Siêu âm tuyến tiền liệt và sinh thiết

Siêu âm tuyến tiền liệt và sinh thiết là các xét nghiệm được thực hiện khi những kết quả bất thường xuất hiện trong kiểm tra trực tràng kỹ thuật số hoặc xét nghiệm PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt - Prostate specific antigen).

Trong đó siêu âm tuyến tiền liệt sử dụng đầu dò có kích thước bằng ngón tay được đưa vào trực tràng của bạn (với khoảng cách ngắn). Tiếp theo đầu dò sẽ tạo ra sóng âm thanh (vô hại), thâm nhập vào bề mặt tuyến tiền liệt. Sau đó một thiết bị sẽ ghi lại các sóng âm thanh và biến chúng thành video hoặc hình ảnh của tuyến tiền liệt.

Ngoài ra, đầu dò có thể cung cấp hình ảnh ở các góc khác nhau, qua đó giúp bác sĩ ước tính kích thước tuyến tiền liệt và phát hiện những phát triển bất thường.

Sinh thiết tuyến tiền liệt sử dụng hình ảnh siêu âm trực tràng (có nghĩa là nó đi qua niêm mạc trực tràng) để hướng dẫn một số kim nhỏ đi xuyên qua thành trực tràng vào các khu vực của tuyến tiền liệt, đây là nơi bác sĩ có thể nhìn thấy điều gì đó bất thường. Tiếp theo các kim này sẽ loại bỏ một lượng nhỏ mô. Hiện tại hầu hết các bác sĩ cần lấy từ 6 hoặc nhiều mô hơn để kiểm tra các khu vực khác nhau của tuyến tiền liệt. Sau đó các mẫu mô được kiểm tra trong phòng thí nghiệm để xem chúng có phải là ung thư hay không. Cuối cùng kết quả sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán các rối loạn và bệnh ở tuyến tiền liệt của bạn. Nhưng nếu bác sĩ phát hiện ung thư, họ sẽ có thể phân loại nó và tìm ra mức độ xâm lấn, hoặc khả năng lây lan của bệnh. Điều này giúp bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho ung thư tuyến tiền liệt.

Bên cạnh đó cũng có một số bác sĩ thực hiện sinh thiết qua đáy chậu, đây là vùng da nhỏ giữa bìu và trực tràng của bạn. Tuy nhiên hiện nay các nhà nghiên cứu đang xem xét các phẫu thuật sinh thiết mới để có kết quả chính xác hơn.

Sau đây là một số cách giúp bạn sẵn sàng cho việc thực hiện siêu âm và sinh thiết.

• Tình trạng đặc biệt. Hãy thông báo cho bác sĩ biết nếu bạn bị bệnh phổi hoặc tim hay bất kỳ căn bệnh nào khác, và nếu bạn bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Đồng thời cho họ biết nếu bạn có van tim nhân tạo hoặc nếu bạn đã từng dùng thuốc kháng sinh trước khi làm thủ thuật nha khoa hoặc phẫu thuật. Bởi vì bạn sẽ phải dùng kháng sinh trước khi sinh thiết, nếu bạn có bất kỳ điều gì trong số những tình trạng này.
• Thuốc. Hãy thông báo cho bác sĩ biết nếu bạn đang dùng clopidogrel (Plavix), Rivaroxaban (Xarelto), warfarin (Coumadin) hoặc các chất làm loãng máu khác. Bởi vì bạn có thể phải ngừng dùng chúng một tuần trước khi làm thủ tục. Hoặc bác sĩ có thể kê toa một loại thuốc khác để làm loãng máu của bạn. Tuy nhiên bạn không nên dùng aspirin, các sản phẩm có aspirin, thuốc chống viêm như Advil, Motrin hoặc Naprosyn hoặc indomethacin (Indocin) trước 1 tuần thực hiện thủ thuật. Bên cạnh đó, bạn sẽ dùng thuốc kháng sinh vào buổi tối trước hoặc sáng ngày làm xét nghiệm để ngăn ngừa nhiễm trùng. Tuyệt đối đừng ngừng dùng bất kỳ loại thuốc nào mà không nói chuyện trước với bác sĩ.
• Ăn uống. Ăn sáng nhẹ hoặc bữa trưa trước khi làm thủ tục. Và chỉ uống chất lỏng trong suốt (bao gồm nước trái cây, nước và gelatin) vào buổi sáng ngày kiểm tra.
• Thuốc xổ: Bạn sẽ nhận được một viên thuốc xổ trước khi làm thủ thuật để làm trống ruột kết của bạn và giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng. Thông thường bác sĩ có thể cho bạn uống thuốc ở nhà. Tuy nhiên hãy cố gắng giữ dung dịch thuốc xổ ít nhất 5 phút trước khi bạn thải ra.

Điều gì xảy ra vào ngày thực hiện thủ thuật?

Một bác sĩ hoặc y tá sẽ giải thích chi tiết xét nghiệm, bao gồm các biến chứng hoặc tác dụng phụ có thể xảy ra. Và bạn sẽ có thể đặt câu hỏi.

Điều gì xảy ra trong quá trình làm thủ thuật?

Một bác sĩ có kinh nghiệm trong siêu âm tuyến tiền liệt và sinh thiết sẽ chịu trách nhiệm thực hiện thủ thuật này. Và nó chỉ kéo dài từ 10 đến 20 phút.

Đầu tiên bạn sẽ nằm nghiêng về bên trái và đầu gối của bạn sẽ kéo lên.

Tiếp theo bác sĩ sẽ đưa đầu dò siêu âm vào trực tràng và lấy mẫu sinh thiết. Sau đó họ sẽ sử dụng một loại thuốc để làm tê khu vực này, nhưng nó có thể làm bạn tổn thương một chút hoặc cảm thấy khó chịu.

Điều gì xảy ra sau khi thủ thuật kết thúc?

Bác sĩ sẽ gửi mẫu mô đến phòng thí nghiệm để phân tích. Thông thường mất khoảng 1 tuần. Sau đó bác sĩ sẽ thảo luận kết quả với bạn. Và trong khoảng thời gian đó bạn có thể:

• Quay trở lại các bữa ăn và hoạt động bình thường.
• Không dùng aspirin, các sản phẩm có aspirin, thuốc chống viêm như Advil, Motrin hoặc Naprosyn hay indomethacin (Indocin) trong ít nhất 3 ngày sau khi làm thủ thuật.
• Uống 6 đến 8 ly nước mỗi ngày (trong 3 ngày) để giúp làm sạch hệ thống tiết niệu của bạn, sau khi thực hiện thủ thuật.
• Nhận thấy một lượng máu nhỏ trong nước tiểu, tinh dịch hoặc phân của bạn cho đến 7 ngày sau đó. Điều này là bình thường.
• Nếu phần sau của bạn bị đau, hãy ngâm mình trong bồn nước ấm trong 20 phút.
• Uống thuốc kháng sinh cho đến khi hết thuốc. Nhưng nếu bạn đã bỏ lỡ một liều, hãy uống nó khi bạn nhớ và sau đó quay trở lại lịch trình thường xuyên của bạn.

Khi nào nên gọi bác sĩ?

Gọi cho cấp cứu ngay lập tức nếu:

• Bạn bị sốt trên 38⁰C.
• Bạn gặp khó khăn khi đi tiểu.
• Nước tiểu có máu và không rõ ràng sau khi bạn đã uống thêm chất lỏng.
• Bạn thấy một cục máu đông trong nước tiểu của bạn.