Một số câu hỏi về virut HIV và bệnh AIDS

1. AIDS (SIDA) là gì ?

AIDS là tên bệnh gọi tắt bằng tiếng Anh: Acquired Immunodeficiency Syndrome, tên tiếng Pháp là SIDA, có nghĩa là Hội chứng Suy giảm Miễn dịch Mắc phải.

Đây chính là giai đoạn cuối của một bệnh lây truyền ở người do mắc phải loại siêu vi tên là HIV . HIV làm suy yếu dần dần hệ miễn dịch là hàng rào phòng thủ chống lại bệnh tật của cơ thể, khiến cho các mầm bệnh thừa cơ hội tấn công Đây ra nhiều chứng và bệnh nguy hiểm dẫn đến tử vong.

Hội chứng Suy giảm Miễn dịch Mắc phải:

Hội chứng: một nhóm các biểu hiện (triệu chứng) như : Sốt, tiêu chảy, sụt cân, nổi hạch v.v... do một căn bệnh nào đó gây ra,

Suy giảm miễn dịch: Hệ miễn dịch là hệ thống phòng ngự bảo vệ cơ thể chống lại các mầm bệnh từ ngoài xâm nhập vào cơ thể, suy giảm miễn dịch là tình trạng hệ miễn dịch trở nên bị yếu kém.

Mắc phải: Không do di truyền mà do bị lây nhiễm trong cuộc sống.
HIV:. Human Immunodeficiency Virus: siêu vi gây suy giảm miễn dịch ở người. Có 2 loại: HIV 1 và HIV2.

Loài	Độc lực	Khả năng lây truyền	Mức độ lây lan	Nguồn gốc (suy đoán)
HIV-1	Cao	Cao	Toàn cầu	Tinh tinh thông thường
HIV-2	Thấp hơn	Thấp	Tây Phi	khỉ Sooty Mangabey

2. Đã có thuốc trị Khỏi HIV chưa ?

Chưa có thuốc đặc trị hữu hiệu. Đến nay, các nghiên cứu về thuốc vẫn đang tiếp diễn và đă đạt vài tiến bộ quan trọng như

Hiện nay từ năm 2019 ở Việt Nam sẽ được dùng thuốc

ARV ( tên chung chỉ hỗn hợp các loại thuốc kháng virus HIV)

cho tất cả bệnh nhân không kể số lượng tế bào CD4 ( người bị nhiểm HIV sẽ căn cứ vào số lượng CD4 / mm3 máu, nếu CD4 càng thấp thì mức độ càng nặng) và được quỹ Bảo Hiểm Y Tế đồng chi trả phần chi phí này. Thuốc kháng virus HIV ( thuốc ARV) có tác dụng ức chế sự nhân lên của tế bào virus nhằm hạn chế tác hại virus, giúp hệ miễn dịch còn hoạt động bình thường.

Cụ thể với người phát hiện HIV sớm và điều trị đúng phát đồ với thuốc ARV thì sau 3 tháng nồng độ virus HIV sẽ giảm khả năng lây nhiểm cho người khác rất thấp. sau 6 tháng tới 1 năm thì Virus HIV sẽ giảm đến mức xét nghiệm đo tải lượng gần như không phát hiện, Người bệnh lúc này khỏe mạnh như người bình thường và khả năng lây nhiểm cho người khác gần như không còn. Điều cực kỳ quan trọng là người bệnh phải uống thuốc đúng liều đùng giờ và tuân theo đúng các chỉ định của bác sĩ điều trị.

Người bệnh nhận thuốc ARV tại các trung tâm y tế quận huyện, và từ 1/1/2019 thì sẽ được bảo hiểm y tế chi trả một phần lớn chi phí thuốc, giúp người bệnh có điều kiện theo đuổi quá trì chữa trị này.

Theo nghiên cứu quốc tế công bố tại hội nghị IAS về HIV thì một dạng thuốc tiêm ARV với 6 liều 1 năm có tác dụng tương tự cách uống thuốc ARV hàng ngày như hiện nay.

Hiệu quả của thuốc ARV đã làm giảm số người tử vong vì AIDS đến 50%.

Hiện tại mức chi phí chi trả của bệnh nhân BHYT cho thuốc ARV chỉ vào khoảng 6 triêu/ năm ( đã trừ phần BHYT).

HIV LÂY QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC

3. HIV lây qua quan hệ tình dục như thế nào 2 Tại sao đồng tính luyến ái dễ bị AIDS ?

Quan hệ tình dục ở đây ám chỉ là có sự giao hợp. Khi đó, HIV trong tinh dịch, chất nhờn âm đạo sẽ xâm nhập qua niêm mạc và các vết xây xát li ti ở đường sinh dục nữ, bộ phận sinh dục nam... do động tác giao hợp gây ra.

