Các Phương Pháp Điều Trị Mụn Trứng Cá

Thỉnh thoảng mụn nhọt có thể được che giấu. Nếu được sử dụng ở tất cả các loại kem và mỹ phẩm che phủ (không cần kê đơn mà phải là dạng lỏng). Ngay cả khi mụn trứng cá bị bùng phát thì nó không thể được loại bỏ, vì vậy điều trị thông thường có thể là một hỗ trợ lý tưởng.

Hiện nay, các phương pháp điều trị tốt nhất là ức chế sản xuất bã nhờn, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn hoặc khuyến khích sự bong tróc của các tế bào da để làm thông thoáng lỗ chân lông. Tuy nhiên các phương pháp điều trị đều có thể gây ra tác dụng phụ, vì vậy bất kỳ bệnh nhân nào bị mụn trứng cá nên thận trọng khi tiến hành thử một phương pháp điều trị mới. Đối với những trường hợp bị bất kỳ loại mụn nào khiến họ tự ti hoặc không thoải mái hay có thể là để lại sẹo, bị mụn trứng cá nặng, dai dẳng, thì họ nên cần được chăm sóc bởi bác sĩ da liễu.

Điều trị không cần kê toa cho mụn trứng cá

Xà phòng và nước:

Làm sạch nhẹ nhàng vùng da bằng xà phòng và nước không quá 2 lần một ngày có thể giúp trị mụn trứng cá. Tuy nhiên, điều này không làm sạch mụn trứng cá mà việc chà xát mạnh có thể làm tổn thương da và gây ra các vấn đề về da khác.

Chất tẩy rửa:

Có nhiều loại sữa rửa mặt và xà phòng được quảng cáo giúp điều trị mụn trứng cá. Chúng thường chứa benzoyl peroxide, axit glycolic, axit salicylic hoặc lưu huỳnh.

Benzoyl peroxide:

Đối với những trường hợp bị mụn trứng cá nhẹ, bạn có thể thử hoặc bác sĩ của bạn có thể đề nghị, điều trị bằng một loại thuốc không cần kê toa có chứa benzoyl peroxide. Nhiều chuyên gia tin rằng rằng hợp chất có thể tiêu diệt vi khuẩn liên quan đến mụn trứng cá. Tác động của nó thường mất ít nhất bốn tuần và phải được sử dụng liên tục nhằm ngăn ngừa mụn trứng cá. Ngoài ra, cũng giống như nhiều sản phẩm không kê đơn và theo toa khác, nó không ảnh hưởng đến việc sản xuất bã nhờn hoặc cách các tế bào nang da bị bong ra, vì thế khi bạn ngừng sử dụng, mụn sẽ quay trở lại. Benzoyl peroxide có sẵn trong nhiều loại sản phẩm như kem, nước thơm, sữa rửa mặt, miếng rửa mặt và gel. Tuy nhiên benzoyl peroxide có thể gây khô da và có thể tẩy các loại vải, vì vậy hãy cẩn thận khi áp dụng nó. Vì thế bạn nên mặc áo phông cũ khi đi ngủ nếu bạn bôi nó lên lưng hoặc ngực qua đêm.

Axit salicylic:

Giúp điều chỉnh sự bong tróc bất thường của các tế bào trên da. Đối với những trường hợp bị mụn trứng cá nhẹ hơn, axit salicylic giúp làm thông thoáng lỗ chân lông giúp giải quyết và ngăn ngừa tổn thương. Bên cạnh đó, nó không có bất kỳ ảnh hưởng nào đến việc sản xuất bã nhờn và không tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên nó phải được sử dụng liên tục (giống như benzoyl peroxide), và công dụng tác của nó sẽ ngưng lại khi bạn ngừng sử dụng - khi đó lỗ chân lông bị tắc lại và mụn bị tái phát. Hiện salicylic acid có sẵn trong nhiều sản phẩm trị mụn, bao gồm kem dưỡng da và miếng lót.

Lưu huỳnh:

Được kết hợp với các chất khác như rượu và axit salicylic, đây là thành phần của nhiều loại thuốc trị mụn không kê đơn. Nó thường không được sử dụng bởi vì mùi của nó khá khó chịu. Và hiện nay các chuyên gia vẫn chưa rõ công dụng của lưu huỳnh, nhưng chỉ biết rằng nó đem lại một số lợi ích trong hầu hết các trường hợp bị mụn trứng cá.

