Thông tin sai lệch về Vắc-xin HPV ảnh hưởng đến việc phòng chống ung thư

Sau mười năm ra mắt vắc-xin HPV, từ những hồ sơ theo dõi cho thấy việc ngăn chặn các bệnh nhiễm trùng gây ung thư cổ tử cung và các khối u ác tính khác ngày càng tốt hơn.

Đó là lý do tại sao vào tháng 10 này, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã mở rộng phạm vi tuổi trong nghiêm cứu vắc-xin Gardasil của Merck. Trước đây loại vắc-xin này chỉ được chấp thuận cung cấp cho thanh thiếu niên và những người khoảng 26 tuổi, tuy nhiên hiện nay nó đã được cung cấp cho cả nam giới lẫn phụ nữ khoảng 45 tuổi tại Mỹ, và loại vác xin này phù hợp với cả thị trường châu Âu và Canada. 

Nhưng trớ trêu là, công cụ phòng chống ung thư mạnh mẽ này đang đối mặt với sự sợ hãi - từ chối ngày càng tăng cao, và được kích hoạt bởi hoạt động chống vắc-xin.

Đối với những lo ngại và nghi ngờ về vắc-xin nói chung, hiện nay đã trở thành vấn đề sức khỏe cộng đồng toàn cầu. Ngay cả trong bối cảnh đó, vắc-xin HPV vẫn nổi bật. Ở Nhật Bản, Đan Mạch, Ireland và một số quốc gia khác, những cáo buộc không đúng về tác hại của vắc-xin HPV đã gây ra nhiều ảnh hưởng đến các chiến dịch tiêm chủng, mặc dù ban đầu rất nó thành công.

Patti Gravitt, một nhà nghiên cứu HPV tại Trường Y tế Công cộng Milken Institute thuộc Đại học George Washington, cho biết: Đã có một phản ứng duy nhất chống lại vắc-xin HPV.

Tuy nhiên nhà khoa học Merck không đồng ý với điều đó.

Alain Luxembourg, giám đốc nghiên cứu lâm sàng của công ty cho biết: Tôi không nghĩ nó bị ghét hay ít bị ghét hơn. Gần đây loại vắc-xin này có nhiều sự đổi mới và đem lại nhiều tiến bộ về mặt y tế. Vì thế nó đang thu hút được sự chú ý.

Các chủng sinh dục của HPV, papillomavirus ở người, hiện nay rất phổ biến đến mức hầu như tất cả những người có hoạt động tình dục không chỉ xảy ra ở những người có quan hệ bừa bãi mà có thể sẽ xảy ra khi nhiễm trùng vào một thời điểm nào đó. Trong khi hầu hết các trường hợp nhiễm HPV thì hệ miễn dịch  đều bị tiêu diệt, ngoài ra các chủng HPV nguy cơ cao có thể tồn tại và khởi phát ung thư cổ tử cung, âm đạo, hậu môn, âm hộ, dương vật, miệng và cổ họng.

Trong khi hầu hết các trường hợp nhiễm HPV thì hệ miễn dịch đều bị tiêu diệt, thì các chủng nguy cơ cao có thể tồn tại và được xem là khởi đầu của ung thư cổ tử cung, âm đạo, hậu môn, âm hộ, dương vật, miệng và cổ họng.

Trên toàn thế giới hiện nay, có hơn 600.000 ca ung thư mỗi năm chiếm gần 5% tất cả các bệnh ung thư.

Phiên bản gốc vắc-xin Gardasil, được phê duyệt vào năm 2006, cơ thể được bảo vệ chống lại hai loại HPV nguy cơ cao, cộng với hai loại gây mụn cóc sinh dục. Thì với phiên bản hiện tại, Gardasil 9, được phê duyệt vào năm 2014, bảo vệ cơ thể chống lại bảy loại nguy cơ cao có thể dẫn đến 90% ung thư cổ tử cung, cũng như hai loại mụn cóc. (Tái chủng ngừa với các sản phẩm mới không được khuyến khích) 

Vì thế hiện nay đối với trẻ em (dù bé trai hay bé gái) ở độ tuổi 11 hoặc 12 đều được khuyến khích nên được chủng ngừa. Tại thời điểm đó, phản ứng miễn dịch của các bé là tối ưu, và các bé có thể chưa được tiếp xúc với virus thông qua hoạt động tình dục. Còn đối với những trường hợp nếu chưa được chủng ngừa sớm thì vẫn có thể "bắt kịp" vì loại vắc xin trên vẫn tối ưu cho những người trưởng thành (có thể lên đến 26 tuổi).

