Các giai đoạn và cấp độ của ung thư tuyến tiền liệt

Đối với những ai bị ung thư tuyến tiền liệt, thì kế hoạch điều trị và triển vọng của họ đều phụ thuộc vào mức độ lan rộng của ung thư (tại thời điểm được chẩn đoán). Hiện nay các bác sĩ sử dụng một hệ thống phân loại được gọi là giai đoạn để tìm ra ung thư ảnh hưởng đến tuyến tiền liệt của người bệnh như thế nào và nó đã lan rộng bao xa. Vì thế bài viết dưới đây sẽ giúp mọi người hiểu thêm về cách hệ thống phân loại và các giai đoạn khác nhau có ý nghĩa như thế nào.

Ung thư tuyến tiền liệt lan rộng và tiến triển như thế nào?

Ung thư tuyến tiền liệt thường phát triển trong tuyến tiền liệt sau nhiều năm. Theo thời gian, ung thư lan ra ngoài tuyến tiền liệt và xảy ra từ một trong ba cách sau:

• Khối u phát triển lan ra các mô lân cận (xâm lấn).
• Khối u lan qua hệ thống các hạch bạch huyết và mạch bạch huyết của cơ thể.
• Khối u di chuyển đến các mô ở xa thông qua máu (di căn).

Hiện tại, các giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt giúp người bệnh nhân biết được ung thư của họ đã lan rộng đến đâu.

Các xét nghiệm để xác định giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt

Sau khi chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm để xem ung thư đã lan rộng bao xa. Nhưng tất nhiên không phải tất cả nam giới đều thực hiện những kiểm tra này. Thông thường nó phụ thuộc vào kết quả sinh thiết (đây là một xét nghiệm kiểm tra mô từ tuyến tiền liệt để phát hiện ung thư). Bên cạnh đó, một số xét nghiệm sau đây cũng giúp bác sĩ tìm ra giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt bao gồm:

• Khám trực tràng kỹ thuật số.
• Xét nghiệm PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt).
• Siêu âm qua trực tràng.
• MRI tuyến tiền liệt.
• Chụp CT bụng và xương chậu để xem ung thư đã lan rộng hay chưa.
• Xạ hình xương để xem ung thư đã lan đến xương hay chưa.
• Phẫu thuật kiểm tra các hạch bạch huyết trong khung chậu của cơ thể để phát hiện ung thư tuyến tiền liệt.

Cấp độ ung thư tuyến tiền liệt

Thực tế các tế bào ung thư không giống như các tế bào khỏe mạnh. Bởi vì nếu chúng càng xuất hiện càng nhiều, thì ung thư càng có xu hướng phát triển nhanh chóng.

Vì vậy hệ thống Gleason được sử dụng (với các cấp độ từ 1 đến 5) để xếp loại các mẫu phổ biến nhất (chính) và mẫu phụ (thứ cấp) của các tế bào được tìm thấy trong một mẫu mô.

• Cấp độ 1: Các tế bào ung thư trông rất giống các tế bào bình thường ở tuyến tiền liệt.
• Cấp độ 2-4: Các tế bào có điểm thấp hơn (điểm Gleason) và đại diện cho một loại ung thư ít xâm lấn hơn. Còn đối với những trường hợp có điểm cao hơn, có thể sẽ phát triển ung thư nhanh hơn.
• Cấp độ 5: Hầu hết các tế bào rất khác so với bình thường.

Sau đó các bác sĩ cộng các số chính và phụ của người bệnh lại với nhau để tạo thành tổng điểm Glory. Điều này cho họ biết ung thư của họ phát triển như thế nào. Trong đó điểm thấp nhất cho bệnh ung thư là 6, được gọi là ung thư đang tiến triển chậm. Điểm số Glory là 7 là ung thư tiến triển vừa và điểm 8, 9 hoặc 10 là ung thư tiến triển nhanh chóng.

Nhìn chung, điểm Glory càng cao, thì ung thư càng phát triển. Điều này có nghĩa là căn bệnh này có nhiều khả năng phát triển và lan sang các bộ phận khác trên cơ thể. Hiện nay, các bác sĩ sử dụng những thông tin này, cùng với giai đoạn ung thư, để lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất cho người bệnh.

Hệ thống TNM cho các giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt

Trong hầu hết các bệnh ung thư, các bác sĩ đều sử dụng hệ thống TNM để mô tả các giai đoạn ung thư (trong đó có cả ung thư tuyến tiền liệt). Hệ thống này sử dụng ba khía cạnh khác nhau của sự phát triển và lan rộng của khối u:

• T = khối u (tumor): Kích thước khu vực chính của ung thư tuyến tiền liệt là gì?
• N = hạch (nodes): Liệu nó đã lan đến bất kỳ hạch bạch huyết nào hay chưa? Nếu có, thì bao xa?
• M = di căn (metastasis): Ung thư tuyến tiền liệt đã lan rộng bao xa?