Gel retinol tại chỗ:

Công dụng của Retinol là giữ cho mụn không thể hình thành. Nó ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào. Vì vậy, mụn của bạn có thể trở nên tồi tệ hơn (trước khi nó trở nên tốt hơn) vì nó hoạt động trên các mụn nhọt đã bắt đầu hình thành bên dưới da của bạn. Và nó phải được sử dụng liên tục từ 8 đến 12 tuần mới có kết quả. Hiện tại Gel retinol tại chỗ là loại duy nhất được phê duyệt là thuốc điều trị không cần kê đơn cho mụn trứng cá.

Rượu và acetone:

Rượu là một chất chống vi khuẩn nhẹ, và acetone có thể loại bỏ dầu trên bề mặt da. Những chất này được kết hợp trong một số loại thuốc trị mụn không kê đơn. Tuy nhiên các tác nhân này làm khô da, ít hoặc không có tác dụng đối với mụn trứng cá và thường không được các bác sĩ da liễu khuyên dùng.

Thảo dược, hữu cơ và thuốc "tự nhiên":

Hiện có rất nhiều sản phẩm thảo dược, hữu cơ và tự nhiên được bán trên thị trường giúp điều trị hoặc ngăn ngừa mụn trứng cá. Hiệu quả của các tác nhân này vẫn chưa được chứng minh và chúng dường như không có nhiều lợi ích.

Lưu ý:

Khi mụn mủ sắp bị vỡ, bạn hãy sử dụng một chiếc khăn nóng trong vài phút nhằm kích hoạt quá trình vỡ tự nhiên. Đối với mụn nhọt bị viêm chỉ nên được tác động bởi y tá hoặc bác sĩ bằng dụng cụ phẫu thuật và tuân theo các biện pháp sát trùng. Việc tự nặn mụn có thể dẫn đến tình trạng viêm nghiêm trọng hơn và có thể để lại sẹo vĩnh viễn.

Điều trị theo toa cho mụn trứng cá

Kháng sinh:

Kháng sinh có thể được sử dụng bôi tại chỗ hoặc uống. Nó hoạt động bằng cách làm sạch da (vi khuẩn gây mụn) và giảm viêm. Hiện nay, có một số sản phẩm đặc trị có sẵn trong kem, gel, dung dịch, miếng lót, bọt, và kem dưỡng da. Đối với việc sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ (dạng kem) làm hạn chế khả năng xâm nhập vào da và loại bỏ mụn trứng cá sâu hơn, trong khi kháng sinh toàn thân (dạng viên) lưu thông khắp cơ thể và vào tuyến bã nhờn. Tuy nhiên, kháng sinh toàn thân thường gây ra nhiều tác dụng phụ hơn thuốc bôi, nhưng chúng có thể được sử dụng cho các loại mụn nặng hơn. Thông thường, kháng sinh tại chỗ không được khuyên dùng một mình như một phương pháp điều trị mụn trứng cá, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh ở vi khuẩn da. Tuy nhiên, nếu sử dụng benzoyl peroxide với một loại kháng sinh tại chỗ có thể làm giảm cơ hội phát triển kháng kháng sinh.

Clindamycin và erythromycin tại chỗ (kháng sinh):

Cũng là thuốc chống viêm và có hiệu quả chống lại một số vi khuẩn. Chúng luôn luôn được kết hợp với benzoyl peroxide hoặc retinoid tại chỗ và bôi trực tiếp lên da. Ngoài ra, Eerythromycin đường uống hiện cũng có sẵn, nhưng có thể kháng lại tác dụng của nó, làm giảm tính hữu dụng của nó.

Các loại kháng sinh chống viêm đường uống khác thường được sử dụng là doxycycline, minocycline và tetracycline, tất cả đều đem lại hiệu quả trong nhiều trường hợp bị mụn trứng cá.

