Những điều cần biết về viêm phổi do hóa chất
Tổng quan về viêm phổi do hóa chất
Viêm phổi do hóa chất là một loại kích thích phổi bất thường. Thông thường viêm phổi xảy ra là do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Nhưng trong viêm phổi do hóa chất, viêm phổi xảy ra là do chất độc hoặc độc tố. Và tỷ lệ bị bệnh viêm phổi do hóa chất chiếm tỷ lệ rất nhỏ.
- Hiện nay rất nhiều chất có thể gây ra căn bệnh này, bao gồm cả chất lỏng, khí và các hạt nhỏ, như bụi hoặc khói, còn được gọi là chất dạng hạt. Bên cạnh đó hiện có một số loại hóa chất chỉ gây hại cho phổi; nhưng một số loại độc hại khác có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác ngoài phổi, qua đó dẫn đến tổn thương nội tạng nghiêm trọng hoặc thậm chí là tử vong.
- Viêm phổi do hóa chất có thể được gây ra bởi sự hít thở. Trong đó hít thở có nghĩa là bạn hít phải dịch tiết từ miệng hoặc dạ dày vào phổi. Tiếp theo tình trạng viêm xuất hiện từ tác dụng độc hại của axit dạ dày và enzyme trên mô phổi. Sau đó vi khuẩn từ dạ dày hoặc miệng cũng có thể gây viêm phổi do vi khuẩn.
- Viêm phổi do hóa chất là một dạng của viêm phổi.
Triệu chứng viêm phổi do hóa chất
Các dạng hóa chất: khí, hơi, hạt, chất lỏng là yếu tố xác định mức độ nghiêm trọng của viêm phổi hóa học
Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm phổi hóa học thường rất khác nhau, và nhiều yếu tố có thể quyết định mức độ nghiêm trọng của nó. Ví dụ, một người tiếp xúc với clo trong một bể bơi lớn ngoài trời có thể chỉ bị ho và nóng mắt. Trong khi một số người khác tiếp xúc với nồng độ clo cao hơn trong một căn phòng nhỏ có thể tử vong vì suy hô hấp.
Sau đây là các yếu tố xác định mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng bao gồm:
- Loại và độ mạnh của hóa chất.
- Môi trường tiếp xúc - Trong nhà, ngoài trời, nóng, lạnh.
- Thời lượng phơi sáng - Giây, phút, giờ.
- Dạng hóa chất - Khí, hơi, hạt, chất lỏng.
- Các biện pháp bảo vệ được sử dụng.
- Tình trạng y tế đã có từ trước.
- Tuổi.
- Ngoài ra chúng còn có các dấu hiệu và triệu chứng sau đây:
Triệu chứng
- Bỏng mũi, mắt, môi, miệng và cổ họng.
- Ho khô (không có chất nhầy).
- Ho có chất nhầy trong suốt, màu vàng hoặc màu xanh lá cây.
- Ho ra máu hoặc có chất màu hồng trong nước bọt.
- Buồn nôn hoặc đau bụng.
- Đau ngực.
- Khó thở.
- Bị đau khi thở hoặc viêm màng phổi (viêm bên ngoài bao phủ phổi).
- Đau đầu.
- Triệu chứng giống cúm.
- Tình trạng yếu hoặc cảm giác bị bệnh nói chung.
- Mê sảng hoặc mất phương hướng.
- Dấu hiệu bác sĩ có thể quan sát, bao gồm:
- Hơi thở nhanh hoặc nông.
- Mạch đập nhanh.
- Bỏng miệng, mũi hoặc da.
- Da và môi nhợt nhạt.
- Đổ mồ hôi.
- Thay đổi tư duy và kỹ năng suy luận.
- Vô thức.
- Sưng mắt hoặc lưỡi.
- Giọng khàn hoặc bị bóp nghẹt.
- Mùi hóa chất trên các khu vực khác của cơ thể.
- Ho có bọt
- Sốt.
Khi nào cần chăm sóc y tế
Các tình trạng sưng miệng hoặc cổ họng được ưu tiên ngay tại khoa cấp cứu.
Nếu bất kỳ triệu chứng nào của viêm phổi do hóa chất xảy ra, hãy gọi cho bác sĩ. Nhưng nếu bất kỳ người nào có dấu hiệu hoặc triệu chứng nghiêm trọng nên được vận chuyển ngay lập tức (tốt nhất bằng xe cứu thương) đến khoa cấp cứu của bệnh viện gần nhất.
Việc nhận dạng được loại hóa chất là rất hữu ích cho bác sĩ. Điều này thường không được ưu tiên chăm sóc y tế, tuy nhiên, đối với những người có dấu hiệu hoặc triệu chứng nghiêm trọng, chúng rất quan trọng.
Bên cạnh đó việc được đánh giá ngay lập tức tại khoa cấp cứu là cần thiết để điều trị các tình trạng sau:
- Vô thức.
- Chứng xanh tím - Một sự đổi màu xanh của miệng hoặc da.
- Khó thở.
- Thay đổi giọng nói đột ngột.
- Sưng miệng hoặc cổ họng.
- Đau ngực.
- Khó thở.
- Ho khan hoặc nhổ ra máu.
