Suy Giảm Miễn Dịch
Suy giảm miễn dịch là bệnh gì?
Suy giảm miễn dịch tình trạng gây ảnh hưởng đến khả năng tự bảo vệ của cơ thể thoát khỏi vi khuẩn, virus và ký sinh trùng, trong đó bao gồm suy giảm miễn dịch bẩm sinh (sơ cấp) và mắc phải (thứ cấp). Hiện tại, bất cứ điều gì làm suy yếu hệ thống miễn dịch đều có thể dẫn đến tình trạng suy giảm miễn dịch thứ cấp.
Suy giảm miễn dịch khiến cho cơ thể không thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật, đây là loại rối loạn giúp các virus - vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào cơ thể. Ngoài ra, suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc sơ cấp xuất hiện ở trẻ mới sinh. Còn ở tình trạng suy giảm miễn dịch mắc phải hoặc thứ cấp là loại rối loạn mà người bệnh mắc phải sau này và phổ biến hơn rối loạn bẩm sinh.
Nguyên nhân gây ra bệnh suy giảm miễn dịch là gì?
Hệ thống miễn dịch được tạo thành từ các mô bạch huyết trong cơ thể, trong đó bao gồm tủy xương, các hạch bạch huyết, các bộ phận của lá lách và dạ dày, ruột, tuyến yên, amidan.
Không những thế, Protein và các tế bào trong máu cũng là một phần của hệ thống miễn dịch. Hệ thống miễn dịch giúp bảo vệ cơ thể khỏi các chất độc hại là kháng nguyên bao gồm vi khuẩn, virus, độc tố, các tế bào ung thư và tế bào máu ngoại vi hay mô từ người hoặc các loài khác.
Khi hệ thống miễn dịch phát hiện kháng nguyên, ngay lập tức phản ứng bằng cách sản xuất các kháng thể nhằm tiêu diệt các chất độc hại. Bên cạnh đó, các phản ứng của hệ miễn dịch cũng liên quan đến một quá trình thực bào. Trong quá trình này, một số tế bào máu trắng có nhiệm vụ xâm nhập và tiêu diệt vi khuẩn cũng như các vật chất ngoại lai khác. Các protein bổ sung cũng hỗ trợ quá trình này.
Suy giảm miễn dịch có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của hệ thống miễn dịch và tình trạng này xảy ra khi các tế bào máu trắng đặc biệt được gọi là lympho T hoặc B (cả hai) hoạt động bất thường hay cơ thể không sản xuất đủ kháng thể.
Suy giảm miễn dịch do di truyền còn gây ảnh hưởng đến các tế bào B bao gồm:
- Giảm gamma globulin trong máu, tình trạng này thường dẫn đến nhiễm trùng đường hô hấp và tiêu hóa.
- Mất gamma globulin trong máu, tình trạng này dẫn đến nhiễm khuẩn nghiêm trọng và thường gây tử vong.
Suy giảm miễn dịch do di truyền gây ảnh hưởng đến các tế bào T, dẫn đến tái phát tình trạng nhiễm trùng Candida. Việc thừa hưởng cả hai tình trạng suy giảm miễn dịch nêu trên sẽ ảnh hưởng đến cả các tế bào T và B, có thể gây tử vong nếu không được điều trị sớm.
Đối với những trường hợp bị ức chế miễn dịch do sử dụng thuốc gây suy yếu hệ thống miễn dịch (như corticosteroid). Ức chế miễn dịch cũng là tác dụng phụ thường gặp của hóa trị liệu khi điều trị ung thư.
Tình trạng này có thể là một biến chứng của các bệnh như HIV/AIDS, suy dinh dưỡng (đối với những trường hợp không ăn đủ chất đạm). Nhiều bệnh ung thư cũng có thể gây suy giảm miễn dịch.
Những người bệnh bị cắt bỏ lá lách cũng có nguy cơ cao mắc phải chứng suy giảm miễn dịch và bị nhiễm trùng bởi các loại vi khuẩn nhất định. Hoặc những bệnh nhân tiểu đường cũng có nguy cơ cao bị nhiễm trùng.
Ở người cao tuổi, hệ miễn dịch dần trở nên kém hiệu quả. Hệ thống mô miễn dịch (nhất là mô bạch huyết như tuyến yên) bị thu nhỏ và số lượng các tế bào máu trắng giảm sút.
Sau đây là các tình trạng và bệnh có thể dẫn đến suy giảm miễn dịch bao gồm:
- Chứng thất điều giãn mạch.
- Thiếu hụt các chất bổ thể.
- Hội chứng DiGeorge.
- Giảm gamma globulin trong máu.
- Hội chứng Job.
- Khuyết tật bạch cầu bám dính.
- Bệnh Bruton.
- Hội chứng Wiskott-Aldrich.
Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh suy giảm miễn dịch, chẳng hạn như:
- Chứng thất điều giãn mạch.
- Hội chứng Chediak-Higashi.
- Bệnh suy giảm miễn dịch kết hợp (Giảm và mất gamma globulin trong máu).
- Thiếu hụt các chất bổ thể.
- Hội chứng DiGeorge.
- Giảm gamma globulin trong máu.
- Hội chứng Job.
- Khuyết tật bạch cầu bám dính.
- Bệnh Bruton.
- Giảm gamma globulin trong máu bẩm sinh.
- Thiếu hụt IgA chọn lọc.
- Hội chứng Wiskott-Aldrich.
Những triệu chứng của bệnh suy giảm miễn dịch là gì?
Hiện tại, tình trạng này gây ra rất nhiều dấu hiệu, tuy nhiên các triệu chứng thường thấy suy giảm miễn dịch là:
- Mắt hồng.
- Nhiễm trùng xoang.
- Cảm lạnh.
- Bệnh tiêu chảy.
- Viêm phổi.
- Nhiễm trùng nấm men.
Những phương pháp điều trị bệnh suy giảm miễn dịch là gì?
Cho đến nay, việc điều trị bệnh suy giảm miễn dịch sẽ phụ thuộc vào bệnh trạng cụ thể. Chẳng hạn với những bệnh nhân bị HIV gây ra các bệnh nhiễm trùng làm suy giảm miễn dịch, bác sĩ sẽ kê thuốc điều trị cho từng bệnh và đưa ra một liều kháng virus để điều trị bệnh nhiễm HIV nếu thích hợp.
Ngoài ra, bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng sinh và điều trị miễn dịch. Thuốc kháng virus khác như amantadine và acyclovir hoặc interferon cũng được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng virus do bệnh suy giảm miễn dịch gây ra.
Nếu tủy xương không sản xuất đủ tế bào lympho, bác sĩ có thể tiến hành ghép tế bào gốc của tủy xương.