Tăng Cân Không Có Chủ Đích
Tăng cân không có chủ đích là tình trạng gì?
Tăng cân không có chủ đích xảy ra khi cân nặng của cơ thể tăng lên mà lượng tiêu thụ thức ăn hoặc chất lỏng vẫn như bình thường. Tình trạng này có thể tăng định kỳ, liên tục hoặc nhanh chóng.
Mặc dù, nhiều trường hợp tăng cân không chủ ý là vô hại, nhưng nếu các triệu chứng kết hợp với tăng cân nhanh chóng có thể báo hiệu một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Những nguyên nhân gây ra tình trạng tăng cân không chủ đích là gì?
Sau đây là một số nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng này, bao gồm:
Mang thai:
Trong khi mang thai, hầu hết phụ nữ tăng cân do em bé phát triển. Trọng lượng tăng thêm này bao gồm em bé, nhau thai, nước ối, tăng cung cấp lượng máu, mở rộng tử cung.Thay đổi nội tiết:
Trong độ tuổi từ 45-55, phụ nữ bắt đầu thời kỳ mãn kinh. Khi đó estrogen rất thấp do đó không đủ để xảy ra kinh nguyệt. Estrogen bị giảm đi có thể làm cho phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh cảm nhận thấy tăng cân xung quanh vùng bụng và hông. Bên cạnh những thay đổi nội tiết tố của thời kỳ mãn kinh, phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cũng có thể bị tăng cân. Thay đổi hormone có thể làm trao đổi chất chậm lại, gây tăng cân ở cả nam giới và phụ nữ.Các bệnh khác:
Suy giáp, hội chứng Cushing, tăng cortisol (hormone căng thẳng).Thuốc:
Corticosteroid, các thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc ngừa thai.Kinh nguyệt:
Phụ nữ có thể bị giữ nước và đầy hơi trong khoảng thời gian kinh nguyệt. Vì thế estrogen và progesterone thay đổi có thể khiến một số phụ nữ tăng cân, đây là hình thức tăng cân sẽ giảm khi kỳ kinh nguyệt kết thúc. Tuy nhiên, tình trạng này thường xuất hiện trở lại trong tháng tới khi chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu một lần nữa và đôi khi trong quá trình rụng trứng.Chất lỏng bị duy trì:
Còn gọi là phù nề, gây ra ở chân tay, bàn tay, bàn chân, mặt hoặc bụng khiến sưng lên. Những trường hợp bị suy tim, suy thận hoặc những người dùng một số thuốc có thể gặp loại tăng cân này.
Ngoài những nguyên nhân đã nêu ở trên thì các yếu tố sau đây góp phần gia tăng nguy cơ tăng cân không chủ đích, chẳng hạn như:
Bệnh tiểu đường:
Những người có nguy cơ bị bệnh tiểu đường hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường.Tuổi tác:
Trao đổi chất chậm dần theo độ tuổi, điều này có thể gây tăng cân nếu tiêu thụ lượng thức ăn quá nhiều, ăn các loại thực phẩm không phù hợp hoặc không tập thể dục đầy đủ.Hút thuốc:
Nếu bỏ hút thuốc lá, cũng có thể dẫn đến tăng cân. Hầu hết những người bỏ hút thuốc lá tăng 1-4 kg trong 6 tháng đầu tiên sau khi bỏ thuốc. Một số có thể giảm được nhiều từ 11-13 kg. Việc tăng cân này không chỉ đơn giản là do ăn nhiều.
Những triệu chứng của tình trạng tăng cân không chủ đích là gì?
Các triệu chứng phổ biến của tăng cân không chủ đích bao gồm:
- Bụng khó chịu.
- Đau bụng.
- Phù nề.
- Đầy hơi (khí).
- Táo bón.
- Tình trạng sưng lên không nhìn thấy rõ được ở vùng bụng hoặc các vùng khác của cơ thể.
- Sưng ở chi (tay, chân, bàn chân, bàn tay).
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu có bất kỳ những dấu hiệu sau đây:
- Sốt.
- Da nhạy cảm.
- Thở dốc.
- Khó thở.
- Chân bị sưng.
- Nhức đầu.
- Đổ mồ hôi.
- Những thay đổi về tầm nhìn.
- Tăng cân nhanh chóng.
- Táo bón.
- Tăng cân quá mức mà không có một nguyên nhân.
- Rụng tóc.
- Thường xuyên cảm thấy lạnh hơn so với trước đây.
- Nữ giới.
Những phương pháp điều trị tình trạng tăng cân không có chủ đích là gì?
Cho đến nay để điều trị tình trạng này tùy thuộc vào nguyên nhân. Người bệnh có thể được yêu cầu có chế độ ăn uống và tập thể dục. Nếu tăng cân là do căng thẳng hoặc cảm thấy buồn phiền thì người bệnh có thể cần được tư vấn. Nếu tăng cân là do một bệnh lý, bác sĩ sẽ điều trị (nếu có) các nguyên nhân cơ bản.
Nếu sự mất cân bằng nội tiết tố là nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để cân bằng lượng hormone, và loại thuốc được sử dụng phụ thuộc vào loại hormone bị ảnh hưởng. Các loại thuốc này thường được sử dụng lâu dài.
Nếu thuốc gây ra vấn đề, bác sĩ sẽ có thể đề nghị phương pháp điều trị thay thế khác.
Trong trường hợp nặng, khi suy nội tạng là nguyên nhân gây bệnh, người bệnh có thể cần cấy ghép nội tạng. Khi đó bác sĩ phẫu thuật loại sẽ bỏ các cơ quan bị ảnh hưởng và thay thế bằng một cơ quan khác được hiến tặng. Sau khi cấy ghép, bệnh nhân sẽ phải sử dụng thuốc để giữ cho cơ thể đáp ứng tốt với các cơ quan mới. Nếu xảy ra sưng và tăng cân không giải thích được là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang kháng lại các nội tạng mới.
Bên cạnh đó cũng có một số trường hợp, có thể được điều trị bằng các phẫu thuật khác. Ngoài ra u nang, u, vỡ, gãy xương cũng có thể cần phải phẫu thuật để sửa chữa hoặc loại bỏ. Loại hình phẫu thuật cần thiết phụ thuộc vào bản chất của tình trạng.