Bệnh Tim Bẩm Sinh
Bệnh tim bẩm sinh là gì?
Bệnh tim bẩm sinh (tên tiếng Anh là Congenital Heart Disease) là tình trạng xuất hiện một hay nhiều bất thường ở cấu trúc tim mà cơ thể khi sinh ra đã có. Khuyết tật mới sinh là tình trạng thường gặp nhất và có thể thay đổi đường đi máu khi qua tim. Khuyết tật trên bao gồm từ đơn giản, có thể không gây ra vấn đề nào nhưng có thể gây ra các biến chứng phức tạp và có thể dẫn đến tử vong.
Nguyên nhân gây ra bệnh tim bẩm sinh là gì?
Thực tế hiện nay, nguyên nhân gây ra căn bệnh trên vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, yếu tố di truyền có thể đóng một vai trò quan trọng trong một số trường hợp.
Cách tim hoạt động
Tim được chia làm 2 bên mỗi bên có 2 ngăn tim. Để bơm máu đi khắp cơ thể, hai bên tim hoạt động khác nhau.
Tim phải dẫn máu lên phổi qua động mạch phổi. Trong phổi, máu lấy oxy và trở về tim trái qua tĩnh mạch phổi. Tim trái sau đó bơm máu qua động mạch chủ và đi khắp cơ thể.
Bệnh tim bẩm sinh có thể ảnh hưởng bất kì cấu trúc nào của tim, bao gồm van, buồng tim, vách ngăn tim và động mạch.
Tại sao bệnh tim lại tái xuất hiện ở tuổi trưởng thành?
Với một số trường hợp, các vấn đề khuyết tật tim thường xuất hiện ở giai đoạn sau cuộc đời, mặc dù đã được điều trị lúc nhỏ. Nhưng các phương pháp điều trị khuyết tật chỉ giúp cải thiện chức năng tim, chứ chúng không làm tim hoàn toàn trở lại bình thường.
Ngay cả khi điều trị thành công lúc nhỏ, thì vẫn có thể xảy ra các vấn đề khi trưởng thành.
Ngoài ra, các biến chứng phẫu thuật tim lúc nhỏ có thể xuất hiện về sau một thời gian, như sẹo mô tim có thể góp phần gây ra nhịp nhanh.
Các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh, bao gồm:
- Bệnh do Rubella:
Phụ nữ có thai bị Rubella có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển tim của thai nhi.
- Tiểu đường:
Nếu mẹ bị bệnh tiểu đường loại 1 hay 2 có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tim của thai nhi. Tiểu đường thai kì không làm tăng nguy cơ khuyết tật tim.
- Thuốc:
Một số thuốc uống khi có thai có thể bệnh tim bẩm sinh và các khuyết tật bẩm sinh khác. Uống rượu khi mang thai cũng góp phần là một yếu tố nguy cơ.
- Di truyền:
Bệnh tim bẩm sinh liên quan đến các hội chứng di truyền. Trẻ với hội chứng Down thường có khuyết tật tim. Các xét nghiệm di truyền có thể phát hiện hội chứng Down và các rối loạn khác trong suốt sự phát triển của trẻ.
- Hút thuốc:
Người mẹ hút thuốc trong thời kì mang thai làm tăng nguy cơ con bị bệnh tim bẩm sinh.
Triệu chứng thường thấy ở bệnh tim bẩm sinh là gì?
Hiện nay, một số bệnh tim bẩm sinh không gây bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào. Tuy nhiên, với một số trường hợp, thì dấu hiệu và triệu chứng thường xảy ra muộn. Đôi khi các triệu chứng có thể xuất hiện lại nhiều năm sau khi bệnh tim của người đó đã được điều trị. Sau đây là các triệu chứng có thể thấy ở bệnh tim bẩm sinh người lớn, bao gồm:
- Nhịp nhanh.
- Da, môi và móng tay xanh tím.
- Khó thở.
- Nhanh chóng mệt mỏi sau gắng sức.
- Phù.
Cách điều trị bệnh tim bẩm sinh như thế nào?
Tùy thuộc vào tình trạng của mỗi người, bác sĩ sẽ đưa ra mục đích điều trị khác nhau, đôi lúc có thể là sửa khuyết tật tim hay giải quyết các biến chứng. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
- Cẩn trọng quan sát và chờ đợi: Các khuyết tật tim tương đối nhỏ có thể cần theo dõi định kỳ để đảm bảo tình trạng bệnh không trở nên nặng hơn. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ về thời gian đi tái khám.
- Thuốc:Một số khuyết tật tim nhẹ có thể kết hợp điều trị với thuốc để giúp tim hoạt động hiệu quả, ngăn ngừa máu đông và kiểm soát nhịp tim bất thường.
- Thiết bị cấy: Thiết bị giúp tạo nhịp tim hoặc máy khử rung tim có thể giúp ích.
- Thủ thuật đặc biệt với catheter:Một số khuyết tật tim có thể dùng kĩ thuật catheter để sửa chữa mà không cần phẫu thuật mở ngực và tim.
Cần thiết chăm sóc và theo dõi
- Một số trường hợp người trưởng thành có bệnh tim bẩm sinh nghĩ rằng họ đã khỏi hẳn bệnh hay điều trị lúc nhỏ đã chữa khỏi bệnh. Điều này có thể đúng, nhưng tùy vào loại khuyết tật tim.
- Cho dù người bệnh đã điều trị bệnh lúc nhỏ, thì họ vẫn có nguy cơ gặp các biến chứng. Vì vậy, rất quan trọng cho việc theo dõi chăm sóc suốt đời, đặc biệt nếu người bệnh đã có phẫu thuật sửa chữa khuyết tật tim.
- Người bệnh cần nên đi khám sức khỏe định kỳ, khi đó bác sĩ sẽ dễ dàng kiểm soát toàn bộ các biến chứng thường xuyên. Điều quan trọng là người bệnh nên hỏi bác sĩ về kế hoạch chăm sóc theo dõi và đảm bảo cho sức khỏe.
Bệnh tim bẩm sinh ở phụ nữ mang thai
- Nếu người bệnh có bệnh tim bẩm sinh nhẹ, việc mang thai có thể thành công. Tuy nhiên, một số trường hợp phụ nữ có bệnh tim bẩm sinh nặng thì khi đó bác sĩ sẽ tư vấn họ không nên có thai.
- Trước khi mang thai người bệnh nên hỏi bác sĩ về các nguy cơ có thể xảy ra và các chăm sóc đặc biệt mà người bệnh nên có trong thời kỳ mang thai. Bác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân nên đi xét nghiệm di truyền nếu người bệnh có kế hoạch mang thai.