Mòn Men Răng Và Phục Hồi

Men răng là gì?

Men là lớp vỏ mỏng bên ngoài của răng. Lớp vỏ này là mô cứng nhất trong cơ thể con người. Tuy nhiên theo thời gian men răng có thể bị mòn và hay bị tổn thương, vì thế nó cần được bảo vệ tốt.

Men răng dường như rất trắng nhưng thực tế phần nằm ngay dưới men răng là ngà răng, mới là phần chịu trách nhiệm cho màu răng của bạn - dù là màu trắng, trắng, xám hay vàng.

Đôi khi cà phê, trà, cola, rượu vang đỏ, nước ép trái cây và thuốc lá cũng làm ố men răng. Vì vậy việc thăm thường xuyên có thể làm sạch và đánh bóng giúp loại bỏ hầu hết các vết bẩn trên bề mặt, đảm bảo răng luôn khỏe mạnh.

Men răng có chức năng như thế nào?

Thông thường men giúp bảo vệ răng tránh những tổn hại do nhai, cắn và nghiến gây ra. Mặc dù men răng là một chất bảo vệ cứng, nhưng nó có thể bị sứt mẻ và nứt. Ngoài ra, men cũng có thể bị tổn hại do nhiệt độ và hóa chất có thể gây ra các cơn đau.

Không giống như gãy xương có thể được sửa chữa, một khi răng bị gãy hoặc tổn thương khó có thể phục hồi. Bởi vì men răng không có tế bào sống, nên cơ thể không thể sửa chữa những vị trí men bị sứt mẻ hoặc nứt.

Điều gì gây ra xói mòn men răng?

Xói mòn răng xảy ra khi axit làm mòn men răng. Sau đây là một số các tác nhân có thể được gây ra tình trạng này bao gồm: 

• Tiêu thụ nước ngọt quá mức (nồng độ axit photphoric và citric cao).
• Đồ uống trái cây (một số axit trong đồ uống trái cây có tính ăn mòn hơn axit pin).
• Khô miệng hoặc chảy nước bọt thấp (xerostomia).
• Chế độ ăn uống (nhiều đường và tinh bột).
• Bệnh trào ngược axit (GERD).
• Các vấn đề về dạ dày - ruột.
• Thuốc (aspirin, thuốc kháng histamine).
• Di truyền học (điều kiện di truyền).
• Các yếu tố môi trường (ma sát, hao mòn, căng thẳng và ăn mòn).

Các nguyên nhân môi trường gây ra xói mòn bề mặt răng là gì?

Ma sát, hao mòn, căng thẳng và ăn mòn (hoặc bất kỳ sự kết hợp nào của những tình trạng này) cũng có thể làm bề mặt răng bị xói mòn. Và đã có nhiều thuật ngữ lâm sàng được sử dụng để mô tả các cơ chế này bao gồm:

• Tiêu hao:

  Đây là ma sát răng tự nhiên xảy ra khi bạn nghiến răng, thường xảy ra trong khi ngủ.

• Mài mòn:

  Đây là sự hao mòn về mặt vật lý xảy ra trên bề mặt răng như đánh răng quá mạnh, dùng chỉ nha khoa không đúng cách, cắn vào vật cứng (như móng tay, nắp chai hoặc bút) hoặc nhai thuốc lá.

• Mòn răng do áp lực:

  Tác động của lực kéo căng và nén khi răng uốn.

• Ăn mòn:

  Điều này xảy ra về mặt hóa học khi hàm lượng axit chạm vào bề mặt răng như một số loại thuốc như aspirin hoặc viên vitamin C, thực phẩm có tính axit cao, GERD và nôn mửa thường xuyên do chứng cuồng ăn hoặc nghiện rượu.

Ngoài ra, nhiều phát hiện còn cho thấy bulimia cũng là một nguyên nhân gây xói mòn men răng và sâu răng. Bulimia là một rối loạn có liên quan đến ăn uống và nôn mửa (đây là nguồn axit). Vì thế việc nôn thường xuyên làm men răng bị mòn và có thể dẫn đến sâu răng.

Bên cạnh đó, nước bọt đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho răng khỏe mạnh. Bởi vì nó không chỉ làm tăng sức khỏe của các mô cơ thể, mà còn giúp bảo vệ men răng bằng cách bao bọc răng trong canxi (bảo vệ) và các khoáng chất khác. Không những thế, nước bọt cũng làm loãng các chất ăn mòn như axit, loại bỏ chất thải từ miệng, tăng cường các chất bảo vệ giúp chống lại vi khuẩn và bệnh miệng.

Đối với những trường hợp có sức khỏe răng miệng tốt, thì nước bọt giàu canxi giúp cho răng chắc khỏe, ngay cả khi bạn uống soda hoặc nước trái cây có tính axit. Tuy nhiên, khi bạn sử dụng quá mức hoặc ăn nhiều thực phẩm và đồ uống có tính axit, quá trình tăng cường này trên răng sẽ không xảy ra nữa.

Mảng bám có gây xói mòn men răng hay không?

Mảng bám là một màng dính được tạo thành từ nước bọt, các hạt thức ăn, vi khuẩn và các chất khác. Khi đó các mảng bám hình thành giữa răng và chui vào bên trong những lỗ nhỏ hoặc hố của răng hàm trên. Nó cũng có thể tấn công xung quanh răng trám của bạn và bên cạnh đường nướu (nơi răng và nướu gặp nhau).

