Nghiên cứu đầu tiên về kết hợp thuốc mới trong ung thư ruột khó điều trị
Kết quả ban đầu trong một thử nghiệm ở giai đoạn I tại một nhóm nhỏ bệnh nhân ung thư khi được sử dụng hai loại thuốc (nivolumab và pixatimod) có thể kích thích hệ thống miễn dịch qua đó báo cáo cho thấy bệnh nhân ung thư ruột có thể được hưởng lợi từ sự kết hợp này.
Tiến sĩ James Kuo, một bác sĩ và Phó giám đốc y khoa nghiên cứu lâm sàng Scientia, tại Sydney, Australia, hôm nay đã trình bày dữ liệu đầu tiên từ thử nghiệm này tại Hội thảo EORTC-NCI-AACR lần thứ 30 về mục tiêu phân tử và trị liệu ung thư ở Dublin, Ireland. Ông nói rằng những dữ liệu cho thấy một số bệnh nhân bị ung thư đại trực tràng, được coi là ổn định microsatellite (ADN - MSS), cho thấy nhận được nhiều lợi ích từ sự kết hợp thuốc. Tuy nhiên đối với những bệnh nhân MSS sẽ có những khối u mang ít tín hiệu hơn trong việc cảnh báo hệ thống miễn dịch đối với ung thư. Vì thế điều này được xem là nguyên nhân chính tại sao các chất ức chế điểm kiểm soát, chẳng hạn như nivolumab, đã không thành công trong điều trị ung thư đại trực tràng MSS (CRC).
Thực tế cho thấy không có bất cứ bệnh nhân ung thư đại trực tràng ổn định microsatellite được báo cáo có thể đáp ứng được monotherapy (điều trị đa mô thức) với những liệu pháp ức chế điểm kiểm soát miễn dịch, ông nói. Tuy nhiên, trong nghiên cứu về sự kết hợp thuốc mới này, chúng tôi đã quan sát thấy lợi ích lâm sàng ở 4 trong 5 bệnh nhân MSS (CRC) đã đăng ký tham gia, bao gồm cả hai điều thể hiện tình trạng của khối u giảm đi đáng kể.
Nivolumab được xem là một chất ức chế kiểm tra miễn dịch protein 1 (PD-1) ở tế bào chết được lập trình và thiết kế để giúp tế bào T nhận biết và tấn công các tế bào ung thư. Vì thế trong nghiên cứu được trình bày ngày hôm nay, nivolumab sẽ được kết hợp với pixatimod, một loại thuốc mới có thể kích thích các tế bào khác nhau trong hệ thống miễn dịch, cụ thể là tế bào Dendritic (DCs) và Natural Killer (NK). Đây được xem là nghiên cứu lâm sàng đầu tiên để thử nghiệm sự an toàn và hiệu quả từ sự kết hợp này ở bệnh nhân ung thư.
Nivolumab được xem là một chất ức chế kiểm tra miễn dịch protein 1 (PD-1).
Từ tháng 10 năm 2017 đến tháng 9 năm 2018, trong tổng số 16 bệnh nhân đã tham gia nghiên cứu. Bao gồm ung thư tuyến tụy (7 bệnh nhân), ung thư đại trực tràng (5 bệnh nhân), tử cung adenosarcoma (1 bệnh nhân), ung thư biểu mô tế bào vảy (1 bệnh nhân), ung thư biểu mô nội mạc tử cung (1 bệnh nhân) và ung thư tuyến thượng thận (1 bệnh nhân). Với điều kiện được đưa ra là thể trạng của những bệnh nhân trên vẫn còn khá phù hợp khi tham gia vào nghiên cứu, như hoạt động đầy đủ, cuộc sống hàng ngày không bị ảnh hưởng bởi bệnh tật hoặc bị hạn chế trong hoạt động thể chất vất vả, nhưng có thể thực hiện công việc có tính chất ánh sáng hoặc ít vận động (trạng thái hoạt động ECOG 0- 1). Tuy nhiên đã có một số liệu pháp trước đó đã không thành công trong việc điều trị ung thư của họ.