Đồng tính luyến ái nam thường có nguy cơ nhiễm HIV cao là do đặc điểm thích quan hệ với nhiều bạn tình và giao hợp qua hậu môn là nơi dễ xây xát hơn. Quan hệ tình dục có hai loại : Dị tính luyến ái (Heterosexual) là quan hệ giữa hai người khác phái tức là nam với nữ, Đông tính luyễn ái (Homosexual) là quan hệ giữa hai người đồng phái : nam với nam (gay, bê đê), nữ với nữ (lesbian). Đa số nhân loại là dị tính luyến ái, chỉ khoảng 1% là đồng tính luyến ái mà thôi.

Âm đạo : Đường sinh dục trong của nữ, bắt đầu từ cửa mình đến cổ tử cung.

Âm hộ : Bộ phận sinh dục ngoài của nữ.

Dương vật : Bộ phận sinh dục ngoài của nam.

4. Quan hệ tình dục qua đường miệng có lây nhiễm không ? Ai lây nhiễm cho ai ?

Quan hệ tình dục qua đường miệng vẫn có nguy cơ lây nhiễm HIV mặc dù an toàn hơn so với giao hợp qua âm đạo hoặc hậu môn. Nguy cơ sẽ xảy ra khi tiếp xúc với chất lây là tinh dịch, dịch tiết â âm đạo hoặc máu từ vết lở, sây sát trên bộ phận sinh dục hoặc trong miệng người bệnh. Hướng lây truyền HIV chủ yếu từ tinh dịch, dịch tiết âm đạo người bệnh qua. vết sây sát, vết thương trên môi, miệng người nhận. Vì vậy, quan hệ tình dục qua đường miệng cũng cần phải dùng bao cao su mới an toàn.

5. Xuất tỉnh ra ngoài hoặc đặt vòng tránh thai có tránh được nhiễm HIV/AIDS không ?

Xuất tinh ra ngoài âm đạo, đặt vòng tránh thai chỉ tránh được... thai thôi chứ không tránh được nhiễm HIV/AIDS!

6. Tình dục an toàn là gì ?

Tình dục an toàn (safe & sex) là "nghệ thuật" đạt cùng lúc hai yêu cầu: Hưởng thụ tình dục mà vẫn an toàn. An toàn tức là không để cho máu, tính dịch, dịch tiết âm đạo của bạn fnh xâm nhập vào cơ thê. Để đạt yêu cầu này có hai cách : thứ nhất là không giao hợp nhưng vẫn đạt khoái cảm bằng cách ôm hôn, vuốt ve, xoa bóp... (kế cả thủ dâm); thứ hai là giao hợp được bảo vệ bằng bao cao su. Tnh dục an toàn không những phòng được AIDS mà còn tránh được các bệnh lây truyền qua đường tình dục như giang mai, lậu, mồng gà...

7. Trong quan hệ tình dục tại sao người nữ lại có khả năng lây nhiễm cao hơn nam giới ?

Chỉ riêng về mặt sinh học, âm đạo có diện tiếp xúc rộng, lại dễ có khả năng trầy xước và viêm nhiễm hơn bộ phận sinh dục nam. Phụ nữ là người nhận trong lúc tinh dịch người bị nhiễm lại chứa HIV nhiều hơn so với dịch âm đạo. Về mặt xã hội, đa số phụ nữ ở vào tư thế bị động, dù họ có phương thức phòng tránh bệnh nhưng khuyên bạn tình dùng bao cao su không phải là chuyện dễ!

8. Bệnh hoa liễu liên quan như thế nào với HIV/AIDS ?

Bệnh hoa liễu và HIV/AIDS đều là bệnh lây truyền qua đường tình dục. Mắc bệnh hoa liễu gây ra các vết lở, viêm nhiễm ở cơ quan sinh dục, làm tăng khả năng nhiễm HIV

Bệnh hoa liễu : Ngày nay được gọi là Bệnh lây truyền qua đường tnh dục (Sexually Transmitted Diseases), thường gọi tắt theo tiếng Anh là STD. STDs do khoảng 24 mầm bệnh gây ra, thường gặp nhất là : lậu, giang mai, mồng gà, trùng roi, hạ cam mềm, hột xoài, nấm Candida và HIV/AIDS.

