Bệnh Viêm Phế Quản

Bệnh Viêm phế quản là gì?

Bệnh Viêm phế quản là một chứng viêm lớp niêm mạc ống phế quản, do nhiễm trùng. Phế quản là ống để không khí di chuyển. Những người bị viêm phế quản thường ho ra chất đờm dày, có thể bị đổi màu.

Ảnh minh họa.

Viêm phế quản có hai loại gồm:

Viêm khí phế mạc cấp tính (viêm phế quản cấp tính):

Tình trạng nhiễm trùng ngắn hạn làm cho đường hô hấp trong phổi sưng và đầy chất nhầy. Loại cấp tính thường kéo dài trong vài tuần. Tuy nhiên, nếu lặp đi lặp lại cơn Viêm phế quản trong thời gian lâu dài, có thể trở thành viêm phế quản mãn tính.

Viêm phế quản mãn tính:

Loại này kích thích liên tục các ống phế quản. Bệnh có thể kéo dài hàng tháng hoặc nhiều năm. Viêm phế quản mạn tính nghiêm trọng hơn nhiều so với viêm phế quản cấp tính vì thường xuyên kích thích hoặc viêm niêm mạc của các ống phế quản, thường là do hút thuốc lá. Vì thế, Viêm phế quản mãn tính là một trong những điều kiện đưa đến bệnh phổi tắc nghẽn phổi mãn tính (COPD).

 

Ảnh minh họa.

Nguyên nhân - yếu tố gây ra Bệnh Viêm thế quản

Nguyên nhân

Viêm phế quản cấp: Virus gây cảm lạnh cũng thường gây viêm phế quản cấp tính. Nhưng cũng có thể phát triển viêm phế quản không truyền nhiễm khi tiếp xúc với ai đó hoặc bản thân hút thuốc lá và từ các chất ô nhiễm như chất tẩy rửa gia dụng và sương, khói.

Viêm phế quản cũng có thể xảy ra khi axit từ dạ dày luôn trào ngược vào ống thực quản và một vài giọt đi vào đường hô hấp trên, một vấn đề được gọi là bệnh trào ngược dạ dày (GERD). Và công nhân tiếp xúc với khói bụi nhất định có thể phát triển viêm phế quản nghề nghiệp - một bệnh cấp tính, nói chung lên ngừng khi tiếp xúc với các điểm kích ứng.

Viêm phế quản mãn tính: Đôi khi màng ống phế quản viêm và dày lên trở thành vĩnh viễn - được gọi là viêm phế quản mãn tính. Những trường hợp viêm phế quản mãn tính thường xảy ra như ho hầu hết các ngày trong ít nhất ba tháng một năm, trong hai năm liên tiếp. Thông thường, người hút thuốc bị ho do viêm phế quản mãn hầu như mỗi ngày.

Không giống như viêm phế quản cấp tính, viêm phế quản mãn tính là một bệnh nghiêm trọng đang diễn ra. Hút thuốc lá là nguyên nhân chính, ngoài ra không khí ô nhiễm và bụi hoặc khí độc trong môi trường hoặc nơi làm việc cũng có thể góp phần vào tình trạng này.

Ảnh minh họa.

Yếu tố nguy cơ

Những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm phế quản bao gồm:

Khói thuốc lá:

Những người hút thuốc hoặc những người sống với người hút thuốc là có nguy cơ lớn nhất dẫn đến viêm phế quản cấp tính và viêm phế quản mãn tính. Vì thế nếu trẻ em trong các gia đình có người hút thuốc lá rất dễ bị viêm phế quản, cũng như hen suyễn, viêm phổi, cảm lạnh và viêm tai giữa.

Đề kháng thấp:

Điều này có thể là kết quả của một bệnh cấp tính, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc từ một tình trạng mãn tính của hệ thống miễn dịch. Người lớn tuổi, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ lớn bị nhiễm trùng.

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD):

Axit dạ dày liên tục trào ngược vào thực quản có thể gây ra ho mãn tính.

Tiếp xúc với chất kích thích trong công việc:

Nguy cơ phát triển bệnh viêm phế quản nghề nghiệp nếu môi trường làm việc xung quanh gây kích ứng nhất định, chẳng hạn như hạt hoặc hàng dệt hoặc  tiếp xúc với khói hoá chất từ amoniac, axit mạnh, clo, sulfua hydro, khí lưu huỳnh.... Viêm phế quản nghề nghiệp thường sẽ tự hết khi không còn tiếp xúc với các chất này. Đây là loại viêm phế quản không liên quan đến bất kỳ tác nhân gây bệnh, nhưng kích ứng của đường hô hấp làm cho dễ bị nhiễm trùng.

