Những trường hợp sử dụng giường tắm nắng trong nhà sẽ có nguy cơ cao bị ung thư biểu mô tế bào vảy của da.
- Có tiền sử bị cháy nắng. Nếu trường hợp nào có một hoặc nhiều vết phồng rộp do cháy nắng lúc còn nhỏ thì nguy cơ cao phát triển ung thư biểu mô tế bào vảy khi trưởng thành sẽ tăng cao. Cháy nắng ở tuổi trưởng thành cũng là một yếu tố nguy cơ.
- Từng có những tổn thương tiền ung thư da. Nếu ai đã từng có một tổn thương tiền ung thư da như dày sừng quang hóa hay bệnh Bowen, cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc phải căn bệnh này.
- Có bệnh sử bị ung thư da. Nếu người bệnh đã bị ung thư biểu mô tế bào vảy của da một lần, thì nhiều khả năng căn bệnh này sẽ bị tái phát.
- Hệ thống miễn dịch suy yếu. Những trường hợp có hệ miễn dịch suy yếu sẽ tăng nguy cơ mắc ung thư da. Điều này bao gồm những bệnh nhân bạch cầu hoặc ung thư hạch bạch huyết và những người bệnh dùng thuốc ức chế hệ miễn dịch như đã từng trải qua cấy ghép nội tạng.
- Rối loạn di truyền hiếm gặp. Những trường hợp bị bệnh khô da nhiễm hắc sắc tố, nhạy cảm cực đoan với ánh sáng mặt trời sẽ có nguy cơ cao phát triển ung thư da.
Những triệu chứng của ung thư biểu mô tế bào vảy là gì?
Một số triệu chứng thường thấy của ung thư biểu mô tế bào vảy là:
- Một nốt đỏ, chắc.
- Một mảng tróc vảy, phẳng và đau.
- Một mảng đau mới nổi lên trên một vết sẹo hoặc vết loét.
- Một mảng thô ráp, có vảy ở trên môi, có thể phát triển thành một vết loét mở.
- Một mảng màu đỏ, đau hoặc thô ráp bên trong miệng.
- Một mảng màu đỏ, nổi lên, đau giống như mụn cóc trên hoặc trong hậu môn hoặc bộ phận sinh dục.
Những kỹ thuật y tế được sử dụng để chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào vảy là gì?
Các xét nghiệm và thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào vảy của da bao gồm:
Khám sức khỏe:
Bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về bệnh sử và kiểm tra da của người bệnh để tìm kiếm các dấu hiệu ung thư biểu mô tế bào vảy của da.
Lấy một mẫu mô để thử nghiệm:
Để chẩn đoán xác định một ung thư biểu mô tế bào vảy của da, bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ vùng da nghi ngờ tổn thương (sinh thiết). Loại sinh thiết da được thực hiện tùy thuộc vào tình hình cụ thể của mỗi người. Các mô sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra.
Những phương pháp điều trị ung thư biểu mô tế bào vảy là gì?
Cho đến nay, căn bệnh này thường được điều trị bằng tiểu phẫu và có thể được thực hiện ngay tại phòng khám hoặc bệnh viện. Tuy nhiên, tùy thuộc vào kích thước và vị trí của ung thư, bác sĩ có thể chọn các kỹ thuật sau đây:
Cắt:
Cắt bỏ chỗ ung thư và một ít da khỏe mạnh xung quanh nó.
Phẫu thuật:
Sử dụng một công cụ cầm tay nhỏ và một kim điện tử để giết các tế bào ung thư.
Phẫu thuật Mohs:
Cắt và sau đó kiểm tra da đã cắt dưới kính hiển vi.
Phẫu thuật hạch bạch huyết:
Cắt một mảnh của hạch bạch huyết; sử dụng gây mê toàn thân.
Phương pháp cà da:
“Chà nhám” khu vực bị ảnh hưởng của da với một dụng cụ để tạo chỗ cho một lớp da mới mọc lên.
Phẫu thuật lạnh:
Sử dụng nitơ lỏng làm đông lạnh chỗ da bệnh.
Hóa trị bôi:
Bôi gel hoặc kem lên da.
Điều trị bằng thuốc:
Nhắm mục tiêu.