Suy Cận Giáp
Suy cận giáp là bệnh gì?
Suy tuyến cận giáp là tình trạng tuyến cận giáp trạng không sản sinh đủ hormon tuyến cận giáp (viết tắt là PTH- parathyroid hormon) có tác dụng trong việc điều chỉnh lượng canxi - photpho trong xương và máu của cơ thể. Vì thế, khi PTH bị thiếu hụt dẫn đến tình trạng canxi bị giảm xuống và photpho trong máu tăng lên. Từ sự mất cân bằng này có thể dẫn đến nhiều bệnh lý về xương, cơ, da, thần kinh.
Bệnh có thể xuất hiện ở bất cứ lứa tuổi hoặc đối tượng nào nhưng phổ biến nhất là ở trẻ dưới 16 tuổi và người lớn trên 40 tuổi.
Nguyên nhân bệnh Suy cận giáp là gì?
Hiện nay, có rất nhiều nguyên nhân gây ra căn bệnh này, tuy nhiên những nguyên nhân sau đây là thường gặp nhất, chẳng hạn như:
Suy cận giáp di truyền:
Tình trạng này xảy ra, khi trẻ sinh ra đã không có tuyến cận giáp hoặc có nhưng hoạt động kém. Đây là bệnh di truyền theo gen lặn và khi cả bố lẫn mẹ đều mang gen này thì khả năng con của họ bị mắc bệnh là 25%. Và các triệu chứng của suy cận giáp sẽ xuất hiện trước năm 10 tuổi, thường gặp nhất là khi trẻ 2 tuổi.
Suy cận giáp mắc phải:
Tình trạng này thường xuất hiện sau khi tuyến cận giáp bị chấn thương hoặc sau phẫu thuật (lưu ý trong điều trị u tuyến cận giáp hoặc tai biến của phẫu thuật cắt tuyến giáp). Tuy nhiên, tình trạng này hiện nay hiếm khi xảy ra bởi vì các bác sĩ có trình độ cao và phương pháp điều trị ngày càng hiện đại.
Trong một số ít trường hợp, bệnh tự miễn cũng có thể gây ra tình trạng suy cận giáp, khi đó cơ thể sinh ra các kháng thể tấn công và loại bỏ tuyến cận giáp, từ đó dần dần suy cận giáp sẽ xuất hiện. Đôi khi, người bệnh cũng có thể mắc thêm bệnh tự miễn khác, ví dụ: Bệnh Addison.
Ngoài ra, một số nguyên nhân ít gặp khác như: Điều trị tia xạ các ung thư vùng cổ phá hủy tuyến cận giáp, nồng độ magne trong cơ thể giảm làm giảm chức năng tuyến cận giáp hoặc khi bệnh nhân bị nhiễm kiềm.
Triệu chứng thường thấy ở bệnh Suy cận giáp là gì?
Cho đến nay, bệnh Suy cận giáp có rất nhiều triệu chứng khác nhau và gây ra nhiều khó chịu cũng như ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân như:
- Cảm giác tê bì ở các đầu ngón tay, môi và lưỡi.
- Đau các cơ ở chân, tay, bụng và vùng mặt hoặc yếu cơ.
- Co rút các cơ, nhất là cơ quanh miệng, cánh tay và bàn tay. Co thắt thanh quản có thể gây khó thở nặng đôi khi phải cần điều trị cấp cứu.
- Đau bụng dữ dội mỗi khi có kinh nguyệt.
- Rụng tóc từng mảng và lông mày thưa.
- Da khô, móng tay bị biến dạng và dễ gãy.
- Đau đầu, mệt mỏi.
- Một số bệnh nhân bị trầm cảm hoặc co giật kiểu như động kinh.
Tuy nhiên, thông thường mức độ và tần suất xuất hiện triệu chứng thường phụ thuộc vào mức độ hạ calci máu.
Phương pháp điều trị bệnh Suy cận giáp như thế nào?
Thông thường quyết định điều trị thường phụ thuộc vào các yếu tố như bệnh nhân có triệu chứng hay không, mức độ nặng hay nhẹ, tình trạng sức khỏe chung của họ. Khi đó bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp như đưa nồng độ calci và phospho trong máu về mức bình thường, hoặc có thể bệnh nhân sẽ được điều trị đồng thời bằng calcium carbonat dạng viên uống. Tuy nhiên điều cần lưu ý ở đây là đối với calci liều cao có thể gây tác dụng phụ như táo bón hoặc gây sỏi thận, còn ở vitamin D liều cao là chất cần cho sự hấp thu calci, ngoài ra cũng có thể bổ sung thêm magiê dạng viên uống.
Bên cạnh việc dùng thuốc, thì những bệnh nhân suy cận giáp cũng nên áp dụng chế độ ăn giàu calci như bơ sữa, rau xanh, nước cam đậm đặc, ngũ cốc... Và ít phospho, tránh dùng nước ngọt có acid phosphoric.
Còn đối với những bệnh nhân có mức độ calci máu rất thấp, xuất hiện nhiều triệu chứng nặng, hoặc bị cơn tetani thì nên nhập viện để điều trị bằng tiêm calci vào tĩnh mạch. Sau khi xuất viện họ có thể tiếp tục dùng calci và vitamin D đường uống.
Vì suy cận giáp là bệnh mạn tính nên việc điều trị sẽ phải kéo dài trong suốt cuộc đời và thường xuyên làm các xét nghiệm máu, nước tiểu để điều chỉnh liều lượng cho thích hợp. Nếu bệnh nhân không còn xuất hiện triệu chứng, mức calci máu bình thường, calci niệu bình thì khi đó việc điều trị đã mang lại kết quả thành công.