Tuy nhiên, thuốc kháng sinh không giải quyết các yếu tố gây bệnh khác trong mụn trứng cá và có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để loại bỏ nó. Ngoài ra, thuốc kháng sinh thường được sử dụng kết hợp với các loại thuốc khác có thể gây "tắc nghẽn" nang trứng. Và nhiều loại thuốc kháng sinh uống trị mụn trứng cá không nên được sử dụng trong thai kỳ.

Retinoids hoặc các dẫn xuất vitamin A:

Những loại thuốc này có sẵn như thuốc bôi hoặc thuốc uống. Retinoids tại chỗ làm sạch mụn trứng cá từ trung bình đến nghiêm trọng bằng cách ảnh hưởng đến cách da phát triển và loại bỏ. Chúng có thể được sử dụng kết hợp với các sản phẩm trị mụn khác, chẳng hạn như benzoyl peroxide và kháng sinh đường uống. Retinoids tại chỗ không có tác dụng phụ nghiêm trọng như retinoids uống, tuy nhiên, chúng không được khuyến nghị cho phụ nữ có thai hoặc cho con bú. Tác dụng phụ của retinoids tại chỗ bao gồm đỏ, khô và ngứa da.

Đối với trường hợp bị mụn trứng cá nặng, isotretinoin:

Là liệu pháp hiệu quả nhất. Thuốc này là loại thuốc duy nhất can thiệp vào tất cả các nguyên nhân gây ra mụn trứng cá. Nó có thể loại bỏ mụn trứng cá nghiêm trọng mà không cần đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, sản phẩm này có thể gây ra tác dụng phụ như dị tật bẩm sinh (nghiêm trọng) và KHÔNG BAO GIỜ được sử dụng ở phụ nữ đang mang thai hoặc không sử dụng biện pháp tránh thai. Ngoài ra, nó cũng không được sử dụng ở phụ nữ đang cho con bú. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho thấy việc sử dụng nó có liên quan đến việc tăng nguy cơ trầm cảm, tự tử và bệnh viêm ruột. Vì thế bạn nên nói chuyện với bác sĩ về những nguy cơ tiềm ẩn của loại thuốc này.

Không những thế một số tác dụng phụ khác của thuốc là môi khô, đau cơ - khớp, đau đầu, nồng độ triglyceride tăng (một loại cholesterol), và hiếm khi gây ra rụng tóc tạm thời. Và đối với hầu hết những người dùng loại thuốc này, tác dụng phụ này có thể chấp nhận được và đây không phải là lý do để ngừng điều trị trước khi hết mụn.

Axit azelaic:

Một loại thuốc bôi khác là axit azelaic, có trong gel hoặc kem, với đặc tính là kháng khuẩn và chống viêm. Nó thường được sử dụng cho một loại bệnh khác gọi là bệnh hồng ban, nhưng vẫn có thể giúp trị mụn trứng cá nhẹ.

Dapsone:

Là một loại gel bôi ngoài da có tính kháng khuẩn và chống viêm.

Thuốc tránh thai đường uống:

Thông thường thuốc tránh thai có chứa nội tiết tố nữ hoạt động bằng cách chống lại tác dụng của nội tiết tố nam (như testosterone) và nó cũng có tác dụng đối với mụn trứng cá. Tuy nhiên việc sử dụng loại thuốc này được giới hạn cho bệnh nhân nữ. Và lợi ích tối đa của thuốc tránh thai đường uống đối với mụn trứng cá thường xảy ra trong ba đến bốn tháng. Tuy nhiên, các tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, tăng cân, đốm, đau vú và cục máu đông.

Spironolactone:

Là một loại thuốc uống có thể ngăn chặn hoạt động của các hormone của cơ thể trên các tuyến dầu của da. Tuy nhiên loại thuốc này không được FDA phê chuẩn trong việc điều trị mụn trứng cá, nhưng đặc biệt hữu ích cho những phụ nữ bị mụn nặng hơn vào khoảng thời gian có kinh nguyệt và mãn kinh.

Ngoài ra, một loại thuốc phổ biến khác thường được các bác sĩ khuyên dùng thử là triamcinolone, một loại dung dịch corticosteroid được tiêm trực tiếp vào các nốt mụn.

Cảnh báo về phương pháp điều trị mụn trứng cá

Hiện nay, bệnh nhân trị mụn cần lưu ý với các tác dụng phụ có thể xảy ra và tương tác với các loại thuốc hoặc thảo dược khác.

