Mất thính lực (khiếm thính)
Mất thính lực là bệnh gì?
Mất thính lực (khiếm thính) hay còn gọi là điếc, được biết đến là tình trạng mà người bệnh không thể nghe thấy âm thanh một phần hoặc hoàn toàn ở một hoặc cả hai bên tai.
Ngoài ra, lão hóa và tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn lớn là những yếu tố chính góp phần gây mất thính lực. Bên cạnh đó các yếu tố khác, chẳng hạn như ráy tai quá nhiều, có thể gây ra tình trạng tai dẫn truyền âm thanh kém.
Hiện nay, thính lực không thể phục hồi trong hầu hết các trường hợp.
Nguyên nhân gây ra bệnh mất thính lực là gì?
Thông thường điếc dẫn truyền xảy ra là do một vấn đề cơ học ở tai ngoài hoặc tai giữa. Sau đây là những nguyên nhân gây điếc dẫn truyền có thể điều trị được, bao gồm:
- Tích tụ ráy tai trong ống tai.
- Hư hại các xương nhỏ ngay phía sau màng nhĩ.
- Dịch tồn đọng trong tai sau khi bị nhiễm trùng.
- Dị vật mắc kẹt trong ống tai.
- Lỗ trên màng nhĩ.
- Vết sẹo trên màng nhĩ do nhiễm trùng tái phát.
Không những thế tình trạng điếc cảm nhận xảy ra khi các tế bào lông chuyển (đầu tận dây thần kinh, có chức năng phát hiện âm thanh) ở trong tai bị thương thường không hoạt động chính xác hoặc đã chết. Và tình trạng điếc cảm nhận là loại mất thính lực thường không thể phục hồi do:
- U dây thần kinh thính giác.
- Mất thính lực liên quan đến tuổi tác.
- Nhiễm trùng lúc nhỏ, chẳng hạn như viêm màng não, quai bị, sốt ban đỏ và sởi.
- Bệnh Meniere.
- Việc tiếp xúc thường xuyên với tiếng ồn lớn (từ nơi làm việc hay giải trí).
- Một số loại thuốc.
Hơn nữa, tình trạng mất thính lực có thể xuất hiện khi sinh ra (bẩm sinh) và có thể là do:
- Dị tật bẩm sinh gây ra những thay đổi trong cấu trúc tai.
- Các bệnh lý di truyền (hơn 400 bệnh đã được biết đến).
- Nhiễm trùng từ mẹ sang bé trong thời kỳ mang thai (như nhiễm toxoplasma, rubella hoặc herpes).
Hoặc tai cũng có thể bị tổn thương bởi:
- Sự khác biệt áp suất giữa bên trong và bên ngoài màng nhĩ, thường do lặn biển.
- Nứt xương sọ (có thể làm hỏng cấu trúc hoặc dây thần kinh của tai).
- Chấn thương từ các vụ nổ, pháo hoa, tiếng súng, buổi hòa nhạc rock và tai nghe.
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh này, chẳng hạn như:
- Lão hóa: Sự thoái hóa cấu trúc rất nhỏ ở tai trong, xảy ra theo thời gian.
- Tiếng ồn lớn: Tiếp xúc với âm thanh lớn có thể gây hại cho các tế bào tai trong. Tổn thương có thể xảy ra khi tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn lớn hoặc từ một tiếng nổ ngắn, chẳng hạn như từ tiếng súng.
- Yếu tố di truyền:Cấu trúc di truyền có thể làm cho người bệnh dễ bị tổn thương tai do âm thanh hoặc suy giảm do tuổi già.
- Tiếng ồn nơi làm việc:Âm thanh từ môi trường làm việc chẳng hạn như nơi đồng ruộng, công trình xây dựng, nhà máy, v.v... Có thể dẫn đến tổn thương bên trong tai.
