Tìm hiểu về mụn trứng cá

Mụn trứng cá là gì?

Đây là một dạng "mụn thông thường" gần như tất cả mọi người đều phải chịu đựng sự bùng phát ở một số thời điểm trong đời.

Chúng bắt đầu khi tuyến bã nhờn (tuyến dầu) dưới da xâm nhập vào các lỗ nhỏ của nang lông (lỗ chân lông). Nếu các lỗ hở lớn, dạng mụn đầu đen sẽ hình thành với những đốm nhỏ, phẳng và có màu đen. Còn nếu các lỗ hở nhỏ, dạng mụn đầu trắng sẽ xuất hiện với mụn nhỏ, có màu thịt. Cả hai dạng này đều có thể sưng, viêm hoặc nổi mụn (có thể là cục hoặc các nốt sâu hơn). Sau đó những nốt mụn này có thể trở nên nghiêm trọng và hình thành mụn nang với những vết sưng cứng, bị viêm bên dưới bề mặt da và đôi khi bị nhiễm trùng.

Mặc dù mụn trứng cá phần lớn xảy ra ở tuổi thiếu niên, nhưng khoảng 20% ​​(tất cả các trường hợp) có thể xảy ra ở người lớn. Thực tế mụn trứng cá thường bắt đầu ở tuổi dậy thì (trong độ tuổi từ 10 đến 13) và có xu hướng tồi tệ hơn ở những người có làn da dầu. Còn ở tuổi thanh thiếu niên mụn trứng cá thường kéo dài từ 5 đến 10 năm, và có thể cho đến tuổi trưởng thành. Thông thường mụn trứng cá xảy ra ở cả hai giới, nhưng các cậu bé tuổi teen có xu hướng gặp các trường hợp nghiêm trọng hơn. Còn đối với phụ nữ ở độ tuổi 30 trở lên có nhiều khả năng bị mụn trứng cá (từ nhẹ đến trung bình) nhiều hơn nam giới. 

Hiện nay tổn thương phổ biến nhất của mụn trứng cá là trên mặt, nhưng chúng cũng có thể xảy ra ở cổ, ngực, lưng, vai và cánh tay trên.

Trái với suy nghĩ của nhiều người, mụn trứng cá xảy ra không phải là do chế độ ăn uống không lành mạnh, vệ sinh kém hoặc ham muốn tình dục không được kiểm soát. Mà đơn giản chỉ là do di truyền và hormone đứng sau hầu hết các dạng mụn trứng cá. Do đó cho dù bạn có từ bỏ socola hoặc rửa mặt 10 lần mỗi ngày cũng không thể thay đổi được, đôi khi chỉ khiến bạn đau đớn và tự ti hơn.

Nguyên nhân gây mụn trứng cá?

Cho đến nay nguyên nhân gây ra mụn trứng cá vẫn chưa được xác định rõ. Mặc dù căng thẳng có thể làm mụn trứng cá nặng thêm, nhưng rõ ràng chúng không gây ra mụn.

Hormone. Mụn trứng cá xuất hiện phổ biến ở thanh thiếu niên, đây là độ tuổi bắt đầu với sự gia tăng sản xuất hormone. Ở tuổi dậy thì, cả bé trai và bé gái đều sản xuất ra lượng androgen cao, hormone sinh dục nam bao gồm testosterone. Trong đó testosterone báo hiệu cơ thể tạo ra nhiều bã nhờn, dầu được sản xuất trong tuyến dầu của da.

Vi khuẩn. Bã nhờn dư thừa bịt kín các lỗ chân lông (nang lông) đặc biệt trên mặt, cổ, ngực và lưng. Sau đó vi khuẩn phát triển trong các nang bị tắc. Điều này làm cho mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng, còn được gọi là ''mụn trứng cá'' hình thành trên bề mặt da. Đôi khi, sự tắc nghẽn này làm cho thành nang bị phá vỡ (dưới áp lực của sự tích tụ này). Khi điều này xảy ra, bã nhờn rò rỉ vào các mô gần đó và hình thành mụn mủ hoặc nốt sần, đây được gọi là mụn viêm. Còn những mụn mủ lớn, mềm hơn được gọi là nốt sần.

Bên cạnh đó một số loại thuốc, như thuốc tránh thai có thể kích hoạt mụn trứng cá ở một số phụ nữ. Ngoài ra một số thuốc tiêm tránh thai và dụng cụ tránh thai (IUD - Intrauterine device) cũng có thể gây ra mụn trứng cá. Không những thế, những thuốc Steroid được dùng cho một số vận động viên thể hình và các vận động viên khác cũng có thể dẫn đến sự bùng phát nghiêm trọng của mụn trứng cá.

Hiện nay mụn trứng cá còn có nhiều loại phụ. Như mụn trứng cá ở sơ sinh, thường gây ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh, trong đó bé trai xảy ra tình trạng này phổ biến hơn. Khi đó một mục nhọt mọc trên da khi phát ban xuất hiện trên khuôn mặt, thường mất đi trong vòng vài tuần và không có tác dụng lâu dài. Tuy nhiên, mụn trứng cá có thể tồn tại lâu hơn, nghiêm trọng hơn và gây ra sẹo.

Đối với những trường hợp vừa qua khỏi tuổi thiếu niên gần như không nổi mụn, nhưng ở người trưởng thành chúng có thể phát triển và kéo dài đến khi họ già đi. Mặc dù ở tuổi dậy thì, mức tăng androgen vẫn bình thường, nhưng một số bác sĩ tin rằng mụn trứng cá bùng phát ít liên quan đến nồng độ androgen hơn là sự gia tăng sản xuất bã nhờn hoặc vi khuẩn gây ra mụn trứng cá. Thực tế vi khuẩn Propionibacterium acnes xuất hiện tự nhiên trong các nang lông (lỗ chân lông) khỏe mạnh. Nhưng nếu chúng tích tụ quá nhiều trong các nang, chúng có thể tiết ra các enzyme phá vỡ bã nhờn và gây viêm. Tuy nhiên chỉ có một số trường hợp nhạy cảm với phản ứng này hơn những người khác. Đôi khi mức bã nhờn có thể gây ra một hoặc hai mụn nhọt ở một người nhưng có thể dẫn đến sự bùng phát lan rộng hoặc thậm chí là mụn nang cấp tính ở một người khác.