Kết quả cho thấy sau 10 năm sử dụng và hơn 270 triệu liều được dùng trên toàn cầu, vắc-xin HPV đã chứng minh sự an toàn và hiệu quả của nó, tuyên bố của Tổ chức Y tế Thế giới vào năm ngoái. Vì thế việc lây truyền các loại HPV phổ biến và nguy hiểm nhất hiện nay đang giảm ở các nước có tỷ lệ mắc bệnh cao.

Mặc dù sẽ mất nhiều thời gian hơn để xem những tác động của thuốc lên tỷ lệ ung thư, tuy nhiên đã có nhiều nghiên cứu cho thấy việc tiêm chủng đã làm giảm tình trạng mụn cóc sinh dục, tổn thương tiền ung thư có thể tiến triển đến ung thư và nhiễm trùng đường miệng đặc biệt là ở nam giới.

Tuy nhiên, đã có những sự nghi ngờ đến từ các bậc phụ huynh dẫn tới những nhận thức sai lầm. Và tỷ lệ cho thấy chỉ khoảng một nửa số thanh thiếu niên từ 13 đến 17 tuổi được chủng ngừa vào năm ngoái, ít hơn nhiều so với các loại vắc-xin thời thơ ấu khác.

Mark S. Shahin, trưởng khoa ung thư phụ khoa tại Trung tâm Ung thư Sidney Kimmel thuộc Đại học Thomas Jefferson cho biết: Bệnh nhân luôn hỏi tôi,“ Bác sĩ có thực sự nghĩ điều này quan trọng đối với con gái tôi không? ” và họ thậm chí không nghĩ đến con trai, điều đó thật điên rồ. Để có được lợi ích tối đa, thì cha, mẹ phải tiêm phòng cho cả con trai lẫn con gái.

Tỷ lệ tiêm chủng có thể được tăng cường bằng cách yêu cầu phải tiêm chủng tại các trường học, hoặc có thể ở cả trẻ sơ sinh, theo Judith Wolf, một chuyên gia truyền nhiễm bệnh tại Đại học Y khoa Drexel. Tuy nhiên thực tế cho thấy cả hai phương án trên đều không khả thi.

Theo giả thuyết, trẻ sơ sinh có thể sẽ đáp ứng với vắc-xin, nhưng các nhà nghiên cứu phải chứng minh điều đó trong các thử nghiệm lâm sàng, cô nói. Và cô cho biết thêm: Tôi không nghĩ rằng sẽ có bất cứ ai có thể quan tâm và là làm điều đó.

Đối với sự hấp thu trễ trong nhóm tuổi "trẻ em trong độ tuổi từ 8-12" đang được nhắm mục tiêu, và câu hỏi được đặt ra là: Tại sao lại mở rộng đến tuổi trung niên? Bởi vì, ngay cả khi người lớn đã tiếp xúc với một vài loại HPV, thì loại vắc-xin trên vẫn có thể được bảo vệ khỏi các loại khác.

Tỷ lệ cho thấy bất kỳ trường hợp nào bị phởi nhiễm mà tiếp xúc với tất cả 9 loại vắc xin là rất hiếm, Wolf nói.

Dữ liệu mới nhất của Merck, từ một nghiên cứu quốc tế với 3.200 phụ nữ từ 27 đến 45 tuổi đã được chủng ngừa hoặc dùng giả dược, cho thấy được giá trị. Kết quả cho thấy trung bình trên 3 năm, vắc-xin sẽ đem lại hiệu quả 88% trong việc ngăn ngừa nhiễm HPV, mụn cóc sinh dục và những tổn thương bộ phận sinh dục tiền ung thư.

FDA cho biết hiệu quả ở nam giới là kết quả được ước tính ngoài phạm vi quan sát ban đầu và từ một nghiên cứu nhỏ cho thấy vắc-xin này kích thích khả năng miễn dịch ở nam giới từ 27 đến 45 tuổi.

Nhưng đây là cảnh báo: Ngay cả ở những phụ nữ có giả dược, nhiễm trùng có hại là không phổ biến; tuy nhiên vẫn có thể xảy ra tình trạng phát triển mụn cóc hoặc tổn thương cổ tử cung tiền ung thư nhưng tỷ lệ cho thấy chỉ chiếm khoảng 1%.

