Rối Loạn Hệ Thống Nội Tiết

Rối loạn hệ thống nội tiết là bệnh gì?

Rối loạn hệ thống nội tiết là các bệnh liên quan đến tuyến nội tiết của cơ thể. Trong đó, hệ thống nội tiết là mạng lưới các tuyến sản sinh hormone. Còn các hormone là những chất có sẵn trong máu hoặc được tiết ra trong máu. Ngoài ra, hormone giúp cơ thể điều chỉnh các quá trình, chẳng hạn như thèm ăn, hô hấp, tăng trưởng, cân bằng chất lỏng, kiểm soát cân nặng....

Những nguyên nhân gây ra bệnh rối loạn hệ thống nội tiết là gì?

Hiện nay, có hai loại rối loạn hệ thống nội tiết, bao gồm:

- Tuyến sinh sản ra quá nhiều hoặc quá ít một loại hormone nội tiết, có tên gọi là mất cân bằng nội tiết.

- Các tổn thương (chẳng hạn như khối u) phát triển trong hệ thống nội tiết, có thể ảnh hưởng đến nồng độ hormone.

Ngoài những nguyên nhân đã nêu ở trên thì các yếu tố sau đây có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc rối loạn nội tiết bao gồm:

• Cholesterol tăng giảm.
• Gia đình có người mắc rối loạn nội tiết.
• Lười vận động.
• Từng mắc rối loạn hệ miễn dịch, chẳng hạn như tiểu đường.
• Có chế độ ăn không hợp lý.
• Mang thai (trong trường hợp cường giáp).
• Gần đây từng có phẫu thuật, chấn thương, nhiễm trùng hoặc chấn thương nghiêm trọng.

Triệu chứng thường thấy của bệnh rối loạn hệ thống nội tiết là gì?

Cho đến nay, các triệu chứng của rối loạn hệ thống nội tiết có thể không xảy ra hoặc xuất hiện từ mức độ nhẹ đến rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Thông thường, tùy thuộc vào các phần bị ảnh hưởng của hệ thống nội tiết, bác sĩ sẽ phân loại một vài triệu chứng như sau:

Tiểu đường

Đây là một căn bệnh phổ biến nhất của rối loạn nội tiết, xảy ra khi tuyến tụy không sản sinh đủ insulin hoặc cơ thể không sử dụng được lượng insulin sẵn có. Khi đó, các triệu chứng của bệnh xuất hiện bao gồm:

• Khát và đói.
• Mệt mỏi.
• Đi tiểu thường xuyên.
• Buồn nôn hoặc ói mửa.
• Sụt cân không có nguyên nhân.
• Tầm nhìn thay đổi.

U tuyến yên

Đây là cũng là một rối loạn trong đó tuyến yên sản sinh quá nhiều hormone tăng trưởng, dẫn đến cơ thể phát triển quá mức, đặc biệt là ở tay và chân, chẳng hạn như:

• Môi, mũi hoặc lưỡi to bất thường.
• Tay hoặc chân to bất thường hoặc sưng lên.
• Cấu trúc mặt thay đổi.
• Đau nhức toàn thân và khớp.
• Giọng trầm.
• Mệt mỏi và yếu ớt.
• Đau đầu.
• Xương, sụn và độ dày da phát triển quá mức.
• Rối loạn chức năng tình dục, bao gồm giảm ham muốn tình dục.
• Ngưng thở lúc ngủ.
• Tầm nhìn suy giảm.

Bệnh Addison

Đây là tình trạng sụt giảm cortisol và aldosterone do tổn thương ở tuyến thượng thận, bao gồm các triệu chứng:

• Phiền não.
• Tiêu chảy.
• Mệt mỏi.
• Đau đầu.
• Tăng sắc tố da.
• Hạ đường huyết.
• Ăn không ngon.
• Huyết áp giảm.
• Trễ kinh.
• Buồn nôn, có thể nôn.
• Thèm muối.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Yếu ớt.