Các retinoids và benzoyl peroxide tại chỗ có thể khiến da bị đỏ, khô và nhạy cảm với ánh sáng mặt trời.

Kháng sinh đường uống có thể làm da nhạy cảm với ánh sáng mặt trời và đau dạ dày.

Benzoyl peroxide có thể ức chế tác dụng của một số retinoids tại chỗ, vì vậy không bao giờ áp dụng chúng vào cùng một thời điểm trong ngày.

Sử dụng kháng sinh đường uống trong hơn một vài tuần có thể khiến phụ nữ dễ bị nhiễm trùng nấm men.

Không những thế một số sản phẩm trị mụn không kê đơn có thể gây ra dị ứng hiếm gặp (nhưng nghiêm trọng) hoặc kích ứng nghiêm trọng. Vì thế bạn cần tìm kiếm những chăm sóc y tế khẩn cấp nếu bạn có các triệu chứng như nghẹn họng, khó thở, cảm thấy ngất xỉu hoặc sưng mặt hoặc lưỡi. Và bạn nên ngừng sử dụng sản phẩm nếu bạn nổi mề đay hoặc ngứa. Các triệu chứng có thể xuất hiện bất cứ nơi nào từ vài phút đến một ngày hoặc lâu hơn sau khi sử dụng.

Điều trị sẹo mụn

Một số trường hợp mang sẹo do mụn trứng cá sẽ cần một số liệu pháp phẫu thuật tương đối tích cực nhằm cải thiện sẹo. Các thủ tục bao gồm dermabrasion, một số loại laser và hóa chất. Các liệu pháp này loại bỏ bề mặt sẹo và để lộ các lớp da chưa được tìm thấy. Ngoài ra, bác sĩ da liễu cũng có thể sử dụng như sau:

• Microneedling để kích thích collagen và làm giảm sự xuất hiện của các vết sẹo.
• Lăn kim được sử dụng dưới vết sẹo để phá vỡ chúng. 
• Chất làm đầy, được tiêm dưới sẹo để nâng chúng lên bề mặt da xung quanh.
• Các bác sĩ da liễu có thể sử dụng glycolic hoặc axit salicylic giúp loại bỏ mụn đầu trắng - mụn đầu đen và giảm mụn nhọt.

Microdermabrasion ít ảnh hưởng đến mụn trứng cá, nhưng hiệu quả khi được kết hợp với laser. Vì vậy, trước khi xem xét bất kỳ điều trị nào, điều quan trọng là phải thảo luận với bác sĩ về các liệu pháp, biện pháp phòng ngừa cần thiết và đem lại hiệu quả điều trị cao.

Làm thế nào có thể ngăn ngừa mụn trứng cá?

Thông thường mụn trứng cá có mối liên quan đến mức độ hormone và có thể là ảnh hưởng di truyền, vì vậy nhiều bác sĩ tin rằng không có cách nào để ngăn chặn nó. Trong tương lai, các bác sĩ hy vọng sẽ có thêm nhiều liệu pháp mới giúp kiểm soát và giảm thiểu mụn trứng cá. Chăm sóc da hợp lý cũng được khuyến khích thực hiện, đặc biệt là trong thời niên thiếu. Và một số điều cơ bản bao gồm tắm hàng ngày hoặc rửa mặt và tay bằng xà phòng không mùi hoặc kháng khuẩn nhẹ nên được thực hiện.

Một số mẹo khác giúp ngăn chặn mụn trứng cá như:

• Sử dụng các sản phẩm da không gây mụn hoặc nhạy cảm nhằm giảm nguy cơ tổn thương mới và giảm thiểu kích ứng da.
• Sử dụng sữa rửa mặt nhẹ hai lần một ngày.
• Tránh các chất tẩy rửa hoặc các sản phẩm có chứa các hạt chà hoặc có kết cấu thô ráp. Bởi vì những sản phẩm này có thể gây kích ứng da và dẫn đến mụn.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm và kem chống nắng không gây mụn hàng ngày.
• Sử dụng đồ trang điểm không gây mụn.
• Tránh nặn, hoặc nổi mụn. Điều này có thể dẫn đến sẹo và nhiễm trùng da.