9. Hôn sâu có lây không ? Hôn sơ sơ nhiều lần có lây không ? Bị mụn bọc hôn có lây không ?

Vấn đề không phải là hôn sâu hay hôn "sơ sơ" (bởi có thể với người này là "sâu" còn với người kia thì chỉ mới "sơ sơ" thì sao !) Muốn hôn đâu thì hôn, máy lần cũng được, miễn đừng hôn vào những nơi có chất lây (máu, dịch sinh dục)

Mụn bọc nếu bị vỡ ra, thì có khả năng trở thành một cửa ngõ để HIV đi và đến.

10. Một cô gái ở quán cà phê "đèn mờ" hôn và rờ « của » cháu, cháu cũng có rờ lại. Vậy có bị bệnh AIDS không ?

Chỉ là sờ ngoài thôi thì không sao, nhưng nếu cô ta mà hôn vào “của” cháu thì không có gì đảm bảo rằng cháu không có nguy cơ lây nhiễm HIV và các loại bệnh khác.

11. Có lần uống rượu say, em đi chơi “gái”, cô gái nói giao hợp qua hậu môn thì không cần dùng bao cao su, có đúng như vậy không ?

Cô gái ấy đã nói đúng nếu là để ngừa thai, vì giao hợp qua đường hậu môn không thể nào có thai được, nên không cân bao cao su.

Còn để ngừa AIDS, thì cô gái ấy nói sai hoàn toàn. Vì giao hợp bằng đường hậu môn rất dễ gây trầy xước tạo cơ hội cho HIV lây nhiễm dễ dàng hơn. Thực tế đã chứng minh nhiều người đồng tính luyến ái đã bị lây nhiễm HIV chính từ con đường giao hợp qua hậu môn.

12. Tại sao gọi bao cao su là "áo mưa” ? Dùng bao cao su có đảm bảo an toàn 100% không ? Sau giao hợp với gái mại dâm, nếu phát hiện bao cao su lủng có nguy cơ bị AIDS không ? Sử dụng một lúc hai, ba bao cao su, liệu có an toàn chưa ? Xài bao quá "đát” có an toàn không ?

Gọi BCS là áo mưa chẳng qua trong văn chương người ta thường dùng từ " Mây mưa " để ám chỉ quan hệ tình dục, mặc áo mưa để ám chỉ việc tránh thai, phòng ngừa các bệnh lây lan qua đường tình dục, nhất là phòng chống HIV/AIDS.

Gần như chắc chắn 100% an toàn nêu mang BCS trong giao hợp, trừ trường hợp BCS bị lủng hoặc dùng chất bôi trơn không đúng. BCS lủng là vì chưa biết cách mang như làm rách khi xé bao bì, bể bao khi phóng tinh do quên bóp núm nhỏ ở đâu bao khi mang. Còn việc dùng chất bôi trơn không đúng bao sẽ có những vết thủng li ti khiến cho virus thấm vào, nếu tránh được những điều đó thì yên tâm, mang một BCS là đủ cần chi đến 2 hay 3 cái cho mất vui chứ..

Không chỉ có BCS mà các loại hàng hoá khác cũng mất đi chất lượng vào thời kỳ quá đát...

13. Sử dụng bao cao su đúng cách là thế nào ?

Sử dụng bao cao su nguyên vẹn (không bị rách, không quá hạn sử dụng), mang vào đúng cách ngay khi bắt đầu giao hợp cho đến lúc kết thúc.

Trình tự mang BCS :

Đẩy bao về một phía rồi mới xé vỉ để tránh làm rách bao.
Hướng mang bao là núm bao ở trên, vòng bao phía ngoài.
Bóp xẹp đầu bao rồi chụp vòng bao lên đầu dương vật.
Lăn nhẹ cho bao trùm kín đến sát gốc dương vật.
Sau khi phóng tinh, vừa giữ đáy bao vừa rút dương vật đang còn cương ra.
Mỗi bao cao su chỉ sử dụng một lần rồi bỏ.

14. Em có người bạn mỗi lần đi chơi bời không chịu dùng bao cao su vi không thích, nhưng lại dùng một loại kem diệt khuẩn bôi lên dương vật, nói là phòng được AIDS có đúng vậy không ?

Anh bạn đó nói dóc 100%, cho đến nay loại kem có thể phòng HIV/AIDS nhân loại vẫn chưa tìm ra. Nếu bạn là phụ nữ và là bạn tình của anh ta, thì đừng giao hợp với anh ta nếu anh ta không sử dụng bao (biết đâu anh ta đã nhiễm HIV và ở lại với thứ kem diệt khuẩn ấy!).

