Bệnh vẩy nến là gì?
Bệnh vẩy nến là một rối loạn da phổ biến và hình thành các mảng dày, đỏ, gập ghềnh phủ đầy vảy. Chúng có thể xuất hiện bất cứ nơi nào, nhưng hầu hết xuất hiện trên da đầu, khuỷu tay, đầu gối và lưng dưới.
Bệnh vẩy nến không thể truyền từ người này sang người khác. Nhưng đôi khi nó có thể xảy ra ở các thành viên trong gia đình.
Thông thường căn bệnh này xuất hiện sớm ở tuổi trưởng thành. Nhưng hầu hết mọi người, nó chỉ ảnh hưởng đến một vài khu vực. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh vẩy nến có thể bao phủ phần lớn của cơ thể. Và các vết phát ban có thể chữa lành, sau đó quay trở lại trong suốt cuộc đời của một người.
Triệu chứng
Ban đầu bệnh vẩy nến thường xuất hiện những vết sưng nhỏ, có màu đỏ, sau đó phát triển lớn hơn và hình thành vảy. Nhưng nếu bạn nhặt hoặc chà xát vảy, chúng có thể dễ dàng chảy máu.
Phát ban có thể khiến da bạn bị ngứa, nứt và đau. Còn móng tay có thể hình thành hố nhỏ, dày lên, nứt và trở nên lỏng lẻo.
Làm thế nào để nhận biết được bệnh vẩy nến?
Nếu phát ban của bạn không lành, hãy đi khám bác sĩ.
Nguyên nhân
Hiện tại nguyên nhân chính xác của bệnh vẩy nến vẫn chưa được xác định, nhưng các chuyên gia tin rằng đây là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Ví dụ: Hệ thống miễn dịch bị lỗi gây ra viêm, và kích hoạt các tế bào da mới hình thành quá nhanh. Thông thường, các tế bào da được thay thế sau 10 đến 30 ngày. Nhưng với bệnh vẩy nến, các tế bào mới phát triển cứ sau 3 đến 4 ngày. Do đó sự tích tụ của các tế bào cũ được thay thế bởi các tế bào mới, từ đó hình thành ra các vảy bạc.
Một số điều có thể kích hoạt bệnh bao gồm:
- Vết cắt, vết trầy hoặc phẫu thuật.
- Căng thẳng.
- Nhiễm trùng Strep.
Điều trị
May mắn thay, hiện có rất nhiều phương pháp điều trị cho căn bệnh này. Trong đó một số phương pháp có thể làm chậm sự phát triển của các tế bào da mới, còn một số khác giúp giảm ngứa và khô da. Thông thường bác sĩ sẽ chọn một kế hoạch điều trị phù hợp dựa trên kích thước phát ban, nơi nó nằm trên cơ thể, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và những yếu tố khác. Sau đây là các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Kem steroid.
- Kem dưỡng ẩm cho da khô.
- Than đá (một phương pháp điều trị phổ biến cho bệnh vẩy nến da đầu ; có sẵn trong các loại kem, dầu gội và dung dịch tắm).
- Kem vitamin D (đây là một loại mạnh được bác sĩ yêu cầu; nhưng vitamin D trong thực phẩm và thuốc không có tác dụng).
- Kem retinoid.
Các phương pháp điều trị khác cho những trường hợp bệnh vẩy nến từ trung bình đến nặng bao gồm:
- Liệu pháp ánh sáng.
Bác sĩ sử dụng ánh sáng cực tím để làm chậm sự phát triển của các tế bào da. Tron đó PUVA là phương pháp điều trị kết hợp một loại thuốc gọi là psoralen với một dạng tia cực tím đặc biệt.
- Methotrexate.
Loại thuốc này có thể gây ra bệnh gan và các vấn đề về phổi, vì vậy nó chỉ dành cho những trường hợp nghiêm trọng. Và các bác sĩ sẽ theo dõi sát bệnh nhân khi họ dùng loại thuốc này. Ngoài ra bạn có thể phải thực hiện các kiểm tra khác trong phòng thí nghiệm, chụp X-quang ngực và sinh thiết gan.
- Retinoids.
Đây là một loại thuốc có liên quan đến Vitamin A và có trong thuốc viên, kem, xà phòng, và gel. Tuy nhiên retinoids có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng như dị tật bẩm sinh, vì vậy chúng không được khuyến nghị cho phụ nữ mang thai hoặc dự định có con.
- Cyclosporine.
Thuốc này giúp ức chế hệ thống miễn dịch, có thể được dùng cho những trường hợp nghiêm trọng không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Nhưng nó có thể làm hỏng thận và tăng huyết áp, vì vậy bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ sức khỏe của bệnh nhân rong khi họ dùng nó.
- Phương pháp điều trị sinh học.
Chúng hoạt động bằng cách ngăn chặn hệ thống miễn dịch của cơ thể (hoạt động quá mức trong bệnh vẩy nến), để kiểm soát tốt hơn tình trạng viêm toàn thân liên quan đến bệnh vẩy nến. Chúng bao gồm adalimumab (Humira), brodalumab (Siliq), etanercept (Enbrel), guselkumab (Tremfya), infliximab (Remicade), ixekizumab (Taltz), risankizumab-rzaa (SKYRIZI), secukinumab (Cosentyx) và ustekinumab (Stelara).
Chất ức chế enzyme. Thuốc apremilast (Otezla) là một loại thuốc mới cho các bệnh viêm nhiễm lâu dài như bệnh vẩy nến và viêm khớp vẩy nến. Loại thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn một loại enzyme cụ thể, giúp làm chậm các phản ứng khác dẫn đến viêm.
Liệu có cách điều trị nào dứt điểm bệnh vẩy nến hay không?
Hiện nay không có phương pháp nào có thể điều trị dứt điểm bệnh vẩy nến, nhưng chúng giúp làm giảm đáng kể các triệu chứng, ngay cả trong trường hợp nghiêm trọng. Và trong các nghiên cứu gần đây cho thấy khi bạn kiểm soát tốt tình trạng viêm của căn bệnh này, nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ, hội chứng chuyển hóa và các bệnh khác liên quan đến viêm cũng giảm.