Ảnh minh họa.

Các Triệu Chứng Của Bệnh Viêm phế quản

Đối với viêm phế quản cấp tính hoặc viêm phế quản mãn tính, dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

+Ho.

+Tạo đờm, đờm màu trong hoặc màu trắng hoặc màu xám vàng hoặc màu xanh lục.

+Khó thở, tồi tệ hơn bởi gắng sức.

+Thở khò khè.

+Mệt mỏi.

+Sốt và ớn lạnh.

+Tức ngực.

Nếu bệnh nhân bị Viêm phế quản cấp tính, có thể bị các triệu chứng như ho dai dẳng kéo dài trong vài tuần sau khi viêm phế quản được giải quyết. Tuy nhiên, các triệu chứng viêm phế quản có thể pha tạp. Không luôn luôn tạo ra đờm khi có viêm phế quản và trẻ em thường nuốt đờm, do đó cha mẹ có thể không biết bị nhiễm trùng thứ phát. Vì thế bệnh có thể phát triển thành Viêm phế quản mãn tính mà không cần phát triển viêm phế quản cấp tính đầu tiên. Và đối với nhiều người hút thuốc, cổ họng của họ mỗi buổi sáng khi thức dậy có đờm, nếu tình trạng này tiếp tục trong hơn ba tháng, có thể bị viêm phế quản mãn tính.

Ảnh minh họa.

Các triệu chứng của viêm phế quản mãn tính

Nếu có viêm phế quản mãn, viêm lâu dài dẫn đến sẹo ở các ống phế quản, sản xuất chất nhờn quá mức. Theo thời gian, những lớp màng ống phế quản và đường hô hấp dày lên, cuối cùng có thể trở thành sẹo. Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm phế quản mãn tính cũng có thể bao gồm:

+Ho tồi tệ hơn vào buổi sáng và trong thời tiết ẩm ướt.

+Thường xuyên bị nhiễm trùng đường hô hấp (như cảm lạnh hoặc cúm ) với ho tồi tệ hơn.

+Nếu có viêm phế quản mãn tính, có thể có thời kỳ các dấu hiệu và triệu chứng xấu đi. Vào những thời điểm có thể có viêm phế quản cấp tính chồng lên hoặc do virus hoặc vi khuẩn ngoài viêm phế quản mãn tính.

Cách Điều Trị - Phòng Bệnh Viêm Thế Quản

Để điều trị viêm phế quản, bạn cần dùng thuốc giảm đau không kê đơn hoặc thuốc xoa dịu cổ họng, đồng thời nghỉ ngơi, uống nước ấm và xông hơi xoa dịu ống phế quản. Nếu triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài hơn 1 tuần, bạn nên đi khám bác sĩ để được điều trị phù hợp. Sau đây là 1 số phương pháp điều trị Bệnh Viêm thế quản:

Phương pháp 1: Giảm viêm phế quản tức thời

1. Uống nước ấm

Việc bổ sung đủ nước là bước quan trọng khi cơ thể đang chống lại nhiễm trùng. Uống nước ấm giúp xoa dịu cổ họng đau, giúp đờm - chất mà bạn ho ra khi bị viêm phế quản – trở nên lỏng hơn và dễ ho ra hơn. Hãy thử uống các thức uống ấm dưới đây để giúp cơ thể vượt qua bệnh viêm phế quản:

- Nước ấm hòa mật ong và nước cốt chanh. Đun nóng một cốc nước ấm, hòa thêm nước cốt chanh và mật ong để tăng thêm hương vị. Mật ong giúp bảo vệ và xoa dịu cổ họng, còn nước cốt chanh cung cấp vitamin C cùng các dưỡng chất khác.

- Trà hoa cúc, trà bạc hà hay các loại trà thảo mộc khác. Trà thảo mộc, đặc biệt là trà chuyên dùng điều trị đau họng, vừa có tác dụng cung cấp nước cho cơ thể, vừa hỗ trợ điều trị triệu chứng viêm phế quản.

