Tăng huyết áp ác tính

Tăng huyết áp ác tính là tình trạng huyết áp cực kỳ cao, phát triển nhanh chóng và gây ra một số loại tổn thương nội tạng. Huyết áp bình thường dưới 120/80. Nhưng với một trường hợp bị tăng huyết áp ác tính, họ thường có huyết áp trên 180/120. Hiện nay tăng huyết áp ác tính nên được điều trị như một cấp cứu y tế.

Nguyên nhân gây tăng huyết áp ác tính?

Ở nhiều người, huyết áp cao luôn là nguyên nhân chính gây ra tăng huyết áp ác tính. Bên cạnh đó việc uống thuốc huyết áp không đủ liều cũng có thể gây ra tình trạng này. Ngoài ra, một số điều kiện y tế có thể gây ra nó. Chúng bao gồm:

• Bệnh mạch máu collagen, chẳng hạn như xơ cứng bì.
• Bệnh thận.
• Tổn thương tủy sống.
• Khối u của tuyến thượng thận.
• Sử dụng một số loại thuốc, bao gồm cả thuốc tránh thai và MAOIs.
• Sử dụng ma túy bất hợp pháp, chẳng hạn như cocaine.

"MAOIs (Monoamine oxidase inhibitor - Thuốc ức chế monoaminase oxidase) là thuốc kê đơn có lịch sử lâu đời trong điều trị bệnh trầm cảm. MAOIs đặc biệt hiệu quả trong điều trị bệnh trầm cảm không điển hình. MAOIs cũng được sử dụng điều trị bệnh Parkinson và một số rối loạn khác."

Những ai có nguy cơ bị tăng huyết áp ác tính?

Tăng huyết áp ác tính hiếm khi xảy ra. Khoảng 1% những người có tiền sử huyết áp cao thường phát triển tình trạng đe dọa đến tính mạng này.

Thông thường nam giới có nguy cơ phát triển tình trạng này cao hơn. Mặt khác việc không tiếp cận chăm sóc sức khỏe thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ mắc phải tình trạng này.

Các triệu chứng của tăng huyết áp ác tính là gì?

Các triệu chứng chính của tăng huyết áp ác tính là huyết áp tăng nhanh từ 180/120 trở lên và xuất hiện dấu hiệu tổn thương nội tạng. Thông thường, tổn hại xảy ra với thận hoặc mắt.

Các triệu chứng khác phụ thuộc vào mức huyết áp cao ảnh hưởng đến các cơ quan. Một triệu chứng phổ biến nhất là chảy máu và sưng trong các mạch máu nhỏ ở võng mạc (võng mạc là lớp dây thần kinh nằm phía sau mắt). Đây là nơi cảm nhận ánh sáng và gửi tín hiệu đến não thông qua dây thần kinh thị giác, và cũng có thể bị ảnh hưởng bởi tăng huyết áp ác tính. Khi mắt bị liên quan, tăng huyết áp ác tính có thể gây ra những thay đổi về thị lực.

Các triệu chứng khác của tăng huyết áp ác tính bao gồm:

• Mờ tầm nhìn.
• Đau ngực (đau thắt ngực).
• Khó thở.
• Chóng mặt.
• Tê ở tay, chân và mặt.
• Đau đầu dữ dội.

Trong một số ít trường hợp, tăng huyết áp ác tính có thể gây sưng não, dẫn đến một tình trạng nguy hiểm gọi là bệnh não tăng huyết áp. Các triệu chứng bao gồm:

• Mù.
• Thay đổi trạng thái tinh thần.
• Hôn mê.
• Sự hoang mang.
• Buồn ngủ.
• Nhức đầu tiếp tục nặng hơn.
• Buồn nôn và ói mửa.
• Động kinh.

Nói chung, huyết áp cao làm cho thận khó lọc chất thải và độc tố từ máu. Đây là một nguyên nhân hàng đầu của suy thận. Tăng huyết áp ác tính có thể khiến thận đột nhiên ngừng hoạt động bình thường.

Làm thế nào chẩn đoán được tăng huyết áp ác tính?

Hiện nay chẩn đoán tăng huyết áp ác tính dựa trên chỉ số huyết áp và dấu hiệu tổn thương cơ quan cấp tính.

Nếu bạn có triệu chứng tăng huyết áp ác tính, bác sĩ sẽ:

- Kiểm tra lại huyết áp và lắng nghe tim - phổi của bạn để nghe những âm thanh bất thường.

- Kiểm tra mắt của bạn để kiểm tra tổn thương mạch máu võng mạc và sưng dây thần kinh thị giác.

- Thực hiện xét nghiệm máu và nước tiểu có thể bao gồm:

• Xét nghiệm ure máu (BUN - Blood Urea Nitrogen - Đo lượng nitơ urê trong máu) và creatinine, sẽ tăng nếu bạn bị tổn thương thận.
• Xét nghiệm đông máu.
• Mức đường trong máu (glucose).
• Công thức máu toàn bộ.
• Nồng độ natri và kali.
• Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra lượng máu, protein hoặc nồng độ hormone bất thường liên quan đến các vấn đề về thận.

Ngoài ra các xét nghiệm máu bổ sung có thể cần thiết, tùy thuộc vào kết quả của các xét nghiệm được liệt kê ở trên.

Bác sĩ cũng sẽ yêu cầu kiểm tra hình ảnh, bao gồm:

• Siêu âm tim để kiểm tra chức năng tim và lưu lượng máu qua tim.
• Điện tâm đồ (ECG) để kiểm tra chức năng điện của tim.
• X-quang ngực để xem hình dạng - kích thước của cấu trúc tim và phát hiện dịch trong phổi.
• Các xét nghiệm hình ảnh khác để đánh giá thận và động mạch.

Tăng huyết áp ác tính được điều trị như thế nào?

Tăng huyết áp ác tính là một cấp cứu y tế và cần được điều trị trong bệnh viện, thường trong một đơn vị chăm sóc đặc biệt. Bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng và sức khỏe tổng thể trước khi quyết định kế hoạch điều trị nào là tốt nhất cho bạn. Mục tiêu của điều trị là cẩn thận hạ huyết áp trong vòng vài phút.

Bạn sẽ nhận được thuốc huyết áp thông qua IV, đây là cách nhanh nhất để điều trị huyết áp cực kỳ cao. Khi huyết áp ở mức an toàn, thuốc có thể được chuyển sang dạng uống. Nhưng nếu bạn bị suy thận, bạn có thể cần lọc thận.

Các phương pháp điều trị khác phụ thuộc vào các triệu chứng cụ thể của bạn và nguyên nhân có thể gây tăng huyết áp ác tính.

Biến chứng của tăng huyết áp ác tính là gì?

Nếu không được điều trị, tăng huyết áp ác tính có thể gây tử vong. Các biến chứng của tăng huyết áp ác tính cũng có thể bao gồm:

• Bóc tách động mạch chủ, đây là một sự vỡ đột ngột của mạch máu chính rời khỏi tim.
• Hôn mê.
• Dịch trong phổi, được gọi là phù phổi.
• Đau tim.
• Suy tim.
• Đột quỵ.
• Suy thận đột ngột.

Điều trị y tế ngay lập tức làm giảm cơ hội của bạn cho các biến chứng đe dọa tính mạng.