Cholesterol cao ở nam giới
Tại sao nam giới nên quan tâm đến tình trạng cholesterol cao?
Cholesterol cao, còn được gọi là tăng cholesterol máu, khiến nam giới có nguy cơ bị đau tim, đột quỵ và bệnh động mạch ngoại biên cao hơn. Đối với nhiều trường hợp, nguy cơ từ cholesterol cao bắt đầu ở độ tuổi 20 và tăng theo độ tuổi.
Cholesterol cao có xu hướng di truyền trong các gia đình, vì vậy rõ ràng gen đóng một vai trò dẫn đến tình trạng này. Nhưng một loạt các lựa chọn lối sống bao gồm chế độ ăn uống, hoạt động và trọng lượng cơ thể cũng gây ảnh hưởng đến mức cholesterol. Vì vậy cách duy nhất để biết mức cholesterol của bạn cao đến mức nào chỉ bằng cách làm xét nghiệm máu đơn giản. Hiện nay các chuyên gia y tế khuyến nghị mọi người trên 20 tuổi nên được kiểm tra cholesterol ít nhất 5 năm một lần. Nếu chỉ số của bạn cao, bác sĩ có thể đề nghị kiểm tra thường xuyên hơn.
Cholesterol cao là gì?
Cholesterol là một chất sáp, giống như chất béo được tạo ra trong gan và các tế bào khác. Nó cũng được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, như các sản phẩm từ sữa, trứng và thịt.
Cơ thể cần một số cholesterol để sản xuất hormone, vitamin D và axit mật giúp tiêu hóa chất béo. Nhưng cơ thể chỉ cần một lượng cholesterol hạn chế. Do đó khi có quá nhiều cholesterol, điều này sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe như bệnh tim, có thể phát triển.
Hiện có rất nhiều loại cholesterol khác nhau và nếu trong máu có quá nhiều loại nhất định, thì một mảng mỡ (được gọi là mảng bám) có thể tích tụ trên thành động mạch. Nó tương tự như lớp rỉ sét ở bên trong đường ống. Việc mảng bám tích tụ có thể ngăn chặn lưu lượng máu đến cơ tim, làm giảm lượng oxy cung cấp. Nhưng nếu nồng độ máu và oxy đến tim giảm quá nhiều, nam giới có thể bắt đầu cảm thấy đau ngực hoặc thấy khó thở. Khi đó một cơn đau tim có thể xảy ra bởi vì mảng bám đã ngăn chặn hoàn toàn mạch máu nuôi dưỡng một phần của cơ tim. Và nếu mảng bám chặn mạch máu đi đến não, bạn có thể bị đột quỵ.
Cholesterol ngăn chặn các động mạch, còn được gọi là lipoprotein tỷ trọng thấp, hoặc LDL (Low-density lipoprotein). Ngoài ra còn một loại cholesterol khác, được gọi là lipoprotein tỷ trọng cao hoặc HDL (High-density lipoprotein), đây là loại cholesterol tốt vì nó giúp loại bỏ LDL (“xấu”) khỏi máu và cuối cùng ra khỏi cơ thể. Để có sức khỏe tốt, nam giới nên giữ mức LDL thấp và mức HDL tăng. Nhưng nếu sự cân bằng này không được duy trì, đặc biệt là nếu nó bị đảo ngược, thì họ đang có lượng cholesterol cao.
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến cholesterol cao là gì?
Nguy cơ bị tăng cholesterol cao nếu:
- Chế độ ăn uống có nhiều chất béo bão hòa.
Những chất béo này, được tìm thấy trong thịt và các sản phẩm từ sữa (đầy đủ chất béo), giúp làm tăng cholesterol LDL. Ngoài ra cholesterol còn được tìm thấy trong trứng và nội tạng động vật, cũng có thể làm tăng mức cholesterol trong máu, nhưng không nhiều như chất béo bão hòa.- Ăn những thực phẩm có chứa chất béo chuyển hóa.
