Nốt ruồi, tàn nhang và mụn thịt

Hiện nay có một số tổn thương da rất phổ biến và lành tính (không ung thư). Những tình trạng này bao gồm nốt ruồi, tàn nhang, mụn thịt, tàn nhang lành tính và dày sừng tiết bã.

Nốt ruồi và làn da

Nốt ruồi là những đốm nhỏ màu trên da, do các tế bào Melanocytes gây nên, thường có màu nâu hoặc đen và có thể xuất hiện bất cứ nơi nào trên da (tách biệt hoặc theo nhóm).

Hầu hết các nốt ruồi xuất hiện ở thời thơ ấu và trong 25 năm đầu đời của một người. Ở tuổi trưởng thành, một người có từ 10-40 nốt ruồi.

Theo thời gian, nốt ruồi thường thay đổi chậm, trở nên lớn hơn hoặc thay đổi màu sắc. Đôi khi, lông cũng phát triển trong nốt ruồi. Tuy nhiên một số nốt ruồi có thể không thay đổi, trong khi một số khác thì dần biến mất theo thời gian.

Điều gì gây ra nốt ruồi?

Nốt ruồi xảy ra khi các tế bào trong da phát triển thành một cụm thay vì lan rộng khắp da. Những tế bào này được gọi là melanocytes, và chúng tạo ra sắc tố mang lại màu da tự nhiên. Ngoài ra nốt ruồi có thể sẫm màu sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, trong những năm thiếu niên và thời kỳ mang thai.

Các loại nốt ruồi

Nốt ruồi bẩm sinh là những nốt ruồi xuất hiện khi sinh ra. Hiện nay dạng nốt ruồi này xảy ra ở khoảng 1/100 người. Và chúng có nhiều khả năng phát triển thành khối u ác tính (ung thư) hơn là những nốt ruồi xuất hiện sau khi sinh. Vì thế nên kiểm tra nốt ruồi hoặc tàn nhang nếu nó có đường kính lớn hơn một cục tẩy bút chì hoặc bất kỳ đặc điểm nào của ABCDE của khối u ác tính.

“Quy tắc ABCDE dành cho ung thư tế bào sắc tố bao gồm: Asymmetry (bất đối xứng), Border (mép), Colour (màu) – kết hợp ngẫu nhiên của các màu khác nhau, Diameter (đường kính) – hơn 6mm và Evolving (độ lớn) của nốt u có sắc tố.”

Nevi loạn sản là những nốt ruồi thường lớn (lớn hơn một cục tẩy bút chì) và hình dạng không đều. Chúng có thể xuất hiện màu không đồng đều với các trung tâm điểm có màu nâu sẫm và các cạnh nhạt thì hơn. Ngoài ra những nevi này có nhiều khả năng trở thành khối u ác tính. Trên thực tế, những người có 10 hoặc nhiều hơn nevi loạn sản thường có nguy cơ phát triển khối u ác tính cao gấp 12 lần, đây là một dạng ung thư da nghiêm trọng. Do đó bất kỳ thay đổi nào trong nốt ruồi nên được kiểm tra bởi bác sĩ da liễu để đánh giá ung thư da.

Nếu là một nốt ruồi ung thư, làm thế nào để tôi nhận biết chúng?

 

Phần lớn các nốt ruồi không nguy hiểm. Nhưng với nốt ruồi có nhiều khả năng là ung thư thì chúng trông khác so với những nốt ruồi hiện tại hoặc xuất hiện lần đầu sau 25 tuổi. Vì thế nếu bạn nhận thấy những thay đổi về màu sắc, chiều cao, kích thước hoặc hình dạng của nốt ruồi, hãy đi khám bác sĩ da liễu (bác sĩ da) để đánh giá nó. Hoặc bạn có thể kiểm tra nốt ruồi nếu chúng chảy máu, chảy nước, ngứa hoặc trở nên đau.

Bên cạnh đó bạn cũng có thể kiểm tra làn da bằng gương hoặc nhờ ai đó giúp bạn. Đặc biệt chú ý đến những vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, như tay, cánh tay, ngực, cổ, mặt, tai, chân và lưng.

Và nếu một nốt ruồi không thay đổi theo thời gian, thì có rất ít lý do để quan tâm đến chúng. Tuy nhiên nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu thay đổi nào trong nốt ruồi hiện có, hoặc nếu bạn có một nốt ruồi mới, hay nếu bạn muốn xóa nốt ruồi vì lý do thẩm mỹ, hãy nói chuyện với bác sĩ da liễu.

Các ABCDE sau đây là các đặc điểm quan trọng cần xem xét khi kiểm tra nốt ruồi. Nếu nốt ruồi hiển thị bất kỳ dấu hiệu nào được liệt kê dưới đây, hãy kiểm tra ngay lập tức bởi bác sĩ da liễu. Bởi vì nó có thể là ung thư.

