Khái niệm cơ bản về viêm amidan
Ở phía sau cổ họng, có hai khối mô được gọi là amidan đóng vai trò là bộ lọc, kháng lại vi trùng có thể xâm nhập vào đường thở và gây nhiễm trùng. Nó cũng sản xuất kháng thể để chống lại nhiễm trùng. Nhưng đôi khi amidan có thể tự nhiễm trùng. Hoặc bị tấn công bởi vi khuẩn hoặc virus, làm amidan bị sưng lên và viêm, tình trạng này còn được gọi là viêm amidan.
Viêm amidan là căn bệnh xảy ra khá phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em. Trạng này có thể thỉnh thoảng xảy ra hoặc tái phát thường xuyên.
Nguyên nhân và triệu chứng của viêm amidan
Hiện tại, nhiễm vi khuẩn và virus có thể gây viêm amidan. Một nguyên nhân phổ biến khác là vi khuẩn Streptococcus (strep). Hoặc các virus khác bao gồm:
- Adenovirus.
- Virus cúm.
- Virus Epstein-Barr.
- Virus Parainfluenza.
- Enterovirus.
- Virus herpes đơn giản.
Ngoài ra, các triệu chứng chính của căn bệnh này là viêm và sưng amidan, đôi khi nó có thể trở nên nghiêm trọng gây khó thở. Sau đây là các triệu chứng khác bao gồm:
- Đau họng hoặc đau.
- Amidan bị sưng.
- Một lớp phủ màu trắng hoặc màu vàng trên amidan.
- Đau rộp hoặc loét trên cổ họng.
- Đau đầu.
- Ăn mất ngon.
- Đau tai.
- Khó nuốt hoặc thở bằng miệng.
- Các tuyến bị sưng ở vùng cổ hoặc hàm.
- Sốt, ớn lạnh.
- Hôi miệng.
Ở trẻ em, các triệu chứng cũng có thể bao gồm:
- Buồn nôn.
- Nôn.
- Đau bụng.
Phương pháp điều trị viêm amidan
Hiện nay để điều trị viêm amidan bác sĩ sẽ phụ thuộc vào một phần nguyên nhân gây bệnh. Để xác định nguyên nhân, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm. Các xét nghiệm này đều liên quan đến việc dùng tâm bông lau nhẹ phía sau cổ họng gần amidan. Ngoài ra, một xét nghiệm trong phòng thí nghiệm có thể phát hiện nhiễm trùng vi khuẩn. Thông thường nhiễm virus sẽ không hiển thị trên xét nghiệm, nhưng có thể được giả định nếu xét nghiệm vi khuẩn âm tính. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, vẫn có thể chẩn đoán nhiễm trùng xảy ra. Và khi đó bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh cho bệnh nhân.
Nếu xét nghiệm cho thấy vi khuẩn, điều trị sẽ bao gồm thuốc kháng sinh (để chữa trị nhiễm trùng). Thuốc kháng sinh có thể được tiêm hoặc uống trong 10 ngày. Mặc dù các triệu chứng có thể sẽ cải thiện trong vòng từ hai hoặc ba ngày sau khi bắt đầu sử dụng thuốc, nhưng điều quan trọng là bệnh nhân phải uống tất cả các loại thuốc mà bác sĩ kê toa để đảm bảo vi khuẩn đã bị tiêu diệt. Bên cạnh đó, cũng có một số trường hợp cần dùng thuốc kháng sinh thêm lần nữa để chữa trị nhiễm trùng.
Nếu viêm amidan được gây ra bởi virus, thuốc kháng sinh sẽ không hoạt động và cơ thể sẽ tự chống lại nhiễm trùng. Trong khi đó, bệnh nhân có thực hiện những điều sau đây để cảm thấy tốt hơn, chẳng hạn như:
- Nghỉ ngơi đầy đủ.
- Uống nước ấm hoặc rất lạnh để giảm đau họng.
- Ăn thực phẩm mịn, chẳng hạn như gelatin có hương vị, kem, hoặc táo.
- Sử dụng máy phun sương hoặc máy làm ẩm trong phòng.
- Súc miệng bằng nước muối ấm.
- Ngậm thuốc có chứa chất gây tê hoặc thuốc gây mê khác.
- Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen.
Khi nào cần phẫu thuật cắt amidan
Amidan là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch, vì vậy hãy tránh loại bỏ chúng là tốt nhất. Tuy nhiên, nếu viêm amidan bị tái phát hoặc kéo dài, hay làm tắc nghẽn đường hô hấp trên, gây khó ăn, thì lúc này phẫu thuật cắt amidan, có thể là cần thiết. Hầu hết phẫu thuật cắt amidan đều liên quan đến việc sử dụng dao mổ thông thường, tuy nhiên hiện nay đã có nhiều lựa chọn thay thế cho phương pháp truyền thống này như laser, sóng cao tần, công nghệ plasma hoặc đốt điện để cắt.
Tuy nhiên tất cả các phẫu thuật này, đều có những lợi ích và hạn chế. Vì thế điều quan trọng là bạn nên thảo luận với bác sĩ để chọn ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho con bạn.
Điều gì xảy ra sau khi phẫu thuật
Cắt amidan là một thủ thuật ngoại trú được thực hiện bằng cách gây mê toàn thân và thường kéo dài trong khoảng từ 30 phút đến 45 phút và thường được thực hiện ở trẻ em.
Hầu hết trẻ em sẽ được về nhà khoảng bốn giờ sau khi phẫu thuật và mất khoảng một tuần đến 10 ngày để hồi phục sau đó. Đa phần tất cả trẻ em sẽ bị đau họng, từ nhẹ đến nặng, sau phẫu thuật. Một số có thể bị đau ở tai, hàm và cổ. Vì vậy, bác sĩ sẽ kê toa hoặc đề nghị dùng thuốc để giảm đau.
Trong giai đoạn phục hồi, điều quan trọng là trẻ phải nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước, tuy nhiên, nên tránh cho trẻ uống sữa trong 24 giờ đầu sau phẫu thuật. Mặc dù tình trạng đau cổ họng có thể khiến trẻ không muốn ăn, nhưng cha mẹ hãy cho trẻ ăn càng sớm và đủ chất thì trẻ sẽ mau hồi phục.
Không những thế sau vài ngày phẫu thuật, trẻ có thể bị sốt nhẹ và xuất hiện những đốm máu nhỏ từ mũi hoặc nước bọt. Tuy nhiên nếu trẻ sốt cao hoặc bị chảy máu, hãy chở trẻ đến bác sĩ ngay lập tức và chăm sóc y tế kịp thời.