Đây là những chất béo nhân tạo được tìm thấy trong dầu hydro hóa một phần. Chúng làm tăng mức cholesterol LDL và giảm mức cholesterol HDL - chính xác đây là sự kết hợp sai.- Ăn thực phẩm chế biến hoặc thực phẩm giàu carbohydrate.
Những loại thực phẩm này đã được chứng minh là làm tăng cholesterol LDL.- Thừa cân hoặc béo phì.
Trọng lượng thừa quá mức làm tăng LDL và giảm HDL.- Không tập thể dục nhiều.
Các nghiên cứu cho thấy tập thể dục thường xuyên có thể làm tăng mức HDL, hay cholesterol tốt. Ngoài ra không tập thể dục có thể dẫn đến tình trạng tăng cân.Làm thế nào để bác sĩ nhận biết nam giới bị cholesterol cao?
Có hai loại xét nghiệm cholesterol khác nhau. Các biện pháp đơn giản nhất tổng lượng cholesterol trong máu. Tuy nhiên, hầu hết các bác sĩ sử dụng phân tích lipoprotein, bao gồm:
- Tổng mức cholesterol.
- Mức cholesterol LDL.
- Mức cholesterol HDL.
- Triglyceride (một chất béo khác trong máu làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim).
Làm thế nào nam giới có thể ngăn ngừa cholesterol cao?
Để giảm cholesterol, một trong những thay đổi quan trọng nhất cần thực hiện là cắt giảm lượng chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong chế độ ăn uống. Điều đó có nghĩa là cắt giảm thịt và gia cầm hoặc chia ra những khẩu phần ăn những phần nhỏ hơn hay ăn chúng ít thường xuyên hơn và chọn các sản phẩm sữa ít béo. Nó cũng có nghĩa là ăn ít thực phẩm chiên, thực phẩm chế biến và thực phẩm nhiều đường.
Ngoài ra nam giới nên ăn nhiều thực phẩm tốt cho sức khỏe để tăng lượng chất xơ hòa tan. Ví dụ như bột yến mạch, đậu thận (một tên gọi khác là đậu tây) và táo, giúp loại bỏ LDL (“xấu”) ra khỏi cơ thể.
Nếu nam giới bị thừa cân hoặc béo phì, họ chỉ cần giảm một vài cân đã có thể giúp giảm mức cholesterol. Tất nhiên, không có công thức kỳ diệu để giảm cân, nhưng bạn có thể giảm kích thước khẩu phần và cắt bỏ những thứ gây hại cho sức khỏe như đồ uống có đường. Thông thường một người trung bình nhận được hơn 20% lượng calo từ đồ uống. Do đó việc hạn chế uống các loại nước có đường hoặc có cồn sẽ tạo ra một sự khác biệt lớn trong tổng lượng calo.
Tập thể dục thường xuyên. Đi bộ nhanh ít nhất 30 phút mỗi ngày trong hầu hết các ngày, giúp làm tăng HDL và có thể giảm bớt mức LDL một chút. Đặc biệt tập thể dục rất quan trọng nếu trường hợp nào có mức chất béo trung tính và LDL cao nhiều hơn tỷ lệ mỡ bụng.
Các phương pháp điều trị cholesterol cao là gì?
Phương pháp điều trị thường được lựa chọn đầu tiên đối với cholesterol cao là áp dụng lối sống lành mạnh hơn. Ở nhiều người có cholesterol ở mức cao trong giới hạn, việc thực hiện thói quen lành mạnh có thể đưa con số xuống mức bình thường. Nhưng nếu thay đổi lối sống là không đủ, nhiều loại thuốc giảm cholesterol hiện cũng có sẵn. Sự lựa chọn hàng đầu là thuốc statin, rất hiệu quả trong việc giảm LDL (“xấu”). Các nghiên cứu gần đây đã cho thấy, những loại thuốc này không chỉ giảm mức cholesterol mà còn hạn chế được nguy cơ mắc bệnh tim.