Thuốc ADHD và tác dụng phụ
Thuốc là một phần quan trọng trong điều trị ADHD. Thông thường các bác sĩ có thể lựa chọn từ nhiều loại thuốc để kiểm soát các triệu chứng rối loạn.
Bạn và bác sĩ sẽ làm việc cùng nhau để tìm ra loại thuốc phù hợp, cùng với liều lượng lý tưởng (số lượng) và lịch trình (tần suất hoặc khi bạn cần dùng thuốc). Tuy nhiên, điều này có thể mất một thời gian để tìm ra sự kết hợp tốt nhất.
Sau đây là những loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất để điều trị ADHD bao gồm:
- Thuốc kích thích thần kinh:
Nhóm thuốc này đã được sử dụng trong điều trị ADHD trong vài thập kỷ. Những loại thuốc này có thể giúp bạn tập trung suy nghĩ và bỏ qua những lo lắng. Thông thường, thuốc kích thích thần kinh hoạt động hiệu quả từ 70% đến 80% trường hợp bị ADHD. Và chúng được sử dụng để điều trị cho những trường hợp bị ADHD vừa và nặng. Ngoài ra, thuốc cũng có thể hữu ích cho trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn gặp khó khăn ở trường, nơi làm việc hoặc ở nhà. Ngoài ra, cũng có một số loại thuốc kích thích thần kinh được chấp thuận cho trẻ em trên 3 tuổi. Hoặc những loại khác được chấp thuận cho trẻ em trên 6 tuổi.
- Thuốc không kích thích:
Trong trường hợp thuốc kích thích thần kinh không hoạt động hoặc gây ra tác dụng phụ khó chịu, thuốc không kích thích có thể giúp ích. Những loại thuốc này có thể cải thiện các triệu chứng như tập trung và kiểm soát xung lực.
- Thuốc chống trầm cảm:
Những người bị ADHD thường bị trầm cảm, lo lắng và rối loạn lưỡng cực. Vì vậy họ có thể dùng thuốc chống trầm cảm để kiểm soát các vấn đề sức khỏe tâm thần hoặc các tình trạng khác cùng với chất kích thích cho ADHD.
Các loại thuốc kích thích thần kinh tác dụng ngắn và tác dụng phụ
Tác dụng phụ của các loại thuốc kích thích thần kinh tác dụng ngắn bao gồm chán ăn, giảm cân, khó ngủ, cáu kỉnh, và hội chứng tics (rối loạn máy cơ mặt).
Bên cạnh đó, FDA đã đưa ra cảnh báo về nguy cơ lạm dụng thuốc với chất kích thích như amphetamine. Đội ngũ cố vấn an toàn của FDA cũng lo ngại rằng tất cả các chất kích thích như amphetamine và methylphenidate được sử dụng cho ADHD có thể làm cho các vấn đề về tim và tâm thần dễ xảy ra hơn.
Các loại thuốc kích thích thần kinh trung gian, tác dụng dài và tác dụng phụ
Tác dụng phụ của những loại thuốc này bao gồm mất cảm giác ngon miệng, giảm cân, khó ngủ, cáu kỉnh, và hội chứng tics (rối loạn máy cơ mặt). Thông thường những loại thuốc tác dụng dài có thể dẫn đến những ảnh hưởng lớn đối với tình trạng thèm ăn và giấc ngủ. Do đó, FDA đã cảnh báo về nguy cơ lạm dụng thuốc với chất kích thích amphetamine. Mặt khác, đội ngũ cố vấn an toàn của FDA cũng lo ngại rằng tất cả các chất kích thích như amphetamine và methylphenidate được sử dụng cho ADHD có thể làm cho các vấn đề về tim và tâm thần dễ xảy ra hơn.
Các loại thuốc không kích thích của ADHD và tác dụng phụ
Thuốc không kích thích thường mất một thời gian để bắt đầu hoạt động, có thể là vài tuần trước khi bạn cảm thấy các ảnh hưởng đầy đủ. Ngoài ra, chúng có thể không hoạt động tốt như thuốc kích thích thần kinh. Hiện nay, một số loại thuốc không kích thích có thể làm tăng nguy cơ suy nghĩ tự tử và tử vong do tự tử ở thanh thiếu niên. Cho đến nay, FDA đã đưa ra cảnh báo rằng bất cứ ai sử dụng Atomoxetine (Strattera) nên được theo dõi (về ý nghĩ tự tử), đặc biệt là trong vài tuần đầu tiên. Không những thế, các tác dụng phụ thường gặp của các loại thuốc này bao gồm mệt mỏi, khó chịu ở dạ dày, khô miệng và buồn nôn. Ngoài ra, người bệnh thường tăng huyết áp khi họ ngừng dùng thuốc.
Các loại thuốc chống trầm cảm ADHD và tác dụng phụ
Những loại thuốc này có thể được sử dụng như một thuốc ngoài hướng dẫn để điều trị các triệu chứng ADHD. Điều này có nghĩa là các bác sĩ có thể kê đơn thuốc mặc dù chúng chưa được FDA chấp thuận cho sử dụng ADHD, nhưng các tác dụng phụ thường đi kèm bao gồm khó ngủ, buồn nôn, táo bón, khô miệng, đổ mồ hôi và thay đổi ham muốn tình dục. Ngoài ra, FDA cũng đã cảnh báo về mối liên hệ giữa thuốc chống trầm cảm và nguy cơ tự tử cao ở người trưởng thành trong độ tuổi từ 18 đến 24, đặc biệt là trong 1 hoặc 2 tháng đầu.
Thuốc ADHD và sự an toàn khi sử dụng
Cho đến nay, các chuyên gia thường coi những loại thuốc này là an toàn khi chúng được theo dõi đúng cách (bởi một chuyên gia). Do đó việc xảy ra những vấn đề nghiêm trọng là rất hiếm. Vì vậy người bệnh nên thảo luận về những rủi ro và lợi ích của những loại thuốc này với bác sĩ trước khi sử dụng.