Béo phì, bệnh về tim mạch, và tiểu đường là những bệnh có khả năng lây truyền

crowd

Những bệnh không lây nhiễm bao gồm bệnh tim, ung thư, bệnh về phổi hiện tại đang là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất, chiếm khoảng 70% các ca tử vong trên toàn thế giới. Những bệnh này được coi là "bệnh không lây nhiễm" vì nguyên nhân gây bệnh được cho là do sự kết hợp của các yếu tố di truyền, lối sống, môi trường và không thể lây truyền giữa người với người.

Một bài báo nghiên cứu mới trên tạp chí Science, được thực hiện bởi một nhóm các nghiên cứu sinh về Con người và Hệ vi sinh của CIFAR, đã đặt niềm tin lâu dài này thành nghi vấn, bằng cách cung cấp bằng chứng cho thấy có nhiều loại bệnh có thể lây lan giữa người với người thông qua vi trùng sống trong hay trên cơ thể chúng ta (bao gồm vi khuẩn, nấm, và vi rút).

"Nếu giả thuyết của chúng tôi được chứng minh là chính xác, thì toàn bộ sách về sức khoẻ cộng đồng sẽ được viết lại", B. Brett Finlay, nghiên cứu viên CIFAR và giáo sư vi sinh vật học tại Đại học British Columbia, tác giả chính của bài báo cho biết.

Kết nối các bằng chứng

Giả thuyết của các tác giả được dựa trên sự kết nối giữa ba bằng chứng riêng biệt. Đầu tiên, họ chứng minh rằng những người mắc nhiều chứng bệnh, từ béo phì và bệnh viêm ruột, đến bệnh tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch, đều có sự thay đổi ở hệ vi sinh vật. Tiếp theo, họ cho thấy các vi sinh vật đã bị thay đổi, khi được lấy ra từ người mắc bệnh và đưa vào mô hình động vật, gây ra bệnh. Cuối cùng, họ cung cấp bằng chứng chứng minh rằng hệ vi sinh vật có thể lây truyền một cách tự nhiên, ví dụ như: Những cặp vợ chồng sống chung nhà có nhiều vi sinh vật giống nhau hơn là những cặp song sinh sống tách biệt. 

"Khi bạn tổng hợp những dữ kiện đó lại với nhau, thì sẽ dẫn đến một khái niệm rằng nhiều bệnh không lây nhiễm theo một cách truyền thống cũng có thể lây nhiễm được", Finlay cho biết.

Eran Elinav, một tác giả của bài báo, nghiên cứu viên CIFAR, giáo sư tại Viện Khoa học Weizmann, coi mối liên hệ được đưa ra giữa những bằng chứng như một lý lẽ để suy nghĩ về bệnh một cách rộng rãi hơn. "Đây có thể được cho là những cơ hội mới để can thiệp vào một số loại bệnh phổ biến và rắc rối trên thế giới", ông nói. "Hiện tại, không chỉ nhắm đến việc điều chỉnh vật chủ là con người, mà chúng ta còn có thể nghĩ đến việc điều chỉnh các yếu tố môi trường và hệ vi sinh vật."

Hợp tác liên ngành

Chương trình "Humans & the Microbiome" của CIFAR được hưởng lợi từ mạng lưới nghiên cứu sinh, cố vấn liên ngành quốc tế, và các học giả toàn cầu của CIFAR Azrieli, bao gồm các nhà vi sinh vật học, nhân chủng học, nhà miễn dịch học, di truyền học, cùng với những người khác. Họ cùng nhau khám phá cách vi khuẩn sống trong cơ thể, ảnh hưởng đến sức khoẻ, sự phát triển và thậm chí cả hành vi con người.

Alan Bernstein, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành CIFAR cho biết: "Bài báo này cung cấp một cái nhìn mới đầy khiêu khích khi suy nghĩ về những bệnh không lây nhiễm, có ý nghĩa quan trọng đối với sức khoẻ cộng đồng". "Những ý tưởng như thế này là một ví dụ tuyệt vời về những gì sẽ xảy ra khi những nhà nghiên cứu hàng đầu trên thế giới làm việc cùng nhau trong một môi trường đáng tin cậy, minh bạch, và chia sẻ kiến thức."

Các tác giả cho biết bài báo là kết quả trực tiếp của các khám phá và những cuộc thảo luận mở tại cuộc họp mặt tại CIFAR, tháng 3 năm 2019.

Elinav cho biết: "Ý tưởng này được phát triển thông qua sự tích hợp những dự liệu sinh học nổi bật từ các mô hình động vật và con người, cùng với những hiểu biết sâu sắc về các đối tác cũng đang đối mặt với những khái niệm tương tự, trong các bối cảnh khác, trong nhân chủng học và khoa học xã hội,"

"Nó bắt đầu như một thí nghiệm tưởng tượng, nhưng sau đó, thật sự rất phấn khích khi chúng tôi nghĩ về những gì có bằng chứng. Khi những bài báo bắt đầu liên kết với nhau, và nhiều bằng chứng mới từ các chuyên ngành khác nhau xuất hiện, có rất nhiều những cuộc thảo luận đã diễn ra", Finlay cho biết.

Những bước tiếp theo

Trong khi có rất nhiều sự phấn khích đối với giả thuyết này, những nhà nghiên cứu vẫn biết rõ rằng còn nhiều điều chưa biết về các cơ chế liên quan. "Chúng tôi vẫn chưa biết trong những trường hợp nào thì khả năng lây truyền sẽ tăng lên hoặc liệu những tác động có lợi cũng có thể lây truyền," Maria Gloria Dominguez-Bello, tác giả của bài báo, nhà nghiên cứu CIFAR, giáo sư tại Đại học Rutgers cho biết. "Chúng tôi cần nhiều nghiên cứu hơn để có thể hiểu thêm và sự lây truyền của vi sinh vật và ảnh hưởng của chúng." 

"Chúng tôi mong rằng bài báo này sẽ truyền cảm hứng cho những nghiên cứu sâu hơn về cơ chế và mức độ của sự lây nhiễm." Finlay nói. "Chúng tôi khuyến khích các nhà nghiên cứu nghiên cứu bất kỳ căn bệnh nào, để suy nghĩ về những tác động của vi sinh vật."