Vì thế cứ 2 tuần/lần, những bệnh nhân này được uống 240 mg nivolumab, trong khi pixatimod được uống hàng tuần, bắt đầu với liều 25 mg, và đây là liều lượng giới hạn tối đa được xác định sau khi một sự cố đã xảy ra làm cho một bệnh nhân đã tử vong khi dùng pixatimod liều lượng 50 mg. Và cả hai loại thuốc này điều được truyền qua truyền tĩnh mạch ngắn. Kết quả cho thấy một bệnh nhân đã xuất hiện tình trạng viêm mô phổi (viêm phổi) khi dùng pixatimod ở liều lượng 25 mg - một trường hợp khác được cho là bị viêm não (viêm não). Ngoài ra các tác dụng phụ khác có thể kiểm soát được bao gồm mệt mỏi, buồn nôn và tăng men gan.
Tiến sĩ Kuo nói: Chúng tôi đã quan sát thấy phản ứng ở 2 bệnh nhân bị CRC di căn (một người đã giảm được 86% khối u chỉ trong hơn 12 tháng điều trị, một người khác vẫn tiếp tục điều trị trong hơn sáu tháng cho thấy mức độ giảm liên tục 38% ở khối u ung thư mặc dù đã có những tăng trưởng mới trong xương). Không những thế vẫn còn một bệnh nhân CRC đang ở mức ổn định trong 16 tuần. Mặc dù cả 3 bệnh nhân trên điều có microsatellite ổn định, tuy nhiên những cải thiện ở 3 bệnh nhân CRC cho phép họ vẫn tiếp tục được hoạt động bình thường như trước khi ung thư của họ bị phát triển, bao gồm khả năng thực hiện tất cả các hoạt động của cuộc sống hàng ngày. Và hiện nay vẫn còn 4 bệnh nhân CRC tham gia nghiên cứu.
Khi dùng pixatimod ở liều lượng 25 mg - một trường hợp khác được cho là bị viêm não (viêm não).
Tuy nhiên hiện tại nghiên cứu này vẫn đang tiếp tục kêu gọi bệnh nhân tham gia và sẽ được mở rộng vào tháng 10 năm 2018 nhằm thử nghiệm sự an toàn và hiệu quả của pixatimod 25 mg khi được kết hợp với nivolumab 240 mg ở bệnh nhân ung thư tuyến tụy di căn đây được xem là một trong những bệnh ung thư khó điều trị thành công nhất, và tỷ lệ sống sót của bệnh nhân cho thấy ít hơn 5 % sau 5 năm chẩn đoán.
Tiến sĩ Kuo tiếp tục cho biết: Chúng tôi cũng đã kiểm tra máu của từng bệnh nhân qua đó tìm kiếm những thay đổi trong loại tế bào miễn dịch, số lượng và chức năng. Mặc dù kết quả sơ bộ cho thấy những dữ liệu chứng minh đã có nhiều thay đổi liên quan đến khả năng điều trị về chất ức chế PD-1 và được xem là tác nhân kích thích hệ miễn dịch.
Ông kết luận: Trong khi đây chỉ là những dữ liệu ban đầu, cho thấy sự kết hợp của pixatimod với nivolumab có thể làm tăng khả năng vượt qua kháng nội đối với chất ức chế PD-1 trong MSS (CRC). Ngoài ra hàm ý của những dữ liệu sơ bộ này là bệnh nhân MSS (CRC), qua đó họ có thể được hưởng lợi từ sự kết hợp liệu pháp miễn dịch này. Mặc dù bây giờ nghiên cứu này chỉ được xác định hiệu quả ở những bệnh nhân ung thư tuyến tụy di căn, tuy nhiên những dữ liệu cũng có thể hỗ trợ điều tra thêm trong MSS (CRC).
Đồng chủ tịch của Hội nghị chuyên đề EORTC-NCI-AACR, Giáo sư Antoni Ribas từ Đại học California Los Angeles, người không tham gia nghiên cứu, nhận xét: "Mặc dù đây chỉ là kết quả từ một số ít bệnh nhân, tuy nhiên kết quả cho thấy những ảnh hưởng của việc kết hợp thuốc này trên một loại ung thư được biết có khả năng chống lại các chất ức chế điểm kiểm tra miễn dịch qua đó có thể thấy rằng pixatimod làm tăng khả năng hiệu quả của nivolumab bằng cách cung cấp một tín hiệu khác cho hệ thống miễn dịch, cảnh báo nó với những căn bệnh ung thư này.