Bệnh U Hạt (Sarcoidosis)

Bệnh U hạt (Sarcoidosis) là gì?

Bệnh U hạt (hay còn gọi là bệnh Sarcoidosis) là tình trạng tăng trưởng quá mức của các tế bào viêm ở các bộ phận khác nhau trong cơ thể, dẫn đến các cơ quan bị viêm - thường gặp nhất là ở phổi, hạch bạch huyết, mắt và da.

Sarcoidosis là dạng u hạt phổ biến nên còn được gọi là bệnh u hạt. U hạt cũng có thể được coi là khối u lành tính và chỉ có thể thấy qua kính hiển vi.

Hiện tại căn bệnh này có thể xảy ra ở cả nam và nữ, tuy nhiên đa phần nữ giới thường mắc phải căn bệnh này và ở độ tuổi 15 đến 65 tuổi. 

Nguyên nhân gây ra bệnh u hạt (Sarcoidosis) là gì?

Cho đến nay nguyên nhân gây ra căn bệnh này vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, các nhà khoa học nghĩ rằng tác nhân chính dẫn đến căn bệnh này là do các tế bào và mô bị viêm tập trung lại và lan rộng thành bướu nhỏ hoặc khối u.  Những u này càng phát triển sẽ cản trở bộ phận đó thực hiện chức năng và gây viêm.

Mặc dù nguyên nhân gây ra căn bệnh trên vẫn chưa được xác định nhưng các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh U hạt bao gồm:

• Tiền sử bệnh của gia đình: Nếu thành viên nào trong gia đình bạn đã mắc bệnh Sarcoidosis, thì các thành viên còn lại có nhiều khả năng mắc bệnh.
• Bẩm sinh có hệ miễn dịch yếu hoặc có bệnh về rối loạn tự miễn.
• Môi trường sống ô nhiễm hoặc thiếu nước sạch.

Những triệu chứng bệnh u hạt (Sarcoidosis) là gì?

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh U hạt khác nhau tùy thuộc vào cơ quan bị ảnh hưởng. U hạt đôi khi phát triển dần dần và tạo ra các triệu chứng kéo dài trong nhiều năm. Trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể xuất hiện đột ngột và biến mất đột ngột. Tuy nhiên, cũng có nhiều người bị bệnh U hạt nhưng không có triệu chứng gì.

Hiện nay triệu chứng của bệnh sẽ xuất hiện khác nhau tùy thuộc vào cơ quan bị ảnh hưởng. Đôi khi U hạt phát triển từ từ và tạo ra các triệu chứng kéo dài trong nhiều năm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể xuất hiện đột ngột và biến mất đột ngột. Ngoài ra, cũng có nhiều trường hợp bị bệnh U hạt nhưng không xảy ra bất cứ triệu chứng gì.

Các triệu chứng thường thấy của bệnh U hạt (Sarcoidosis) bao gồm:

• Mệt mỏi, thở ngắn, tim đập nhanh.
• Khô môi, ăn không ngon miệng, sụt cân.
• Sốt, phát ban, cứng hay sưng khớp, hạch bạch huyết lớn.
• Ho khan, nghẹt mũi hoặc sổ mũi trong thời gian dài (mãn tính).

Những dấu hiệu khác như mệt mỏi, mắt mờ, trong trường hợp nghiêm trọng có thể bị viêm mắt, nồng độ canxi trong máu cao, gan và thận bị tổn thương, nhịp tim bất thường và nhiễm trùng da.

Các triệu chứng phổ biến của bệnh U hạt xảy ra ở phổi, đa phần người bệnh đều gặp vấn đề về phổi như:

• Ho khan kéo dài.
• Khó thở.
• Thở khò khè.
• Đau ngực.

Không những thế khoảng 25% người bệnh U hạt xảy ra các vấn đề về da, bao gồm:

• Phát ban: Xuất hiện các nốt phát ban màu đỏ hoặc đỏ tím, thường nằm ở cẳng chân hoặc mắt cá chân.
• Tổn thương:
  Lở loét trên da gây mất thẩm mỹ có thể xảy ra trên mũi, má và tai.
• Thay đổi màu da: Vùng da bị ảnh hưởng có thể có màu tối hơn hoặc sáng hơn bình thường.
• Cục bướu, u nhỏ: Phát triển ngay dưới da, đặc biệt là xung quanh vết sẹo hoặc vết xăm.

Bên cạnh đó, bệnh U hạt còn có thể gây ảnh hưởng đến mắt mà không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Khi các triệu chứng mắt xuất hiện, có thể bao gồm:

• Mờ mắt.
• Đau mắt.
• Mắt sưng tấy đỏ.
• Nhạy cảm với ánh sáng.

Những phương pháp điều trị bệnh u hạt (Sarcoidosis) là gì?

Thông thường căn bệnh này sẽ tự khỏi, người bệnh chỉ cần điều chỉnh thói quen sinh hoạt kịp lúc trong giai đoạn đầu của bệnh. Tuy nhiên, nếu người bệnh đã xuất hiện nhiều triệu chứng, họ cần được điều trị và theo dõi từ vài tháng đến vài năm. Sau đây là một số loại thuốc được bác sĩ sử dụng để điều trị cho căn bệnh này:

Thuốc cortisolsteroid như prednisone ức chế miễn dịch và kháng viêm thường được bác sĩ chỉ định trong ít nhất từ 6 đến 12 tháng với liều thấp nhất để kiềm chế u hạt phát triển.

Bệnh Sarcoidosis có thể tái phát. Do đó, bác sĩ sẽ theo dõi tiến trình điều trị thông qua khám lâm sàng xem các triệu chứng của người bệnh có thay đổi không. Ngoài ra, bác sĩ sẽ thực hiện thêm việc chụp X-quang và xét nghiệm hơi thở.

Tuy nhiên, nếu tình trạng u hạt của người bệnh trở nên nghiêm trọng hơn và kháng sinh không đem lại hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc mạnh hơn như methotrexate dùng ức chế ung thư và trị thấp khớp, azathioprine ức chế miễn dịch hoặc hydroxychloroquine kháng virus. Thông thường các thuốc đặc trị này không được sử dụng tùy tiện và phải có chỉ định của bác sĩ.