15. Hai người nhiễm HIV có nên quan hệ tình dục nữa không ?

Yêu là quyền con người, không ai cấm cản được. Trường hợp hai người đều nhiễm, tuy hết sợ lây HIV nhưng cũng có thể làm cho bệnh nặng thêm, ngoài ra vẫn khuyến khích dùng bao cao su để không bị lây thêm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (nếu có).

16. HIV dễ bị tiêu diệt. Vậy thụt rửa kỹ bằng thuốc sát trùng có tránh được nhiễm HIV/AIDS không ? (đặc biệt sau mỗi lần giao hợp).

Chắc chắn là không thể ngăn cản được virus rồi ! Vì trong lúc giao hợp thì virus có dư thời gian đi vào cơ thể bạn đê "sinh con đẻ cái”, chứ nó đâu có "khờ khờ”" mà nằm bên ngoài chờ người ta sát trùng!

17. Em không muốn có quan hệ trước khi kết hôn, nhưng anh ấy thì muốn vậy em phải làm sao ?

Chuyện này đơn giản thôi, phải dùng kế hoãn binh, anh thích thì em chiều ngay, nhưng trước khi em chiều anh thì anh phải chiều em cái đã.

Tất nhiên là anh ta sẽ đồng ý ngay thôi và bạn không nên bỏ lỡ thời cơ. Vậy anh phải chờ đến khi kết hôn cái đã.

Còn nếu sau câu đó mà anh ta không bằng lòng, đòi chia tay thì rõ ràng anh ta chưa yêu chân thật, tóm lại bạn muốn giữ gìn thì đừng tạo điều kiện gần gũi quá đáng vì tình cảm rất khó nói và khó dừng. Cần phải biết kiềm chế.

18. Phải thuyết phục thế nào để anh ấy chịu mang bao cao su ?

Tuy khó đấy nhưng không phải không có cách, bạn phải tế nhị tìm ra sự ngại ngần của anh ấy là ở chỗ nào thì mới có cách tốt nhất.
Ví dụ như : E ngại vấn đề khoái cảm, không tin chất lượng BCS, hoặc là cho rằng mình chưa được tin cậy...

19. Bị người đồng tính luyến ái yêu làm sao có thể cắt đứt được. Em rất khổ tâm vì bạn em rất dễ giận và nổi cộc dọa sẽ giết em.

Tùy cơ ứng biến, nếu chưa thuyết phục dứt khoát được ngay thì nên lánh mặt một thời gian, đồng thời tìm người có uy tín đối với bạn ấy (cha mẹ, người thân, bạn bè...) tìm cách khuyên bảo dần dần. Nếu cần, nên đến các Trung tâm tham vấn về tâm lý hoặc về HIV/AIDS đề được giúp đỡ cụ thể hơn.

HIV LÂY QUA ĐƯỜNG MÁU

20. Chỉ thay kim mà không thay bơm tiêm thì có lây nhiễm HIV không ?

Có lây nhiễm, vì kim và bơm thông nhau nên HIV có thể "ung dung" từ kim vào bơm rồi từ bơm lại theo lần chích mới mà xâm nhập vào cơ thể bạn.

21. Uống nước chung với người nhiễm HIV/AIDS có chứng chảy máu thường xuyên ở lợi răng có bị lây bệnh không ?

Không lây, nêu người uống sau không có thương tổn chảy máu trong miệng làm ngõ vào cho HIV. Vả lại, khả năng để lại HIV trên miệng ly của người nhiễm dù là chảy máu lợi răng cũng rất là hy hữu!

22. Đi hớt tóc, dùng dao cạo chung gây trầy xước chảy máu có bị lây AIDS không ?

Có thể bị lây AIDS nếu trước đó dao cạo chung dính máu người nhiễm HIV và HIV trong máu ấy còn sống. Thiếu một trong hai điều kiện trên thì không thể lây nhiễm được, khả năng này rất hiếm nhưng có thể có. Vì vậy, để an toàn và an tâm khi hớt tóc nên dùng loại dao găm lưỡi lam riêng cho mỗi người. Lúc ấy, dù có đứt cả vành tai, bảo đảm chỉ có đau chứ không có AIDS

23. Có thể dùng biện pháp thay máu cho người nhiễm HIV không

Rất tiếc cơ thể người ta không giống như...chiếc xe gắn máy để có thể làm động tác thay máu như kiểu súc bình xăng và thay xăng, nhớt mới. Thay máu không thực hiện được vì hết sức nguy hiểm. Vả lại, HIV đâu chỉ sống trong máu mà còn ẩn trốn trong các hạch bạch huyết, chưa có cách gì loại chúng ra ngoài một cách triệt để.