Hội chứng Cushing

Là tình trạng phát sinh cortisol dư thừa do tuyến thượng thận sản sinh ra. Các triệu chứng bao gồm:

• Bướu mỡ cổ trâu (mỡ tập trung giữa hai bên vai).
• Da đổi màu như vết bầm tím.
• Mệt mỏi.
• Khát nước.
• Loãng xương.
• Đi tiểu thường xuyên.
• Đường máu cao.
• Huyết áp tăng cao.
• Khó chịu, thay đổi tâm trạng.
• Béo phì ở phần trên cơ thể.
• Mặt tròn.
• Yếu ớt.

Bệnh Grave

Đây là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức, dẫn đến sản xuất dư thừa hormone. Một số triệu chứng của bệnh bao gồm:

• Mắt lồi.
• Tiêu chảy.
• Khó ngủ.
• Mệt mỏi và yếu ớt.
• Bướu cổ (phì đại tuyến giáp).
• Nhịp tim không đều.
• Khó chịu và thay đổi tâm trạng.
• Nhịp tim tăng nhanh.
• Da đỏ và dày lên ở cẳng chân.
• Run rẩy.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.

Viêm tuyến giáp Hashimoto

Là tình trạng hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp, dẫn đến suy giáp và sản sinh ít các hormone. Một số triệu chứng của bệnh như sau:

• Không chịu được lạnh.
• Táo bón.
• Tóc khô và rụng.
• Mệt mỏi.
• Bướu cổ (phì đại tuyến giáp).
• Đau khớp và đau cơ.
• Trễ kinh.
• Nhịp tim chậm lại.
• Giảm cân.

Cường giáp

Là tình trạng khi tuyến giáp hoạt động quá mức. Triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Tiêu chảy.
• Khó ngủ.
• Mệt mỏi.
• Bướu cổ.
• Không chịu được nóng.
• Khó chịu và thay đổi tâm trạng.
• Nhịp tim nhanh.
• Run rẩy.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Yếu ớt.

Suy giáp

Là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém và sản sinh ít hormone. Các triệu chứng của bệnh bao gồm:

• Không chịu được lạnh.
• Táo bón.
• Tiết ít mồ hôi.
• Tóc khô.
• Mệt mỏi.
• Bướu cổ.
• Đau cơ và khớp.
• Nhỡ kinh.
• Nhịp tim giảm.
• Sưng mặt.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân.

U tiết prolactin

Tình trạng này xảy ra khi tuyến yên bị rối loạn chức năng làm thừa hormone prolactin, đây là hormone có chức năng sản xuất sữa mẹ. Prolactin quá nhiều có thể dẫn đến:

• Rối loạn chức năng ở bộ phân sinh dục.
• Khô khan.
• Giảm ham muốn tình dục.
• Nhỡ kinh.
• Tiết sữa không rõ nguyên nhân.

Bên cạnh đó, một số biến chứng khác của rối loạn nội tiết bao gồm:

• Lo âu hoặc mất ngủ.
• Hôn mê.
• Trầm cảm.
• Bệnh lí tim mạch.
• Tổn thương thần kinh.
• Tổn thương, hỏng nội tạng.
• Suy giảm chất lượng cuộc sống.

Những phương pháp nào dùng để điều trị rối loạn hệ thống nội tiết?

Hiện nay, các triệu chứng của rối loạn nột tiết thường gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, vì thế bác sĩ sẽ tập trung vào việc điều trị mất cân bằng của hormone. Đối với những trường hợp mắc u tiết prolactin, các bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật hoặc xạ trị tùy thuộc vào tình trạng của mỗi người. Cho đến nay, việc chẩn đoán và điều trị thường tùy thuộc vào các nguyên nhân cơ bản dẫn đến rối loạn nội tiết, từ đó các bác sĩ sẽ tập trung điều trị nhằm giảm bớt các triệu chứng cho bệnh nhân.