Suy Thận
Bệnh suy thận là gì?
Thận là hai cơ quan nằm sau lưng hai bên cột sống, ngay phía trên eo và đảm nhận một số chức năng để duy trì sự sống. Ngoài ra, thận lọc máu bằng cách loại bỏ chất thải và nước dư thừa, duy trì cân bằng muối, chất điện giải trong máu, giúp điều chỉnh huyết áp. Vì thế, khi thận bị tổn thương, thì các chất thải và nước có thể tích tụ trong cơ thể, gây phù ở mắt cá chân, nôn mửa, suy nhược, ngủ kém, và khó thở.
Hiện nay, căn bệnh thường gặp nhất là suy thận mạn, căn bệnh này làm tổn thương cấu trúc của thận sau nhiều năm. Ngoài ra còn có các loại bệnh khác chẳng hạn như:
- Ung thư thận.
- Nang thận.
- Bệnh sỏi thận.
- Nhiễm trùng.
Nguyên nhân gây ra suy thận là gì?
Cho đến nay, căn bệnh này được chia làm hai loại đó là suy thận mạn và suy thận cấp. Trong đó, suy thận mạn chỉ xảy ra khi có một bệnh hoặc rối loạn ở thận xuất hiện. Và những bất thường này sẽ làm tổn thương thận ngày càng trầm trọng trong vài tháng hoặc vài năm. Sau đây là một số bệnh và rối loạn thường gây ra bao gồm:
- Bệnh tiểu đường, cao huyết áp.
- Viêm cầu thận.
- Viêm ống thận mô kẽ.
- Bệnh thận đa nang.
- Tắc nghẽn kéo dài đường tiết niệu, có thể do phì đại tuyến tiền liệt, sỏi thận và một số bệnh ung thư.
- Trào ngược bàng quang niệu quản, tình trạng nước tiểu trào ngược lên thận.
- Viêm đài bể thận tái phát nhiều lần.
Còn ở suy thận cấp, chức năng thận bị mất một cách đột ngột được gọi là tổn thương thận cấp tính, còn được gọi là suy thận cấp (ARF). Suy thận cấp có ba cơ chế chính:
- Thiếu lưu lượng máu đến thận.
- Những bệnh lý ngay tại thận gây ra.
- Tắc nghẽn nước tiểu ra khỏi thận.
Sau đây là một số nguyên nhân thường gặp ở tình trạng này bao gồm:
- Chấn thương gây mất máu.
- Mất nước.
- Tổn thương thận từ nhiễm trùng máu.
- Tắc nghẽn dòng nước tiểu, chẳng hạn như do phì đại tuyến tiền liệt.
- Tổn thương thận do một số loại thuốc hoặc chất độc.
- Biến chứng trong thai kỳ, chẳng hạn như sản giật và tiền sản giật hoặc liên quan đến hội chứng HELLP.
- Vận động viên thể dục thể thao không uống đủ nước trong khi thi đấu ở các cuộc thi yêu cầu sức bền cũng có thể bị suy thận cấp tính do các cơ trong cơ thể bị phân hủy. Khi đó các mô cơ này khi bị vỡ sẽ phóng thích một loại protein vào trong máu gọi là myoglobin, gây tổn thương thận.
Ngoài những nguyên nhân đã nêu ở trên thì các yếu tố sau đây có thể góp phần làm tăng nguy cơ bệnh thận mãn tính bao gồm:
- Tiểu đường.
- Cao huyết áp.
- Bệnh tim.
- Hút thuốc.
- Béo phì.
- Cholesterol cao.
- Tiền sử gia đình mắc bệnh thận.
- Từ 65 tuổi trở lên.
Triệu chứng thường thấy ở suy thận là gì?
Thông thường các triệu chứng suy thận phát triển theo thời gian và tiến triển chậm. Sau đây là các triệu chứng có thể xảy ra như sau:
- Buồn nôn.
- Ói mửa.
- Chán ăn.
- Mệt mỏi và yếu.
- Các vấn đề giấc ngủ.
- Thay đổi lượng nước tiểu.
- Giảm sút tinh thần.
- Co giật cơ bắp và chuột rút.
- Nấc.
- Sưng bàn chân và mắt cá chân.
- Ngứa dai dẳng.
- Đau ngực, nếu tràn dịch màng tim.
- Khó thở, nếu chất lỏng tích tụ trong phổi.
- Cao huyết áp rất khó để kiểm soát.
Bên cạnh đó, một số triệu chứng thường không rõ ràng, có nghĩa là chúng cũng có thể được gây ra bởi các bệnh khác. Vì thận có khả năng bù trừ rất tốt, nên ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng. Đến khi xuất hiện triệu chứng thì bệnh đã ở giai đoạn trễ.
Phương pháp điều trị suy thận như thế nào?
Hiện tại, để điều trị căn bệnh này bác sĩ thường tùy thuộc vào nguyên nhân và một số loại suy thận có thể được điều trị. Tuy nhiên, đối với suy thận mạn thường không thể chữa khỏi hoàn toàn. Và việc điều trị chỉ giúp kiểm soát các triệu chứng, giảm các biến chứng và làm bệnh tiến triển chậm lại. Đối với những trường hợp thận bị tổn thương nghiêm trọng, bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp điều trị suy thận giai đoạn cuối. Sau đây là một số phương pháp điều trị căn bệnh này:
Điều trị từ nguyên nhân gây bệnh
Bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân làm chậm hoặc chữa khỏi các nguyên nhân gây ra bệnh. Thông thường bệnh nhân sẽ được tư vấn và có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, tổn thương thận có thể tiếp tục xấu đi ngay cả khi những nguyên nhân gây ra suy thận đã được kiểm soát tốt.
Điều trị các biến chứng
Thông thường, các bác sĩ sẽ điều trị các biến chứng để giúp chất lượng cuộc sống của bệnh nhân thoải mái hơn.
Tuy nhiên, nếu thận của bệnh nhân không thể loại bỏ kịp các chất cặn bã khỏi cơ thể, có thể là họ đã mắc suy thận giai đoạn cuối. Khi đó sử dụng chạy thận hoặc ghép thận là phương pháp cần thiết.
Chạy thận nhân tạo giúp bệnh nhân loại bỏ các chất thải và nước dư thừa từ máu khi thận không còn có thể làm được điều này. Ngoài ra, một phương pháp khác là thẩm phân phúc mạc cũng sẽ được sử dụng, khi đó các bác sĩ sẽ đưa một ống vào trong bụng bệnh nhân, họ bơm chất lỏng vào để hấp thụ chất thải từ cơ thể. Sau một khoảng thời gian, lượng chất lỏng này sẽ được tháo ra ngoài và mang theo chất cặn bã trong cơ thể ra theo.
Ghép thận là phẫu thuật thay quả thận của bệnh nhân bằng quả thận khỏe mạnh từ một người khác hiến tặng. Thận ghép có thể đến từ người còn sống hoặc đã chết. Và bệnh nhân sẽ cần phải dùng thuốc trong suốt phần đời để giữ cho cơ thể của họ thích nghi với thận mới.
Tuy nhiên, ở một số trường hợp không chọn cách chạy thận hoặc ghép thận, mà họ lựa chọn điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, nếu sử dụng cách này, tuổi thọ của họ thường không kéo dài.