Gravitt cho biết, đã có những dữ liệu cho thấy về sự hiệu quả, nhưng việc dân số ngày càng phát triển dẫn đến những nguy cơ thấp có thể xảy ra. Vì thế chúng tôi cần tập trung vào sự hấp thụ (vị thành niên) và không bị phân tâm bởi những trường hợp không có khả năng hưởng lợi. 

Trong khi FDA chấp thuận cho Merck tung ra thị trường với những sản phẩm trong nhóm cũ hơn, thì ủy ban liên bang đưa ra quyết định chính sách vắc-xin đang cân nhắc việc sử dụng những sản phẩm trên cho tới năm sau. Ủy Ban Tư Vấn về Thực Hành Chủng Ngừa (ACIP) đã đưa ra lời khuyên có thể sử dụng vắc-xin Gardasil lên đến 45 tuổi - điều này sẽ khuyến khích cho những trường hợp sử dụng bảo hiểm - hoặc đem lại nhiều sự lựa chọn cho bác sĩ và bệnh nhân.

Các nhóm khoa học và cơ quan y tế toàn cầu - bao gồm Cơ quan Thuốc châu Âu và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ vẫn đang tiếp tục theo dõi sự an toàn của vắc-xin này. Và họ đã đưa ra kết luận rằng nó không gây ra những cơn đau mãn tính, rối loạn nhịp tim, bệnh tự miễn, phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng, đột quỵ, rối loạn thần kinh hoặc suy buồng trứng sớm.

Nhưng đối với các bậc cha mẹ, các nhóm chống vaccine, hoặc ngay cả các học giả vẫn có thể cho rằng đó là sự thật. (Một giảng viên trường đại học luật New York và là đồng tác giả cuốn sách vừa được xuất bản, "Vắc-xin HPV là một phép thử: Tìm kiếm công lý cho một thế hệ bị lừa dối.") Và các phương tiện truyền thông vẫn có thể giật gân những tuyên bố không rõ ràng, qua đó đem lại một sự hoảng sợ cho mọi người.

Nhật Bản được xem là minh họa cực đoan nhất. Vì tỷ lệ tiêm chủng trong số các bé gái vị thành niên giảm hơn 70% trong năm 2013 xuống dưới 1% vào ngày hôm nay. Kết quả trên là từ những phương tiện truyền thông Nhật Bản thực hiện các báo cáo nhưng chưa xác minh được về những tác hại của vắc-xin gây ra sự hoang mang cho người dân, thậm chí những video từ cha mẹ của các cô gái cho thấy có các cơn co giật rõ ràng. Sau đó, chính phủ Nhật Bản đã khuyến cáo ngừng tiêm vắc-xin HPV, mặc dù bộ y tế của họ không tìm thấy bất cứ bằng chứng nào để ủng hộ các cáo buộc. Tuy nhiên việc đình vẫn xảy ra và có hiệu lực.

Ủy ban cố vấn của Tổ chức Y tế Thế giới về an toàn vắc-xin cho biết: Mặc dù dữ liệu về sự an toàn của loại vắc-xin này đã được công bố rộng rãi, nhưng tất cả sự chú ý và tập trung vẫn tiếp tục đỗ dồn vào những báo cáo của các trường hợp giả mạo và những cáo buộc không rõ ràng.

Tại Đan Mạch và Ireland, chính quyền và các cơ quan y tế tư nhân đã phản ứng với việc giảm tỷ lệ tiêm chủng bằng các chiến dịch mạnh mẽ để xây dựng lại niềm tin của người dân đối với vắc-xin.

Thật thú vị khi một trong những quốc gia nghèo nhất trên trái đất - nơi được xem có tỷ lệ tử vong cao vì ung thư cổ tử cung do thiếu các chương trình sàng lọc - thì hiện giờ đang là nước có 93% lượng thuốc chủng ngừa cho các bé gái đang học lớp 6. Chương trình của Rwanda, ra mắt vào năm 2011, về việc tiêm phòng vắc-xin miễn phí và sau đó sẽ được chiết khấu từ Merck. Nhưng chính phủ cũng đã đầu tư vào một chiến dịch giáo dục cộng đồng toàn quốc và nhận được những sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo tôn giáo, giáo dục, chính trị và bộ tộc.

"Điều quan trọng đầu tiên là phải giải thích được mối liên hệ với bệnh ung thư", Agnes Binagwaho, một bác sĩ nhi khoa người Rwandan từng là bộ trưởng y tế trong chiến dịch, đã viết trong cuộc đối thoại.