- Súp ấm. Súp gà nóng là thức ăn giàu chất dinh dưỡng và có tác dụng xoa dịu. Súp tỏi cũng là một lựa chọn giúp điều trị triệu chứng viêm phế quản. Ngoài ra, bạn có thể phi tỏi băm nhuyễn trong một ít dầu ô liu, cho thêm nước dùng gà hoặc nước hầm rau củ, đun nhỏ lửa và uống khi còn nóng.

- Nước muối. Nước muối không dùng để uống mà để súc miệng giúp xoa dịu màng nhầy cổ họng bị kích ứng. Khuấy 1 thìa cà phê muối vào 240 ml nước ấm. Súc miệng bằng nước muối rồi nhổ ra.

Ảnh minh họa.

2. Nghỉ ngơi

Viêm phế quản là tình trạng nhiễm trùng ở phổi có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi. Lúc này, bạn cần lắng nghe cơ thể và nghỉ ngơi nhiều, đặc biệt trong những ngày đầu nhiễm bệnh, khi cảm thấy tức ngực và khó thở. Đó là dấu hiệu phổi cần thời gian phục hồi.

Thời gian đầu viêm phế quản mãn tính, khi bệnh ở mức độ tồi tệ nhất, bạn nên nghỉ ngơi vài ngày. Nằm trên giường hoặc trên ghế, cố gắng không đi lại nhiều để tránh khiến cơ thể kiệt sức.

Tập thể dục khi đang bị nhiễm trùng phổi có thể khiến bệnh trở nên nặng hơn. Tránh bơi lội, chạy bộ, đạp xe hay bất kỳ bài tập nào khiến bạn thở dốc trong khi bị viêm phế quản.

Ảnh minh họa.

3. Chườm nóng lên ngực

Viêm phế quản có thể khiến bạn cảm thấy ngực nặng, đau, đặc biệt khi ho thường xuyên. Chườm nóng có thể giúp xoa dịu áp lực ở ngực. Hãy thử một trong các phương pháp chườm nóng sau:

+Đổ nước nóng vào chai rồi đặt lên ngực.

+Chườm miếng giữ nhiệt lên ngực. Nên đặt trên lớp áo để tránh làm bỏng da ngực.

+Đắp chăn điện.

+Tắm nước nóng.

Ảnh minh họa.

4. Hít thở không khí ẩm, ấm

Khi phổi bị kích ứng, không khí ẩm, ấm có thể giúp xoa dịu ống phế quản. Nếu cổ họng bị khô, phổi sẽ trở nên kích ứng hơn và khiến tình trạng nhiễm trùng kéo dài. Hãy thử các phương pháp hít không khí ẩm sau:

+Dùng máy tạo độ ẩm. Máy tạo độ ẩm có tác dụng tăng thêm độ ẩm cho không khí trong phòng, được bán ở các hiệu thuốc lớn.

+Đun sôi một nồi nước trên bếp lửa. Hơi nước sôi có thể làm tăng độ ẩm trong phòng.

+Dùng ống phun để hít hơi sương từ muối sinh lý và hơi sương từ nước lọc.

+Đặt bát nước lên máy tản nhiệt. Độ nóng từ máy tản nhiệt sẽ khiến nước bốc hơi và làm ẩm không khí.

+Tắm bồn hoặc tắm vòi sen nước ấm. Đóng kín cửa phòng tắm để có thể hít được nhiều không khí ẩm.

 

Ảnh minh họa.

5. Tránh khói thuốc và các tác nhân gây kích ứng phổi

Khi bị viêm phế quản, việc hít phải khói thuốc có thể gây ra các cơn ho đau đớn. Khói thuốc làm chậm quá trình hồi phục của phổi. Vì vậy, nên tránh hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc. Ngoài ra, tránh các tác nhân kích ứng phổi sau:

+Khu vực ô nhiễm quá mức như đường phố quá nhiều xe cộ;

+Khu mực có mùi hóa chất nồng như trong các nhà máy, salon chăm sóc tóc và trạm xăng.

Ảnh minh họa.

6. Ho

Khi bị viêm phế quản, ho có thể giúp đẩy tác nhân gây nhiễm trùng ra khỏi phổi. Ho ra đờm là triệu chứng bình thường. Mặt khác, uống thuốc không kê đơn ức chế cơn ho có thể khiến phổi lâu hồi phục hơn.