24. Máu dính ở ngực, ở tay, do cứu người bị nạn có lây AIDS không ? Nêu máu bắn vào mắt thì sao ?

Máu dính vào tay có thể yên tâm nếu người cứu nạn không bị thương tích. Còn máu bắn vào mắt thì hồi hộp hơn vì mắt là niêm mạc mà HIV có thể xâm nhập vào được. Vậy cần rửa mắt bằng nước sạch ngay khi đó.

25. Lấy mụn ở thẩm mỹ viện có bị AIDS không ?

HIV chỉ lây khi có đủ hai điều kiện:

1. Phải tiếp xúc trực tiếp với máu, dịch sinh dục của người bệnh.

2. Phải có vết trầy xước, vết thương hở, vết xăm kim... để máu hoặc dịch sinh dục xâm nhập.

26. Cho máu bị từ chối, có phải đã nhiễm HIV không ?

Cho máu là một hành động nhân đạo rất đáng quý. Nhưng để máu của "người cho" dùng được cho "người nhận" thì không được chứa các mầm bệnh như: siêu vi viêm gan B hoặc C, ký sinh trùng sốt rét... kể cả HIV

Khi cho máu mà bị từ chối, có thể do đã mang trong người mầm bệnh qua đường máu nào đó chứ không hắn là chỉ do mình đã nhiễm HIV. Các trung tâm tiếp nhận máu sẽ làm tham vấn cho bạn trong những trường hợp này.

27. Dùng quẹt gas đốt các lưỡi lam đã xài rồi thì có bảo đảm diệt được HIV không ?

Không bảo đảm diệt được HIV. Muốn dùng sức nóng để diệt HIV trong các vật dụng, y dụng cụ kim loại đã sử dụng, theo Y học chỉ có ba cách:

Một, hấp hơi nước

băng lồng áp suất ở 121 ° c, áp suất 2 atmosphere trong 20 phút.

Hai, hấp khô

băng lồng điện ở 170 ° c trong 2 giờ.

Ba, nấu trong nước sôi

liên tục 20 30 phút kể từ lúc sôi.

28. Khám phụ khoa có dễ lây HIV/AIDS không ?

Không lây nếu thầy thuốc áp dụng các biện pháp phòng tránh lây nhiễm, giữ an toàn cho bệnh nhân, bằng cách:

Khử trùng dụng cụ đúng cách.

Thao tác khám chính xác, không gây sây sát cho bệnh nhân. Phụ khoa là vấn đề sức khỏe rất quan trọng, đừng vì quá sợ nhiễm HIV mà không đi khám và chữa trị kịp thời.

29. Người phụ nữ nhiễm HIV, muốn giữ thai có được không ?

Giữ thai hay không là quyền quyết định của bà mẹ. Nếu giữ, bà mẹ sẽ phải chấp nhận nguy cơ lây bệnh cho con là 30% và phải chuẩn bị người nuôi dưỡng cho trẻ trong trường hợp cha mẹ đều chết vì AIDS. Dù trẻ không nhiễm HIV đi nữa, số phận nó sẽ ra sao, không ai có thể trả lời thay cho ba mẹ điều đó.

30. Bú sữa mẹ có lây HIV/AIDS không ?

Bú sữa mẹ cũng là một đường lây HIV/AIDS cho trẻ, nhưng khả năng lây thấp hơn lây khi mang thai và lúc sanh.

Nếu có điều kiện kinh tế, bà mẹ nhiễm HIV/AIDS nên nuôi con bằng các loại sữa khác. Nếu không có điều kiện, vẫn có thể nuôi con bằng sữa mẹ vì trong trường hợp này suy dinh dưỡng đe dọa trẻ con đáng sợ hơn HIV/AIDS.

31. Chồng bị nhiễm HIV, muốn có con bằng thụ tinh nhân tạo có được không ?

Được, với điều kiện thụ tinh nhân tạo bằng tinh dịch của người đàn ông không nhiễm HIV khác, chứ với tinh dịch của chồng, bạn có thể bị lây truyền HIV. Do vậy,cũng như hiến máu, để phòng tránh HIV qua thụ tinh nhân tạo, người cho tinh dịch bắt buộc phải xét nghiệm HIV với kết quả âm tính. Trong mọi trường hợp, nên xin ý kiến bác sĩ chuyên khoa.

HIV LÂY HAY KHÔNG LÂY?!

