Nhiễm nấm Candida là gì?
Hiện nay có nhiều loại nấm sống trong cơ thể con người. Một loại trong đó được gọi là Candida. Đây là một loại nấm men (số lượng ít) thường sống ở những nơi như miệng, bụng hoặc trên da mà không gây ra vấn đề gì. Nhưng khi gặp được môi trường thích hợp, nấm men có thể tăng trưởng và phát triển ngoài tầm kiểm soát.
Thông thường nhiễm trùng do nấm candida gây ra còn được gọi là nhiễm nấm candida. Hiện tại nấm candida có một số dạng khác nhau. Nhưng thường dễ dàng được điều trị bằng thuốc không đơn hoặc toa thuốc.
Bệnh tưa miệng (Bệnh do nấm Candida ở miệng hầu - Oropharyngeal candidiasis)
Khi nấm men candida lan rộng trong miệng và cổ họng, nó có thể gây nhiễm trùng, còn được gọi là bệnh tưa miệng. Căn bệnh này xảy ra phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh, người già và người có hệ miễn dịch yếu. Bên cạnh đó người lớn cũng có nhiều khả năng mắc bệnh nếu:
- Đang điều trị ung thư.
- Dùng thuốc như corticosteroid và kháng sinh (diện rộng).
- Đeo răng giả.
- Bị tiểu đường.
Các triệu chứng bao gồm:
- Các mảng trắng hoặc vàng trên lưỡi, môi, nướu, vòm miệng và má trong.
- Đỏ hoặc đau ở miệng và cổ họng.
- Nứt ở khóe miệng.
- Đau khi nuốt, nếu nó lan đến cổ họng.
Hiện nay bệnh tưa miệng được điều trị bằng thuốc chống nấm như nystatin, clotrimazole và fluconazole. Bên cạnh đó nước súc miệng có chứa chlorhexidine (CHX) cũng có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng ở những người có hệ miễn dịch yếu.
Nhiễm nấm men sinh dục (nấm candida sinh dục)
Ba trong bốn phụ nữ trưởng thành sẽ bị nhiễm nấm men ít nhất một lần nhiễm nấm men trong đời. Điều này xảy ra khi quá nhiều nấm men phát triển trong âm đạo. (Đàn ông cũng có thể bị nhiễm nấm men sinh dục, nhưng nó ít phổ biến hơn).
Nhiễm trùng nấm men thường xảy ra khi sự cân bằng trong âm đạo bị thay đổi. Tình trạng này có thể được gây ra bởi mang thai, bệnh tiểu đường, sử dụng một số loại thuốc, chất bôi trơn hoặc chất diệt tinh trùng hay hệ thống miễn dịch bị suy yếu. Đôi khi, nhiễm trùng nấm men có thể được truyền từ người này sang người khác trong quan hệ tình dục.
Các triệu chứng bao gồm:
- Ngứa cực độ trong âm đạo.
- Đỏ và sưng âm đạo - âm hộ (phần bên ngoài của bộ phận sinh dục nữ).
- Đau và rát khi đi tiểu.
- Khó chịu khi quan hệ.
- Có dịch trắng, dày, chảy ra từ âm đạo tương tự như phô mai tươi.
Đối với đàn ông bị nhiễm trùng nấm men, họ có thể bị nổi mẩn ngứa ở dương vật.
Bởi vì các triệu chứng nhiễm trùng nấm men ở phụ nữ có thể tương tự như viêm âm đạo do vi khuẩn (sự phát triển quá mức của vi khuẩn trong âm đạo) và các bệnh lây truyền qua đường tình dục, vì vậy điều quan trọng là người bệnh phải đến bác sĩ để được kiểm tra.
Thông thường một viên thuốc chống nấm, thuốc viên hoặc kem không kê đơn có thể sẽ loại bỏ nhiễm trùng nấm men. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể kê toa một liều thuốc chống nấm như fluconazole. Tuy nhiên nếu bạn bị nhiễm trùng nấm men hơn bốn lần trong một năm, hãy nói cho bác sĩ của bạn biết. Bởi vì bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc kháng nấm thường xuyên trong vài tháng để chống lại tình trạng tái nhiễm trùng.
Hăm tã từ nhiễm trùng nấm men
Thực tế hăm tã xảy ra do tã ẩm ướt hoặc bẩn quá lâu, khi đó da của bé có thể bị kích thích, và nhiễm trùng có nhiều khả năng xảy ra. Nhưng nếu phát ban do hăm tã của bé không biến mất, hãy kiểm tra xem bên dưới của bé có màu đỏ và bị tổn thương hoặc xuất hiện viền đỏ nổi lên xung quanh vết loét hay không. Nếu có, hãy kiểm tra bác sĩ nhi khoa về bệnh nấm candida. Căn bệnh này có thể được điều trị bằng một loại kem chống nấm.
Giữ phần dưới của bé sạch sẽ và khô ráo là một khởi đầu tốt để giúp ngăn ngừa hăm tã và nấm candida.
Nhiễm nấm candida xâm lấn
Nếu nấm men candida xâm nhập vào máu (thường thông qua các dụng cụ hoặc thiết bị y tế), nó có thể di chuyển đến tim, não, máu, mắt và xương, từ đó gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Thông thường nhiễm nấm candida xâm lấn xảy ra thường xuyên nhất đối với những người gần đây được đưa vào bệnh viện hoặc sống trong một cơ sở chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như viện dưỡng lão. Cũng giống như các loại nhiễm trùng nấm men khác, nếu bạn bị tiểu đường, hệ thống miễn dịch suy yếu, suy thận hoặc đang dùng kháng sinh, bạn sẽ có nguy cơ cao bị nhiễm nấm candida xâm lấn.
Các triệu chứng bao gồm sốt và ớn lạnh. Đối với những trường hợp mắc phải dạng bệnh này sẽ có thể khó chẩn đoán bởi vì họ còn mắc phải một căn bệnh khác.
Hiện nay nấm candida xâm lấn được điều trị bằng thuốc kháng nấm bằng đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Nhưng nếu bạn đang phẫu thuật và có tỷ lệ nhiễm nấm men cao hơn, bác sĩ có thể kê toa một loạt các loại thuốc chống nấm trước khi làm phẫu thuật.