Suy tim là gì?

Thuật ngữ "suy tim" có thể khiến cho nhiều người nghĩ rằng tim của họ sắp ngừng hoạt động. Nhưng thực sự suy tim có nghĩa là tim đang không được bơm tốt như nó cần làm.

Một trái tim khỏe mạnh sẽ bơm máu đi khắp cơ thể để đảm bảo tim nhận được tất cả máu và oxy cần thiết. Nhưng nếu bệnh suy tim xảy ra, tim không thể cung cấp đủ máu và oxy cần thiết đáp ứng nhu cầu của cơ thể. 

Các buồng tim có thể đáp ứng bằng cách giãn ra, hoặc dày hơn để tăng khả năng bơm máu. Khi đó mạch máu có thể hẹp hơn và thậm chí cơ thể có thể ngừng gửi máu đến các cơ quan và mô ít quan trọng hơn. Hiện nay các vấn đề về suy tim vẫn chưa được khắc phục.

Các dạng suy tim

Suy tim có thể chỉ liên quan đến một bên tim hoặc cả hai bên. Trong hầu hết các trường hợp, ban đầu suy tim thường ảnh hưởng đến phía bên trái. Suy tim thường được chia thành nhiều loại:

- Suy tim bên trái (hay còn gọi là suy tim trái)

: Tâm thất trái lớn hơn và tim bơm nhiều máu hơn. Loại suy tim này được chia thành hai loại:

• Suy tâm thu xảy ra khi tâm thất trái quá yếu để đẩy đủ máu.
• Suy tâm trương xảy ra khi tâm thất trái quá cứng, không thể giãn ra và không thể bơm đủ máu như bình thường.

- Suy tim bên phải (còn gọi là suy tim phải):

Tình trạng này thường xảy ra sau khi phía bên trái của tim ngừng hoạt động. Áp lực chất lỏng qua phổi nhiều hơn, từ đó làm tổn thương bên phải của tim.

- Suy tim sung huyết (hay còn gọi là suy tim mạn):

Máu vẫn được chuyển từ tim đến các cơ quan nhưng với hiệu suất thấp hơn, áp suất trong các buồng tim tăng lên (Kết quả là tim không thể cung cấp đủ máu và oxy cần thiết đáp ứng nhu cầu của cơ thể, lâu dài cơ tim sẽ yếu đi không đảm bảo yêu cầu bơm máu đi đến các cơ quan, gây tình trạng ứ huyết). Điều đó khiến máu chảy ngược trong tĩnh mạch của bạn, và có thể gây sưng trên khắp cơ thể. Bạn có thể thấy nó ở chân và mắt cá chân, nhưng nó cũng có thể ứ huyết trong phổi của bạn. Điều đó có thể gây ra vấn đề nghiêm trọng về hô hấp.

Nếu bạn xảy ra tình trạng này, hãy nhận trợ giúp y tế ngay lập tức.

Nguyên nhân

Hiện nay có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến suy tim. Chúng bao gồm:

• Bệnh động mạch vành và đau tim.
• Huyết áp cao.
• Vấn đề về van tim.
• Tổn thương cơ tim (gọi là bệnh cơ tim).
• Một khiếm khuyết ở tim khi vừa sinh ra (bệnh tim bẩm sinh).
• Nhịp tim bất thường (gọi là rối loạn nhịp tim).
• Viêm cơ tim (viêm cơ tim).

Các bệnh khác, chẳng hạn như:

• Bệnh tiểu đường.
• HIV.
• Các vấn đề về tuyến giáp.
• Việc sử dụng các chất độc hại, như rượu hoặc ma túy.

Triệu chứng

Một số dấu hiệu phổ biến của suy tim là:

• Khó thở.
• Mệt mỏi, yếu đuối.
• Sưng ở bàn chân, mắt cá chân, chân hoặc bụng.
• Ho hoặc khò khè kéo dài.
• Nhịp tim nhanh hoặc không đều.
• Chóng mặt, xây xẩm.
• Đi tiểu thường xuyên hơn vào ban đêm.
• Buồn nôn, chán ăn.

Chẩn đoán

Để biết bạn có bị suy tim hay không, bác sĩ sẽ:

• Kiểm tra.
• Hỏi về lịch sử y tế.
• Thực hiện một số kiểm tra.

Những xét nghiệm có thể bao gồm:

- Xét nghiệm máu: Mức độ bất thường của các chất quan trọng có thể cho thấy sự căng thẳng đến các cơ quan do suy tim.

- Điện tâm đồ (Electrocardiogram): Kiểm tra này ghi lại hoạt động điện tim của bạn.

- X-quang ngực: Giúp bác sĩ phát hiện những vấn đề bất ổn từ tim như chứng tim to hoặc dấu hiệu của tắc nghẽn.

- Siêu âm tim: Sử dụng sóng âm thanh để tạo ra một hình ảnh video về trái tim của bạn.

- Kiểm tra vận động: Kiểm tra này còn được gọi là kiểm tra gắng sức. Chúng giúp đo lường phản ứng của tim khi nó phải hoạt động quá mức.

- Thông tim: Trong xét nghiệm này, bạn được tiêm thuốc nhuộm qua một ống nhỏ vào mạch máu. Sau đó nó sẽ hiển thị bất kỳ tắc nghẽn hoặc động mạch yếu.

- Xạ tâm thất ký: Còn được gọi là quét MUGA (Multigated acquisition scan). Ban đầu vật liệu phóng xạ được đưa vào máu. Sau đó, một thiết bị được gọi là camera gamma, sẽ chụp ảnh trái tim để cho thấy nó hoạt động tốt như thế nào. Thông thường các chất phóng xạ trong kiểm tra này là an toàn cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú, bạn không nên làm xét nghiệm này.

Điều trị

Thực tế suy tim không thể chữa khỏi. Nhưng điều trị có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và làm cho tim bơm máu tốt hơn. Sau đây là các phương pháp điều trị bao gồm:

- Thay đổi lối sống: Bác sĩ có thể sẽ đề nghị bạn:

• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh cho tim.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Nhằm mục đích cho một trọng lượng khỏe mạnh.
• Từ bỏ hút thuốc.

- Thuốc: Bạn có thể cần dùng một hoặc nhiều loại thuốc trong điều trị. Các loại thuốc điều trị suy tim thông thường bao gồm:

• Chất gây ức chế ACE.
• Thuốc lợi tiểu.
• Thuốc chẹn beta.
• Digoxin.

- Phẫu thuật và thiết bị: Trong một số trường hợp, bạn có thể cần phẫu thuật. Hiện nay một số phẫu thuật có thể điều trị suy tim. Nếu tình trạng của bạn trở nên nghiêm trọng, bác sĩ có thể cấy ghép một số thiết bị như máy khử rung tim hoặc thiết bị hỗ trợ tâm thất trái (LVAD -  left ventricular assist device) trong cơ thể bạn. Ngoài ra ghép tim cũng có thể là lựa chọn tốt nhất. Thông thường bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho bạn.