• Bất đối xứng. Một nửa nốt ruồi không khớp với nửa kia.
• Mép. Đường viền hoặc cạnh của nốt ruồi bị rách, mờ hoặc không đều.
• Màu. Màu của nốt ruồi không giống nhau - trong suốt hoặc có các sắc độ nâu, nâu, đen, xanh, trắng hoặc đỏ.
• Đường kính. Đường kính của nốt ruồi lớn hơn (6mm) cục tẩy của bút chì.
• Độ lớn. Nốt ruồi đang thay đổi kích thước, hình dạng hoặc màu sắc.

Ung thư hắc tố là một dạng ung thư da. Hiện tại vị trí phổ biến nhất cho khối u ác tính ở nam giới là ngực và lưng, còn ở phụ nữ là chân dưới. Và đây là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trẻ.

Nốt ruồi được điều trị như thế nào?

Nếu một bác sĩ da liễu nghĩ rằng việc đánh giá thêm nốt ruồi là cần thiết, họ sẽ làm sinh thiết bằng cách cạo hoặc cắt toàn bộ vị trí để có thể kiểm tra nó dưới kính hiển vi. Đây là một thủ tục đơn giản. (Nếu bác sĩ da liễu nghĩ rằng nốt ruồi có thể là ung thư, việc cắt qua nốt ruồi sẽ không khiến ung thư lan rộng.)

Nếu nốt ruồi được phát hiện là ung thư, bác sĩ da liễu sẽ cắt bỏ toàn bộ nốt ruồi hoặc vết sẹo từ vị trí sinh thiết bằng cách cắt toàn bộ khu vực và một vành da bình thường xung quanh nó, sau đó khâu vết thương kín lại.

Mụn thịt

Mụn thịt là là các nốt sần nhỏ, thường xuất hiện thành cụm đối xứng ở cả hai bên mặt hoặc trên cơ thể và chúng không nguy hiểm. Mụn thịt thường được tìm thấy trên cổ, ngực, lưng, nách, dưới vú hoặc ở vùng háng. Ngoài ra chúng thường xuất hiện nhiều ở phụ nữ, đặc biệt là khi tăng cân và ở người cao tuổi.

Thực tế mụn thịt thường không đau. Tuy nhiên, chúng có thể bị tấy lên nếu bất cứ thứ gì, chẳng hạn như quần áo, trang sức hoặc da cọ xát vào chúng.

Mụn thịt được điều trị như thế nào?

Bác sĩ da liễu có thể loại bỏ mụn thịt bằng cách cắt nó bằng dao mổ hoặc kéo, hay phẫu thuật lạnh (đóng băng nó) và phẫu thuật điện (đốt nó bằng dòng điện).

Tàn nhang và làn da

Tàn nhang là một đốm trên da sẫm màu (thường là màu nâu) so với da xung quanh. Chúng phổ biến hơn ở những người có làn da trắng.

Nguyên nhân gì của tàn nhang là gì?

Việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời dường như là nguyên nhân chính của tàn nhang. Trong đó chúng thường xuất hiện trên các bộ phận của cơ thể nhận được nhiều ánh nắng mặt trời nhất, bao gồm cả mặt và tay. Một số tàn nhang có thể được di truyền (lịch sử gia đình) hoặc bằng các phương pháp y tế như xạ trị.

Tàn nhang được điều trị như thế nào?

Hiện có một số phương pháp để điều trị như sau:

• Phẫu thuật lạnh (đóng băng nó).
• Phẫu thuật bằng tia laser.
• Kem dưỡng da như retinoids và chất tẩy trắng.

Tàn nhang có thể được ngăn chặn?

Cách tốt nhất để ngăn ngừa tàn nhang là tránh ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt, đặc biệt là trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Sử dụng kem chống nắng phổ rộng có SPF từ 30 trở lên khi ra ngoài trời và mặc quần áo bảo hộ, chẳng hạn như như áo sơ mi dài tay, quần dài và mũ rộng vành. Tránh sử dụng giường tắm nắng.

Dày sừng tiết bã và làn da

Dày tiết bã nhờn là sự tăng trưởng của da có màu nâu hoặc đen thường được tìm thấy trên ngực và lưng, cũng như trên đầu. Chúng có nguồn gốc từ các tế bào gọi là keratinocytes. Khi phát triển, các dày sừng tiết bã có vẻ ngoài như mụn cóc. Nhưng chúng không dẫn đến ung thư da.

Nguyên nhân gây ra dày sừng tiết bã?

Hiện tại nguyên nhân của dày sừng tiết bã vẫn chưa được xác định. Nhưng chúng thường xuất hiện nhiều hơn khi mọi người già đi.

Dày sừng tiết bã được điều trị như thế nào?

Dày sừng tiết bã thường vô hại và không truyền nhiễm. Do đó, chúng không cần phải điều trị.

Nhưng nếu bạn quyết định loại bỏ dày sừng tiết bã vì bạn không thích vẻ ngoài của chúng, hoặc do chúng bị kích thích liên tục bởi quần áo, thì các phương pháp bao gồm cắt bỏ, phẫu thuật lạnh và phẫu thuật điện.