32. Vì sao muỗi hút máu người nhiễm HIV, muỗi không bị bệnh ? Có thể nghiên cứu sức đề kháng của muỗi đối với HIV để tìm ra thuốc trị AIDS ?

“HIV chỉ gây bệnh cho người. Cơ thể muỗi không có điều kiện cho HIV tồn tại và phát triển nên muỗi không bị bệnh và cũng không truyền bệnh, chứ không phải tại muỗi có sức để kháng với HIV Vì vậy, chẳng có lý do nào để dùng muỗi nghiên cứu thuốc trị AIDS.

33. HIV có trong nước bọt, vậy ăn uống chung có bị lây bệnh không? Bị người nhiễm HIV cắn có bị lây không ?

Cả hai trường hợp đều không lây.

Ăn uống chung không lây, vì nước bọt không có HIV hoặc chỉ có với số lượng rất ít ( dưới 1 virus/ml ) không đủ lây bệnh.

Đối với trường hợp bị người nhiễm HIV cắn , chỉ lây khi vết cắn chảy máu và răng miệng của người căn có vết lở chảy máu.

XÉT NGHIỆM NHƯ THẾ NÀO ĐỂ PHÁT HIỆN HIV

34. Ở thời kỳ cửa sổ, xét nghiệm vẫn âm tính, vậy có lây cho người khác không ?

Vẫn lây như thường! Bởi lẽ sau khi nhiễm, HIV đã có sẵn trong máu mà xét nghiệm thi chỉ tìm kháng thể chống HIV (chất được sinh ra trong máu khi mắc bệnh). Ở thời kỳ cửa sổ thi HIV đã xâm nhập nhưng kháng thể chống HIV chưa được sinh ra hoặc số lượng còn quá ít , nên xét nghiệm chưa phát hiện được.

(*) Xét nghiệm HIV cho kết quả: dương tính (+) là đã nhiễm HIV, âm tính () có thể không nhiễm HIV hoặc đă nhiễm nhưng còn trong "Thời kỳ cửa sổ" cần làm lại xét nghiệm để xác định. "Thời kỳ cửa sổ" kéo dài từ 3 đến 6 tháng sau khi bị HIV xâm nhập vào cơ thể cho nên để chắc chắn, thời điểm thử máu lại cần cách lúc nghi ngờ bị lây bệnh do có hành vi nguy cơ như: quan hệ tình dục, chích ma túy chung kim ống v.v... là 6 tháng. Dĩ nhiên, trong khi chờ làm lại xét nghiệm, không để xảy ra thêm "nguy cơ” mới.

35. Khi nào nên thử máu để biết có bị nhiễm HIV/AIDS không ?

Ngoại trừ xét nghiệm HIV bắt buộc đối với người cho máu, xuất ngoại...,bạn có thể xét nghiệm khi "nghi nghi", lo lắng sau hành vi nguy cơ: quan hệ với nhiều bạn tình hoặc với người nhiều bạn tình như mại dâm, dùng chung kim ống tiêm chích ma túy...

Trước khi xét nghiệm, bạn nên đến các điểm tham vấn để tìm hiểu rõ và ý nghĩa xét nghiệm, chuẩn bị tinh thần, biết cách phòng tránh HIV lây lan và không tái phạm nguy cơ mới nữa.

36. Có hành vi nguy cơ, sau bao lâu có thể xét nghiệm HIV ?

Nên xét nghiệm sau khi có hành vi nguy cơ từ 3 đến 6 tháng. Bởi vì trước đó là "Thời kỳ cửa sổ", tức là thời kỳ đã có HIV xâm nhập nhưng xét nghiệm vẫn chưa phát hiện được. Dĩ nhiên trong thời gian chờ đợi đó, không để xảy ra thêm " nguy cơ ”" mới!

37. Xét nghiệm viêm gan siêu vi B có tìm ra HIV không ?

Không, xét nghiệm nào dành cho bệnh đó. Không có xét nghiệm định bệnh nào nhất cử lưỡng tiện cho nhiều thứ bệnh một lượt. Xét nghiệm Viêm gan siêu vi B thì chỉ cho biết có nhiễm siêu vi viêm gan B thôi chứ không can hệ gì đến HIV hết!

38. Bạn trai tôi làm ở hộp đêm, làm sao xác minh anh ấy có bị nhiễm AIDS không ? Trước khi kết hôn có nên rủ vị hôn phu đi thử HIV/AIDS không ?