Các giai đoạn của ung thư tuyến tiền liệt

Hiện nay, các bác sĩ kết hợp các kết quả của T, N, M với điểm số Glory và mức PSA trong một quy trình gọi là giai đoạn. Tiếp theo hệ thống sử dụng các chữ số La Mã từ I (ít phát triển nhất) đến IV (di căn). Sau cùng giai đoạn sẽ giúp bác sĩ lựa chọn liệu trình điều trị tốt nhất cho người bệnh.

Giai đoạn I

• Ung thư đang phát triển trong tuyến tiền liệt, nhưng chưa lan rộng ra ngoài.
• Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ không thể cảm nhận được khối u trong khi kiểm tra trực tràng kỹ thuật số (DRE - Digital rectal exam) hoặc nhìn thấy nó trong các xét nghiệm hình ảnh.
• Điểm Gleason là 6 hoặc ít hơn và mức PSA dưới 10.
• Khối u nằm ở một nửa hoặc ít hơn (chỉ một bên của tuyến tiền liệt).

Giai đoạn IIA

• Ung thư đang phát triển trong tuyến tiền liệt nhưng không lan rộng ra ngoài.
• Bác sĩ có hoặc không thể cảm nhận được khối u trong khi kiểm tra trực tràng kỹ thuật số (DRE - Digital rectal exam) hoặc nhìn thấy nó trong xét nghiệm hình ảnh.
• Khối u có thể chạm vào hơn một nửa thùy của tuyến tiền liệt, nhưng không lan ra đến cả hai thùy.
• Điểm Glory là 7 hoặc ít hơn và mức PSA dưới 20.

Giai đoạn IIB

• Ung thư đang phát triển trong tuyến tiền liệt nhưng không lan rộng ra ngoài.
• Bác sĩ có hoặc không thể cảm nhận được khối u trong khi kiểm tra trực tràng kỹ thuật số (DRE - Digital rectal exam) hoặc nhìn thấy nó trong xét nghiệm hình ảnh.
• Khối u có thể ở một hoặc cả hai thùy của tuyến tiền liệt.
• Điểm Glory là 7 và mức PSA là dưới 20.

Giai đoạn IIC

• Ung thư không lan ra ngoài tuyến tiền liệt.
• Bác sĩ có hoặc không thể cảm nhận được khối u trong khi kiểm tra trực tràng kỹ thuật số (DRE - Digital rectal exam) hoặc nhìn thấy nó trong xét nghiệm hình ảnh.
• Khối u có thể ở một hoặc cả hai thùy của tuyến tiền liệt.
• Điểm số Glory là 7 hoặc 8 và mức PSA dưới 20.
• Các tế bào ung thư xuất hiện nhiều bất thường hơn ở giai đoạn IIB.

Giai đoạn IIIA

• Ung thư không lan ra ngoài tuyến tiền liệt.
• Bác sĩ có hoặc không thể cảm nhận được khối u trong khi kiểm tra trực tràng kỹ thuật số (DRE - Digital rectal exam) hoặc nhìn thấy nó trong xét nghiệm hình ảnh.
• Ung thư đã không lan đến hạch bạch huyết.
• Điểm Glory là 8 hoặc ít hơn và mức PSA ít nhất là 20.

Giai đoạn IIIB

• Ung thư đã lan ra bên ngoài tuyến tiền liệt nhưng không di chuyển đến các hạch bạch huyết hoặc các vị trí xa trong cơ thể.
• Điểm Glory là 8 hoặc ít hơn và mức PSA là ở bất kỳ cấp độ nào.

Giai đoạn IIIC

• Ung thư có thể hoặc không lan ra ngoài tuyến tiền liệt.
• Ung thư đã không lan đến bất kỳ hạch bạch huyết.
• Điểm Glory là 9 hoặc 10 và mức PSA là ở bất kỳ cấp độ nào.

Giai đoạn IVA

• Ung thư có thể hoặc không lan sang các mô gần tuyến tiền liệt.
• Ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết gần đó nhưng không đến các vị trí xa trong cơ thể.
• Điểm số Glory và PSA là ở bất kỳ chỉ số nào.

Giai đoạn IVB

• Ung thư có thể hoặc không lan đến các mô hoặc hạch bạch huyết gần tuyến tiền liệt.
• Ung thư đã lan đến các vị trí xa trong cơ thể như hạch bạch huyết, xương hoặc các cơ quan khác.
• Điểm số Glory và PSA là ở bất kỳ chỉ số nào.

Điều quan trọng là người bệnh phải được xác định đúng giai đoạn, bởi vì nó đóng một vai trò rất lớn trong việc lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất, cũng như triển vọng cho người bệnh. Vì lý do này, người bệnh nên thực hiện nhiều kiểm tra để có được giai đoạn ung thư tuyến tiền liệt chính xác nhất.