Đôi khi vi khuẩn trong mảng bám có thể làm thay đổi tinh bột thực phẩm thành axit. Và khi điều này xảy ra, các axit trong mảng bám bắt đầu ăn mòn các khoáng chất có lợi cho men răng. Dẫn đến men răng bị mòn và mẻ. Theo thời gian, các hố trong men răng gia tăng kích thước.

Những dấu hiệu của sự xói mòn men răng là gì?

Hiện tại các dấu hiệu xói mòn men răng có thể khác nhau, tùy thuộc vào giai đoạn ở từng trường hợp. Sau đây là một số dấu hiệu có thể bao gồm:

• Nhạy cảm:

  Một số loại thực phẩm (đồ ngọt) và nhiệt độ của thực phẩm (nóng hoặc lạnh) có thể gây ra một cơn đau trong giai đoạn đầu của mòn men răng.

• Đổi màu:

  Khi men răng bị xói mòn và ngà răng bắt đầu bị lộ ra nhiều, khi đó răng có thể xuất hiện màu vàng.

• Vết nứt và mẻ:

  Các cạnh của răng trở nên thô hơn, không đều và lởm chởm khi men răng bị xói mòn.

• Đau dữ dội, nhạy cảm:

  Trong giai đoạn sau của mòn men răng, răng trở nên cực kỳ nhạy cảm với nhiệt độ và đồ ngọt. Vì thế bạn có thể cảm thấy đau đớn cho dù đó là một hơi thở.

• Lỗ:

  Các vết lõm xuất hiện trên bề mặt răng.

Không những thế khi men răng bị xói mòn, răng rất dễ bị sâu răng. 

Đối với những răng sâu ở giai đoạn nhẹ có thể gây ra không có vấn đề từ lúc đầu. Nhưng khi nó phát triển và xâm nhập vào răng, chúng có thể ảnh hưởng đến các sợi thần kinh nhỏ, dẫn đến áp xe hoặc nhiễm trùng gây ra các cơn đau nghiêm trọng.

Làm thế nào để ngăn ngừa tình trạng mòn men răng?

Cho đến nay để ngăn ngừa tình trạng này và giữ cho răng khỏe mạnh, là luôn đánh răng thường xuyên, dùng chỉ nha khoa và súc miệng bằng nước súc miệng có chất fluoride sát trùng hàng ngày. Nên thăm khám nha sĩ 6 tháng một lần để kiểm tra và làm sạch thường xuyên. Ngoài ra, bạn cũng có thể thử các biện pháp như sau:

• Loại bỏ các thực phẩm và đồ uống có tính axit cao khỏi chế độ ăn uống của bạn như soda có ga, chanh, các loại trái cây và nước ép khác. Nên súc miệng ngay lập tức bằng nước sạch sau khi ăn thực phẩm hoặc uống đồ uống có tính axit.
• Sử dụng ống hút khi uống đồ uống có tính axit.
• Kiểm soát đồ ăn nhẹ. Việc thường xuyên ăn vặt làm tăng nguy cơ sâu răng. Bởi vì vi khuẩn có thể tạo ra axit trong vài giờ sau khi ăn thực phẩm có nhiều đường và tinh bột. Vì vậy bạn nên súc miệng và đánh răng sau khi ăn vặt.
• Nhai kẹo cao su không đường giữa các bữa ăn. Nhai kẹo cao su giúp tăng sản xuất nước bọt lên gấp 10 lần lưu lượng bình thường. Nước bọt giúp răng chắc khỏe với các khoáng chất quan trọng. Hãy lựa chọn kẹo cao su không đường với xylitol, được chứng minh là làm giảm axit trong đồ uống và thực phẩm.
• Uống nhiều nước hơn nếu bạn có lượng nước bọt thấp hoặc khô miệng.
• Sử dụng kem đánh răng có fluoride. 
• Hỏi nha sĩ của bạn về việc sử dụng chất trám nếu nó có thể hữu ích trong việc ngăn chặn sự ăn mòn men răng và sâu răng.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn sử dụng quá nhiều fluoride?

Mặc dù fluoride rất hữu ích trong việc ngăn ngừa sâu răng, nhưng việc sử dụng quá nhiều fluoride có thể gây ra các vấn đề như nhiễm fluor men răng. Tình trạng này có thể xảy ra ở trẻ em và gây ra các khiếm khuyết trong men răng.

Đối với trẻ em bị nhiễm fluor men có thể đã thu nạp quá nhiều fluor thông qua các thực phẩm bổ sung chất. Ngoài ra, nuốt kem đánh răng có fluoride làm tăng khả năng nhiễm fluoride men răng.

Hầu hết trẻ em bị nhiễm fluor men răng đều có tình trạng nhẹ và không gây ra bất kỳ nghiêm trọng nào đến sức khỏe. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nghiêm trọng, răng có thể bị đổi màu, mẻ và khó làm sạch.

Mòn men răng được điều trị như thế nào?

Hiện nay để điều trị mòn men răng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Đôi khi việc liên kết các liệu pháp điều trị được sử dụng để bảo vệ răng và cải thiện sức khỏe răng miệng.

Nếu tình trạng mòn men răng đang ở giai đoạn nặng, nha sĩ có thể khuyên bạn nên bọc răng bằng mão hoặc dán răng sứ veneer. Trong đó mão có thể bảo vệ răng tránh khỏi sâu răng.