Khi đã yêu nhau thì phải có niềm tin và thông cảm lẫn nhau. Hiện nay, HIV có thể lây nhiễm cho bất kỳ ai dù lớn hay bé, công chức hay nhân viên khách sạn. Điều đáng nói là họ có hành vi an toàn và có kiến thức về AIDS hay không. Muốn biết rơ nhiễm HIV hay không, chỉ có cách đi xét nghiệm.

Còn việc trước khi kết hôn có nên đi xét nghiệm hay không là do bạn và người bạn đời của bạn quyết định. Về nguyên tắc thì nên đi xét nghiệm, kể cả xét nghiệm STD(*).

Triệu chứng và chăm sóc

39. Triệu chứng đầu tiên của người nhiễm HIV là gì ?

Đa số người nhiễm HIV trong giai đoạn đầu thường không có biểu hiện gì ra bên ngoài để người khác có thể biết được, thậm chí kể cả bác sĩ khám bệnh tổng quát. Một số trường hợp khi mới nhiễm HIV có thể sốt, nổi hạch, nổi ban đỏ trong 8 đến 10 ngày rồi trở lại bình thường rất giống với các bệnh cảm cúm thông thường nên không có đặc điểm gì riêng để nhận biết. Vì vậy, đối với nhiễm HIV có thể xem như không có triệu chứng nào là triệu chứng đầu tiên để biết đã bị nhiễm. Cách duy nhất để biết có bị nhiễm HIV không là phải xét nghiệm (thử máu).

40. Những biểu hiện bên ngoài của người mắc bệnh AIDS là gì ?

Người nhiễm HIV khi đã tới giai đoạn AIDS có một số biểu hiện như: sụt cân, tiêu chảy kéo dài, sốt kéo dài, ho dai dẳng, ban đỏ, mụn rộp toàn thân (herpès) (*), bệnh zona (giời leo) (**) tái đi tái lại, bệnh đẹn (***) ở họng, miệng, nổi hạch (****) kéo dài hơn 3 tháng v.v...

Nhưng cần lưu ư một số nguyên nhân khác như ung thư, suy dinh dưỡng, thuốc ức chế miễn dịch (*****),..cũng có thể cho những biểu hiện trên.

Do vậy, muôn xác định là AIDS hay không cần được bác sĩ khám bệnh và thử máu. Không nên thấy ai "giống giống" cũng chụp mũ người ta bị AIDS

41. Tâm tư người nhiễm HIV ra sao 2 Người nhiễm HIV có dễ bị điên không ?

Khi biết mình nhiễm HIV, nhiều người thường cho rằng tất cả đều đã chấm hết(!). Họ bị nhiều chấn động về tâm lý như sợ hãi, khủng hoảng, suy sụp tinh thần ... Những chấn động này nêu quá nặng nề cũng có thể bị điên lắm chớ !

Trong giai đoạn này, vai trò của tham vấn viên và thái độ cư xử của cộng đồng. gia đình, bạn bè là hết sức quan trọng để người nhiễm ổn định tâm lý và tiếp tục ha nhập vào xã hội.

42. Tại sao lúc gọi nhiễm HIV, lúc gọi AIDS ?

Gọi nhiễm HIV là gọi chung tất cả những người đã mang HIV trong cơ thể, còn gọi AIDS là khi người nhiễm HIV đã suy giảm miễn dịch thể hiện qua xét nghiệm máu có số lượng Lympho bào T4 < 200/mm3 hoặc sức khỏe sa sút với nhiều chứng và nhiều bệnh nguy hiểm. Phân biệt nhiễm HIV và AIDS nhằm để tiên lượng bệnh, thực hiện chế độ chăm sóc thích hợp, điều trị và đánh giá hiệu quả, nghiên cứu và thử nghiệm vacxin. Người nhiễm HIV chưa có triệu chứng vẫn sống, lao động bình thường trong nhiều năm, nhưng khi đã bộc phát AIDS, sức khỏe họ sẽ suy sụp nhanh có thể chỉ trong vài tháng.

43. Người nhiễm HIV sinh hoạt với gia đình, cần làm gì để tránh lây lan ?

Người bệnh cần hiểu rõ các đường lây HIV để tránh lây cho người khác:

Nêu có quan hệ tình dục, lúc nào cũng phải dùng bao cao su.

Trong sinh hoạt, cần dùng riêng những thứ có thể dây dính máu như: kim ống chích, kim châm cứu, dao cạo mặt, dao lam, bàn chải răng, cái nạo lưỡi, dụng cụ làm móng tay.

