Đằng sau sự gia tăng ung thư ruột ở những người trẻ tuổi ở Úc? Điều này là gì?

Hiện nay, ung thư ruột được xem là một trong những bệnh ung thư gây nguy hiểm nhất và có khoảng 10-15% dân số thế giới mắc bệnh này. Thông thường căn bệnh này chủ yếu ảnh hưởng đến những người trên 50 tuổi, tuy nhiên nhiều nghiên cứu gần đây tại Úc cho thấy nhiều người trẻ tuổi vẫn có thể mắc phải căn bệnh này và nó đang có chiều hướng gia tăng. Vì thế bài viết này sẽ cho chúng ta thấy lý do tại sao ung thư ruột lại có thể xuất hiện ở những người trẻ tuổi.

Mới đây, một nghiên cứu được công bố trên Dịch tễ học ung thư, cho thấy tỷ lệ mắc ung thư ruột, bao gồm ung thư ruột kết và trực tràng, đã tăng lên đến 9% ở những người dưới 50 tuổi từ những năm 1990 cho đến nay.

Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tất cả trường hợp ung thư ruột được thu thập từ 40 năm qua ở Úc từ 20 tuổi trở lên. Mặc dù các nghiên cứu trước đây cũng đã nhận thấy được sự gia tăng căn bệnh này ở người trẻ tuổi tuy nhiên các bằng chứng đều chưa xác định nguyên nhân cụ thể.

Từ những nghiên cứu này, hiện giờ các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới cũng đang tập trung nghiên cứu lý do vì sao ung thư ruột ở người trẻ tuổi đang gia tăng. Và cụ thể là một nghiên từ Hoa Kỳ cho thấy tỷ lệ mắc ung thư ruột ở những người từ 54 tuổi trở xuống cũng đang có chiều hướng gia tăng. Đối với những nghiên cứu về tỷ lệ ung thư trực tràng ở những người trong độ tuổi 20 - 29 từ năm 1974 đến 2013 cho thấy vẫn gia tăng 3,2% mỗi năm.

Tại Úc, ung thư ruột là căn bệnh phổ biến và thường xảy ra ở độ tuổi trên 50 và được dự đoán là 1 trong 3 loại ung thư có tỷ lệ mắc bệnh hàng đầu trong năm 2019.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng chia sẻ rằng tỷ lệ ung thư ruột ở người cao tuổi ở Úc đang có chiều hướng giảm dần. Và điều này đã phản ứng một phần hiệu quả của Chương trình tầm soát ung thư ruột quốc gia, chủ yếu nhắm vào những người ở độ tuổi 50 - 74. Ngoài ra, việc sàng lọc ung thư có tác dụng làm giảm tỷ lệ mắc bệnh, bằng cách phát hiện và loại bỏ các tổn thương ở giai đoạn tiền ung thư, cũng như giảm tỷ lệ tử vong.

Điều này rất quan trọng, vì ung thư ruột có tỷ lệ chữa khỏi rất khả quan nếu được phát hiện sớm. Trong năm 2010 đến 2014, đã có một trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh ung thư ruột cho thấy có cơ hội sống sót tốt gần 70% trong vòng 5 năm tới. Đối với những bệnh nhân ung thư ruột được phát hiện ở giai đoạn đầu và được điều trị sớm thì tỷ lệ sống tăng lên tới hơn 90%.

Đó là lý do tại sao những trường hợp có nguy cơ cao mắc bệnh cần được sàng lọc vì nó đem lại nhiều hiệu quả và các nhà nghiên cứu đã đưa ra dự đoán trước đây trong Chương trình sàng lọc ruột quốc gia và tỷ lệ cho thấy có thể tăng lên 60%, dao động khoảng 84.000 trường hợp có thể được chữa khỏi vào năm 2040. Thành quả này vượt qua cả sự mong đợi. Trên thực tế, sàng lọc ruột có tiềm năng trở thành một trong những thành công lớn nhất về sức khỏe cộng đồng từng đạt được ở Úc.

Tại sao ung thư ruột lại gia tăng ở những người trẻ tuổi?

Tuy nhiên nghiên cứu này của chúng tôi lại không thể xác định lý do tại sao ung thư ruột đang gia tăng ở những người trẻ tuổi. Mặc dù, có một số yếu tố có thể làm nền tảng cho những phát hiện của chúng tôi.

Ví dụ: Sự gia tăng tỷ lệ béo phì cho thấy có mối liên hệ mật thiết với ung thư ruột và các nghiên cứu hiện nay điều xác định tình trạng béo phì được xem là yếu tố nguy cơ dẫn đến tăng khả năng mắc các loại bệnh ung thư trong đó có ung thư ruột. Ngoài ra hành vi và lối sống không lành mạnh, chẳng hạn như tăng lượng thực phẩm chế biến cao (bao gồm cả thịt), cũng có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư ruột. Tuy nhiên đối với những yếu tố này cần nghiên cứu thêm để có thể xác định chính xác nhất. 

Rượu cũng được cho là một yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ ung thư ruột.

Vì thế một câu hỏi đang được các nhà nghiên cứu đưa ra: Vậy, chúng ta có nên hạ tuổi sàng lọc ung thư cho những người dưới 50 tuổi tại Úc hay không?

Cho đến nay việc đánh giá một chương trình sàng lọc ung thư cho dân số nói chung thì đòi hỏi phải được phân tích cẩn thận về lợi ích, tác hại và chi phí tiềm năng.

Gần đây một nghiên cứu tại Úc, đã được mô hình hóa và hạ tuổi sàng lọc xuống 45. Dựa vào sự thay đổi này cho thấy sẽ có thêm nhiều bệnh ung thư có khả năng được phát hiện. 

Đôi khi việc sàng lọc sẽ gây ra những tác hại liên quan đến nội soi như thủng (rách) nhưng tình trạng này rất hiếm xảy ra và cho dù có xảy ra chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ ở những trường hợp sau khi sàng lọc.

Một vấn đề nan giải đang được các nhà nghiên cứu đặt ra là nếu số tuổi sàng lọc càng nhỏ thì việc nội soi sẽ càng tăng lên khi đó các hệ thống y tế sẽ bị quá tải và có thể gây ra nhiều ảnh hưởng không mong muốn như thời gian chờ đợi nội soi ở những người có nguy cơ cao sẽ lâu hơn.

Làm thế nào để giảm nguy cơ ung thư ruột?

Hiện tại các triệu chứng ở ung thư ruột rất đa dạng nhưng phổ biến nhất vẫn là chảy máu trực tràng. Vì vậy, nếu bạn nhận thấy máu khi đi vệ sinh, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra.

Bên cạnh đó, nên thực hiện một lối sống lành mạnh bao gồm tập thể dục đầy đủ, tránh hút thuốc, hạn chế uống rượu và chế độ ăn uống hợp lý, được xem là quan trọng nhất để giảm nguy cơ ung thư.

Aspirin cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư, tuy nhiên bạn nên thảo luận với bác sĩ vì các tác dụng phụ của nó có thể đem lại bao gồm chảy máu lớn.

Và điều quan trọng nhất các nhà nghiên cứu muốn đề cập ở đây là, đối với những trường hợp tham gia cần phải đáp ứng đủ điều kiện trong chương trình sàng lọc. Hiện nay, chỉ có 41% dân số trong độ tuổi 50 - 74 là hoàn thành mục tiêu các bài kiểm tra trong năm 2015-2016. Những bài kiểm tra này là miễn phí, được gửi qua đường bưu điện và có thể tự thực hiện.