- Thay đổi tư duy và kỹ năng suy luận.
- Tiếp xúc với hóa chất có khả năng gây chết người.
- Nôn.
Khi đó bác sĩ có thể đề xuất các tình trạng cụ thể cần được chăm sóc khẩn cấp khi bị nhiễm độc hóa chất.
Các kiểm tra và xét nghiệm viêm phổi do hóa chất
Chẩn đoán và điều trị viêm phổi do hóa chất sẽ thay đổi tùy theo dấu hiệu và triệu chứng. Thông thường, các triệu chứng nhẹ, hóa chất đã được nhận biết, thì đánh giá y tế sẽ ngắn gọn và tập trung.
- Đôi khi các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng sẽ cần các thủ tục cứu sống, như thông khí nhân tạo, thiết bị duy trì sự sống tiên tiến hoặc điều trị nội khoa phức tạp. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ sẽ tham khảo ý kiến các chuyên gia kiểm soát chất độc để được tư vấn.
- Trước tiên, bác sĩ phải đảm bảo rằng nhân viên bệnh viện không có nguy cơ bị phơi nhiễm.
- Ưu tiên tiếp theo là xác định hóa chất và xem xét ảnh hưởng của hóa chất này đối với phổi và phần còn lại của cơ thể.
- Một lịch sử kỹ lưỡng sẽ được thu thập bao gồm thời gian tiếp xúc, diện tích tiếp xúc, hình thức và nồng độ của hóa chất, các vấn đề y tế khác và các triệu chứng. Ngoài việc kiểm tra chặt chẽ các dấu hiệu sinh tồn (nhịp tim, huyết áp, nhịp hô hấp, nhiệt độ và lượng oxy có trong máu), bác sĩ sẽ đánh giá mắt, mũi, họng, da, tim, phổi và bụng ở mức tối thiểu.
- Khi các bước này đã được thực hiện, đánh giá thêm có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng của người bị thương, loại phơi nhiễm hóa chất và các yếu tố khác.
Điều trị viêm phổi do hóa chất
Nhanh chóng tránh xa các hóa chất hoặc khu vực tiếp xúc (ở nhà, nơi làm việc, ..)
Tự chăm sóc tại nhà
Thông thường chăm sóc y tế phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và những yếu tố tiếp xúc khác. Nếu bạn vô tình hít phải một hóa chất, bạn có thể cần một số lời khuyên y tế. Khi đó bạn có thể gặp bác sĩ để được giúp đỡ. Nhưng nếu các triệu chứng của bạn nghiêm trọng, bạn cần được điều trị ngay lập tức tại bệnh viện.
Đôi khi chăm sóc tại nhà có thể là khía cạnh quan trọng nhất của quản lý y tế.
- Nhanh chóng tránh xa các hóa chất hoặc khu vực tiếp xúc. Nếu có thể, tránh tiếp xúc với người khác có cùng một hóa chất. Khi bạn rời khỏi khu vực, hãy xem xét việc khử nhiễm độc thêm, chẳng hạn như cởi quần áo và tắm.
- Thông báo cho các cơ quan thích hợp để tránh các vấn đề nghiêm trọng hơn nữa.
- Xác định hóa chất.
- Đánh giá y tế có thể liên quan đến cảnh sát tại địa phương, sở cứu hỏa, dịch vụ y tế khẩn cấp (emergency medical services hay EMS) và nhân viên vật liệu nguy hiểm.
Điều trị y tế cho viêm phổi do hóa chất
Đánh giá và điều trị thường khác nhau. Hầu như tất cả mọi người sẽ được đo huyết áp, mức oxy, nhịp tim và nhịp hô hấp.
Ở nhiều người bị viêm phổi do hóa chất, điều trị chủ yếu là quan sát. Đôi khi các triệu chứng phát triển theo thời gian và mức độ tổn thương sẽ không thể được nhận biết trong vài giờ.
Nhiều phương pháp điều trị có thể, bao gồm:
- Truyền dịch.
- Mặt nã dưỡng khí hoặc ống thở oxy.
- Dùng thuốc giãn phế quản hoặc mở đường thở.
- Dùng thuốc steroid qua dịch truyền hoặc bằng đường uống.
- Uống thuốc chống viêm không steroid bằng đường uống.
- Dùng thuốc giảm đau qua dịch truyền hoặc bằng đường uống.
- Thở máy (trợ giúp hô hấp).
- Kháng sinh dự phòng (một số trường hợp).
Các bước tiếp theo
Tiên lượng phụ thuộc vào phơi nhiễm hóa chất và tình trạng y tế của người đó. Ví dụ, một người cao tuổi mắc bệnh phổi tiếp xúc với lượng amoni clorua (bốc hơi) vừa phải có thể gặp vấn đề nghiêm trọng hơn so với một vận động viên trẻ không có vấn đề về phổi. Nói chung, các triệu chứng càng nghiêm trọng, bạn càng có nhiều khả năng bị các biến chứng ngắn và dài hạn.
- Các biến chứng ngắn hạn bao gồm các tổn thương nội tạng khác ngoài khả năng tử vong.
- Các biến chứng lâu dài bao gồm sẹo phổi và viêm phổi tái phát.