Các bớt màu đỏ, u máu và làn da của bạn
Vết bớt là những đốm da màu xuất hiện khi sinh hoặc phát triển ngay sau khi sinh. Hiện nay vết bớt có rất nhiều màu khác nhau bao gồm nâu, đen, xanh nhạt, hồng, trắng, đỏ hoặc tím. Trong đó một số vết bớt chỉ là màu của bề mặt da; còn một số khác được nâng lên trên bề mặt của da hoặc mở rộng vào các mô dưới da.
Nguyên nhân gây ra vết bớt?
Nguyên nhân của hầu hết các vết bớt hiện vẫn chưa xác định được. Nhưng hầu hết chúng đều không được di truyền. Tuy nhiên nhiều câu chuyện dân gian và thần thoại vẫn tồn tại về nguyên nhân gây ra vết bớt, nhưng không có câu chuyện nào trong số này được chứng minh và giải thích nguyên nhân thực sự gây ra vết bớt.
Các vết bớt có cần được điều trị hay không?
Hầu hết các vết bớt không cần điều trị. Chúng thường ổn định khi một đứa trẻ lớn lên. Tuy nhiên, một số khu vực có thể trông giống như khối u mạch máu, còn được gọi là u máu và có thể cần điều trị vì vị trí của chúng. Ví dụ, một khối u máu xuất hiện ở gần mắt của trẻ có thể cản trở khả năng nhìn của trẻ. Trong những trường hợp hiếm gặp, vết bớt có liên quan đến các tình trạng khác, chẳng hạn như sự tăng trưởng ở gan, phổi, dạ dày hoặc ruột.
Các loại vết bớt
Hiện có hai loại vết bớt chính là vết bớt mạch máu và vết bớt sắc tố. Trong đó các vết bớt mạch máu thường là các vết da màu hồng, tím hoặc đỏ phát triển trước hoặc ngay sau khi sinh. Còn các vết bớt sắc tố là dấu hiệu da xuất hiện ngay khi sinh. Các dấu hiệu của chúng có thể là màu nâu hoặc đen đến màu hơi xanh hoặc màu xanh xám.
U máu và da của bạn
U máu là một loại khối u mạch máu phổ biến có thể xảy ra sớm trong đời và giống như vết bớt. Nó thường không đau, vô hại và nguyên nhân vẫn chưa được biết đến. Thông thường màu sắc từ vết bớt đến từ sự phát triển rộng rãi của các mạch máu tại khu vực u máu xuất hiện.
Sau đây là các loại u máu và vết bớt bao gồm:
- U máu “dâu tây”
(còn được gọi là nevus vascularis, u máu thể mao mạch, hemangioma simplex) có thể xuất hiện bất cứ nơi nào trên cơ thể, nhưng phổ biến nhất trên mặt, da đầu, lưng hoặc ngực. Chúng bao gồm các mạch máu nhỏ, gắn kết chặt chẽ. Không những thế chúng có thể ẩn đi khi sinh ra và phát triển vài tuần sau đó. Chúng thường phát triển nhanh chóng, duy trì kích thước cố định và sau đó giảm dần. Trong hầu hết các trường hợp, u máu “dâu tây” sẽ biến mất khi trẻ 10 tuổi. Tuy nhiên một số sự đổi màu nhẹ hoặc nhăn nheo của da có thể vẫn còn ở vị trí của u máu.
- U máu thể hang
(còn được gọi là angioma cavernosum hoặc cavernoma) tương tự như u máu “dâu tây” nhưng nằm sâu hơn. Chúng có thể xuất hiện dưới dạng một khối mô xốp màu xanh đỏ chứa đầy máu. Cho đến nay một số những tổn thương này có thể tự biến mất, thường là khi một đứa trẻ đến tuổi đi học.
- Vết bớt rượu vang
là những vết bớt phẳng màu tím đến đỏ làm từ mao mạch máu giãn. Những vết bớt này xảy ra thường xuyên nhất trên khuôn mặt và có thể thay đổi kích thước. Thông thường vết bớt rượu vang là vĩnh viễn (trừ khi được xử lý).
- Bớt cá hồi
(còn gọi là vết cắn của cò) là những vết bớt rất phổ biến và thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh. Những dấu hiệu này là các mạch máu nhỏ (mao mạch) có thể nhìn thấy qua da. Chúng thường xuất hiện phổ biến nhất ở trán, mí mắt, môi trên, giữa lông mày và sau gáy. Cho đến nay, những dấu hiệu này mờ dần khi trẻ sơ sinh lớn lên.
Các dấu hiệu của vết bớt màu đỏ là gì?
Dấu hiệu của vết bớt màu đỏ bao gồm:
- Các dấu hiệu da phát triển trước hoặc ngay sau khi sinh.
- Dấu hiệu da giống như mạch máu.
Làm thế nào chẩn đoán được vết bớt màu đỏ?
Trong hầu hết các trường hợp, một chuyên gia y tế có thể chẩn đoán vết bớt màu đỏ dựa trên sự xuất hiện của da. Ngoài ra các vết bớt sâu hơn có thể được xác nhận bằng các xét nghiệm như MRI, siêu âm, CT scan hoặc sinh thiết.
Điều trị cho u máu và vết bớt màu đỏ là gì?
Hiện nay nhiều vết bớt mao mạch như bớt cá hồi và u máu “dâu tây” chỉ là tạm thời và không cần điều trị. Đối với các tổn thương vĩnh viễn, che giấu mỹ phẩm có thể hữu ích. Trong đó Timolol tại chỗ, là một loại thuốc chẹn beta, có thể được sử dụng một cách an toàn cho các u máu đang phát triển. Còn Corticosteroid đường uống có thể làm giảm kích thước của u máu đang phát triển nhanh chóng và cản trở tầm nhìn hoặc các cấu trúc quan trọng.
Bên cạnh đó một phương pháp điều trị mới và đầy tiềm năng cho bệnh u máu nghiêm trọng là propranalol, đây là một loại thuốc thường được sử dụng để điều trị huyết áp cao.
Đối với bớt rượu vang trên mặt có thể được xử lý khi còn trẻ bằng laser “nhuộm màu” tia dạng xung để có kết quả tốt nhất.
Ngoài ra các phương pháp điều trị khác cho vết bớt màu đỏ có thể bao gồm:
- Liệu pháp áp lạnh (đông lạnh).
- Phẫu thuật bằng tia laser.
- Phẫu thuật cắt bỏ.
Trong một số trường hợp, vết bớt không được điều trị cho đến khi trẻ đến tuổi đi học. Tuy nhiên, u máu nên được điều trị sớm hơn nếu chúng ảnh hưởng đến các chức năng quan trọng như thị giác hoặc hơi thở hay khiến trẻ tự ý thức.
U máu và vết bớt màu đỏ có thể được ngăn chặn?
Hiện tại, không có cách nào để ngăn ngừa u máu hoặc vết bớt màu đỏ.