+Nếu cảm thấy quá đau khi ho hoặc ho liên tục, bạn nên đi khám bác sĩ để chắc chắn không gặp vấn đề nào khác ngoài viêm phế quản. Thông thường, viêm phổi và viêm phế quản có triệu chứng giống nhau. Vì vậy, nên đi khám bác sĩ để xác định đúng bệnh.

+Tuyệt đối không uống thuốc không kê đơn ức chế cơn ho khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ.

Ảnh minh họa.

Phương pháp 2: Điều trị bằng thuốc tại nhà

1. Uống thuốc giảm đau không kê toa

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) chứa aspirin hoặc ibuprofen có thể xoa dịu cơn đau do nhiễm trùng trong phổi.

Lưu ý:

Không uống quá liều được khuyến nghị.

Ảnh minh họa.

2. Uống thuốc xoa dịu cổ họng

Nên tránh uống thuốc ức chế ho nếu có thể. Mặt khác, bạn vẫn có thể uống thuốc dùng để điều trị đau họng. Tìm mua thuốc không kê đơn có chứa benzocaine giúp xoa dịu mô cổ họng bị kích ứng. Thuốc có ở dạng sirô và kẹo ngậm.

Dùng kẹo ngậm trị ho tự nhiên. Kẹo ngậm trị ho từ nguyên liệu tự nhiên như mật ong và chanh có bán ở các cửa hàng thực phẩm chăm sóc sức khỏe. Nếu muốn, bạn có thể tự làm kẹo ngậm trị ho theo hướng dẫn sau:

+Đổ 1/2 cốc mật ong và vài giọt chiết xuất bạc hà hoặc tinh dầu khuynh diệp vào nồi nhỏ.

+Đặt nồi lên bếp dưới ngọn lửa vừa đủ, không quá to. Khuấy liên tục đến khi hỗn hợp sôi.

+Dùng nhiệt kế chuyên dụng (nhiệt kế kẹo, mứt) để kiểm tra nhiệt độ hỗn hợp mật ong. Tắt bếp khi hỗn hợp đạt 150 độ C - nhiệt độ mật ong cứng lại khi nguội.

+Múc một thìa mật ong và cho lên khay nướng đã được xếp giấy nến phết dầu. Chờ hỗn hợp cứng lại thì dùng để ngậm giúp xoa dịu cổ họng.

Ảnh minh họa.

3. Dùng nguyên liệu tự nhiên để chống lại viêm phế quản mãn tính

Nguyên liệu tự nhiên có thể góp phần hỗ trợ những trường hợp viêm phế quản mãn tính, khi vấn đề kéo dài dai dẳng. Trong những trường hợp đó, thảo mộc như cang mai (Adhatoda vasica), ngải tiên (Hedychium spicatum), nghệ (Curcuma longa), bàng mốc (Terminalia belerica), hương nhu tía (Ocimum sanctum) và cam thảo (Glycyrrhiza glabra) có thể xoa dịu niêm mạc phế quản, làm loãng dịch nhầy và đẩy dịch nhầy ra khỏi phổi, đồng thời giảm triệu chứng ho liên tục do tác nhân kích ứng.

Ngoài ra, thảo mộc như gừng (Zingiber officinale), hồ tiêu (Piper nigrum), hồ tiêu dài (Piper longum), dây thần thông (Tinospora cordifolia) có thể giúp cải thiện hệ miễn dịch ở bệnh nhân viêm phế quản mãn tính. Các thảo mộc này ngăn ngừa viêm phế quản thường xuyên.

Lưu ý:

Nguyên liệu tự nhiên chưa được thí nghiệm và kiểm tra như thuốc và có thể không chứa thành phần được liệt kê trên bao bì.

Ảnh minh họa.

Bệnh Viêm phế quản có thể trị khỏi nếu chúng ta áp dụng những cách điều trị trên hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ nhưng nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới viêm phổi, áp xe phổi, tràn mủ màng phổi... khi đó việc điều trị thường sẽ khó khăn hơn, bệnh cũng nặng hơn và có thể gây ra nhiều tổn hại về sức khỏe và công việc. 

Hi vọng qua bài viết này thì mọi người đã cập nhật thêm được kiến thức sức khỏe cho gia đình mình, từ đó có thể phòng ngừa cũng như phát hiện sớm bệnh để được điều trị kịp thời.