- Tiếng ồn khác:Khi tiếp xúc với tiếng ồn đột ngột, chẳng hạn như âm thanh từ vũ khí và động cơ phản lực có thể gây mất thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn. Các hoạt động giải trí khác với mức độ tiếng ồn nguy hiểm bao gồm trượt tuyết, đua xe máy hay nghe nhạc quá lớn.
- Một số loại thuốc: Thuốc kháng sinh gentamicin và một số thuốc hóa trị liệu khác có thể làm tổn thương tai trong. Khi đó thính giác sẽ bị ảnh hưởng tạm thời nếu dùng aspirin liều cao hoặc các thuốc giảm đau, thuốc chống sốt rét hoặc thuốc lợi tiểu quai khác.
- Một số bệnh: Dẫn đến sốt cao, chẳng hạn như viêm màng não, có thể làm hư ốc tai.
Triệu chứng thường thấy của bệnh mất thính lực là gì?
Sau đây là các triệu chứng thường gặp của bệnh bao gồm:
- Không nghe được tiếng và các âm thanh.
- Gặp khó khăn trong việc hiểu từ ngữ, đặc biệt là khi có tiếng ồn xung quanh hoặc ở trong đám đông.
- Khó nghe các phụ âm.
- Thường xuyên yêu cầu người khác nói chậm, rõ ràng và lớn tiếng hơn.
- Cần phải tăng âm lượng khi xem truyền hình hoặc nghe đài phát thanh.
- Không thể tham gia vào hội thoại.
- Cảm thấy một số âm thanh dường như quá lớn.
- Khó khăn khi theo suốt cuộc trò chuyện có hai hoặc nhiều người đang nói chuyện với nhau.
- Khó nói âm cao độ như “s” hoặc “th”.
- Cảm thấy nghe tiếng của đàn ông dễ hơn của phụ nữ.
- Nghe những âm thanh như tiếng lầm bầm, líu nhíu.
- Cảm giác bị mất thăng bằng hoặc chóng mặt (thường gặp hơn trong bệnh Meniere và u dây thần kinh thính giác).
- Cảm thấy có áp lực trong tai (ở chất lỏng phía sau màng nhĩ).
- Có âm thanh vo vo hay ù tai.
Những phương pháp điều trị bệnh mất thính lực như thế nào?
Hiện nay việc điều trị thường tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh mất thính lực. Và các phương pháp điều trị thường thấy bao gồm:
Loại bỏ ráy tai:
Bác sĩ sẽ loại bỏ bằng cách làm mềm ráy tai với dầu, sau đó tách và hút ra.
Phẫu thuật:
Sẽ cần thiết nếu bệnh nhân đã có thương tổn ở tai do chấn thương hoặc nhiễm trùng tái đi tái lại làm chèn các ống nhỏ giúp dẫn lưu tai.
Thiết bị trợ thính:
Nếu bệnh nhân mất thính lực là do tổn hại tai trong, máy trợ thính có thể giúp ích bằng cách làm cho âm thanh cường độ lớn hơn và làm cho bệnh nhân nghe dễ dàng hơn. Ngoài ra, bác sĩ sẽ tư vấn với bệnh nhân về những lợi ích tiềm năng của việc sử dụng máy trợ thính, và sẽ có hướng dẫn thiết bị phù hợp.
Cấy ghép ốc tai:
Nếu tình trạng mất thính lực đang ở mức độ nặng, khi đó bác sĩ sẽ tư vấn cho bệnh nhân có thể lựa chọn biện pháp cấy ghép ốc tai. Đối với phương pháp này không hề giống như máy trợ thính chỉ là khuếch đại âm thanh và hướng âm thanh vào ống tai, cấy ghép ốc tai giúp bù đắp cho các bộ phận bị hư hỏng hoặc không hoạt động ở tai trong. Vì thế nếu bệnh nhân đang cân nhắc cấy ghép ốc tai, hãy thảo luận với bác sĩ tai mũi họng về những rủi ro và lợi ích mà biện pháp này mang lại.