Các loại rác có máu như: giấy, bông, băng, gạc, kim ống chích.. .cần cho vào 2 lớp túi nilon cột chặt lại trước khi bỏ vào thùng rác. Khi máu mủ rơi vãi ra ngoài, dùng giấy, vải loại dễ hút nước lau sạch, rồi lau sát trùng lại bằng nước Javel hoặc cồn (alcool).

Các loại đồ dùng ăn uống (chén, ly, muỗng, đũa), thau, chậu tắm giặt... vẫn dùng chung được với người không bệnh.

CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI VỀ NGƯỜI BỆNH HIV

44. Mặc dù đã biệt 3 đường lây của AIDS, nhưng sao em vẫn ghê sợ khi tiếp xúc với người bị AIDS, không thể nào dám lại gần...?

Do bạn quá sợ hãi đấy thôi. Nếu họ là người đàng hoàng biết giữ gìn, tránh lây nhiễm HIV cho người khác thì có gì mà phải sợ, cứ tiếp xúc với họ như tiếp xúc với một người bình thường, miễn là tránh những kiểu tiếp xúc dẫn đến 3 đường lây mà bạn đã biết.

45. Có nên tập trung người nhiễm HIV một chỗ không (vì có những thành phần vô ý thức) ? Hiện nay người nhiễm HIV được đối xử ra sao ?

Không cần và thật ra cũng không tài nào tập trung họ nổi, vì số người nhiễm thực tế cao hơn số thống kê nhiều. Cần nhất là đả thông tư tưởng cho cả người nhiễm lẫn người không nhiễm để phòng tránh lây lan HIV Người nhiễm HIV, theo Pháp lệnh Phòng chống HIV/AIDS của nước ta, vẫn được sống chung với gia đình và cộng đồng, bình đẳng về quyền lợi và trách nhiệm như mọi công dân khác. Còn thành phần vô ý thức sẽ bị nghiêm trị theo luật định.

Quan niệm "tập trung" sẽ tạo ra sự yên tâm giả tạo vô cùng nguy hiểm, bởi ý bên ngoài sự tập trung vẫn còn người nhiễm HIV và người chưa nhiễm lại thiếu ý thức đề phòng.

46. Các trường trại, Trung tâm giáo dục dạy nghề...Có phải là nơi tập trung người nhiễm HIV/AIDS không ?

Không! Các nơi trên chỉ tẬp trung đối tượng tệ nạn xã hội (xì ke, mại dâm...) để giáo dục và dạy nghề giúp họ tái hội nhập cộng đồng, chứ không phải vì họ là những người nhiễm HIV:

47. Người nhiễm HIV có quyền yêu không ?

Người nhiễm HIV cũng là một con người được sinh ra với một trái tim biết yêu thương như mọi người, do đó họ có quyền được yêu bất kỳ ai nhưng bạn có yêu họ hay không mới là điều đáng nói!

48. Có nên thông báo kết quả nhiễm HIV cho vợ (chồng) hoặc bạn tình biết không ?

Cần xác định rằng: nếu bạn bị nhiễm HIV, bạn không có quyền đề cho HIV lây lan từ mình sang bất kỳ một người nào khác (dù là vợ, chồng hay ai đó). Còn nói hay không nói, tùy thuộc vào tính cách, tính cảm, sự cảm thông, hiểu biết... của người kia. Nếu bạn thấy rằng, người kia đủ can đảm để nghe bạn nói về một sự thật dẫu là đau lòng thì bạn nên nói, còn ngược lại, nếu điều đó có nguy cơ làm tan vỡ mọi điều tốt đẹp vốn có thì hãy chờ cơ hội thuận tiện.

49. Người nhiễm HIV có bị câm làm nghề nào không ?

Hiện nay chưa có quy định cụ thể về vấn đề nghề nghiệp của người nhiễm HIV Tuy nhiên, đối với những nghề như giải phẫu (kế cả giải phẫu thẩm mỹ), đỡ đẻ, chữa răng... thì nếu người hành nghề bị nhiễm HIV, sẽ được khuyến khích chuyển sang nghề khác. Vậy nói chung người nhiễm HIV vẫn có quyền hành nghề sinh sống nhưng phải luôn có ý thức tự giác, không đề lây lan bệnh sang người khác.

50. Người nhiễm HIV nếu bị chủ viện cớ đuổi việc, phải làm sao ?

Người nhiễm HIV không phải là phạm nhân, nghĩa là họ có quyền có việc làm như mọi người khác. Phải giải thích cho chủ hiệu vấn đề này, và nhờ các tổ chức bảo vệ quyền lợi người lao động giúp đỡ dựa trên luật pháp của Việt nam.

Tag:

HIV & AIDS