Bệnh Thoái Hóa Khớp Gối
Bệnh thoái hóa khớp gối là gì?
Khớp gối có vị trí tiếp giáp giữa ba xương: đầu dưới của xương đùi, đầu trên của xương chày và mặt sau của xương bánh chè, được che phủ bởi sụn khớp. Khớp gối có vai trò rất quan trọng, gánh toàn bộ cơ thể và là khớp vận động nhiều nhất, do đó nó rất dễ bị thoái hóa.Thoái hóa khớp gối là hiện tượng xảy ra những thương tổn trước hết trên bề mặt sụn khớp. Theo thời gian, sụn khớp bị bào mòn, trở nên xù xì và mỏng, mất tính đàn hồi, không bảo vệ được đầu xương. Sau đó xảy ra những biến đổi ở bề mặt khớp, tăng sự lắng đọng canxi hình thành các gai xương, cuối cùng dẫn đến các biến dạng khớp, làm hư khớp.
So sánh giữa hai khớp gối bình thường và đã thoái hóa.
Nguyên nhân gây ra bệnh thoái hóa khớp gối là gì?
Nguyên nhân và yếu tố làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối rất đa dạng:
- Tuổi tác của cơ thể:
Khi tuổi càng cao, quá trình tổng hợp của sụn càng bị suy giảm. Sau độ tuổi trưởng thành, tế bào sụn cũng không có khả năng sinh sản và tự tái tạo.
- Chấn thương do chơi thể thao hoặc tai nạn giao thông:
Như bị gãy xương bánh chè, đầu dưới xương đùi, giãn hoặc đứt dây chằng... khiến sụn bị tổn thương nghiêm trọng.
- Người thừa cân:
Theo một số nghiên cứu, nếu trọng lượng cơ thể tăng 0.45kg thì khớp gối phải chịu thêm 1.5kg (khi đi) và chịu thêm 4.5kg (khi chạy). Trọng lượng dư thừa tạo áp lực lên hai khớp gối, sụn khớp nhanh hao mòn và hỏng dần theo thời gian. Theo khảo sát, phụ nữ thừa cân béo phì trên tuổi 40 có khả năng bị thoái hóa khớp gối cao gấp 6 lần so với người bình thường. Với những người béo phì, chỉ cần giảm 5kg sẽ giảm nguy cơ thoái hóa khớp và viêm khớp đến một nửa.
- Không thường xuyên hoạt động thể dục:
Khi đó các cơ bị lỏng lẻo, các khớp xương thiếu độ linh hoạt, cấu trúc cơ, xương, gân, dây chằng dễ bị sai lệch. Nếu tăng sức mạnh cơ có thể giảm đến 30% nguy cơ phát triển thoái hóa khớp gối.
- Vận động gắng sức:
Lao động nặng hoặc tập luyện, chơi thể thao ở cường độ cao dẫn đến khớp thoái hóa nhanh.
- Sử dụng thuốc corticoid không đúng cách:
Loại thuốc này được áp dụng nhiều trong điều trị chống dị ứng, kháng viêm, ức chế miễn dịch. Nếu quá lạm dụng corticoid càng làm tăng mức độ thoái hóa khớp.
- Chế độ ăn uống không khoa học:
Việc ăn uống thiếu chất khiến túi hoạt dịch tiết ra ít chất nhờn, uống rượu bia quá nhiều khiến sụn khớp bị hủy hoại nghiêm trọng.
- Giới tính:
Phụ nữ từ 55 tuổi trở lên thường có nguy cơ mắc các bệnh viêm khớp hơn nam giới. Do dây chằng trước của khớp gối yếu hơn, thêm nữa là thói quen đi giày cao gót gây áp lực trực tiếp lên sụn tạo cơ hội thoái hóa tiến triển nhanh.
- Bệnh lý khác:
Nhiều bệnh có ảnh hưởng xấu đến xương khớp và sụn như gút, tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, hội chứng rối loạn chuyển hóa, bàn chân bẹt,...
Chấn thương do chơi thể thao hoặc tai nạn nào đó.
Triệu chứng dễ nhận thấy nhất ở bệnh thoái hóa khớp gối là gì?
Tùy theo từng giai đoạn bệnh nặng hay nhẹ mà có các triệu chứng khác nhau. Những triệu chứng đặc trưng sau đây là dễ nhận thấy nhất:
- Đau nhẹ khớp gối thường xuyên, cơn đau tăng dần khi vận động, di chuyển, đau chủ yếu về ban đêm. Khi co duỗi chân nghe có tiếng kêu lục khục, lạo xạo ở đầu gối.
- Xuất hiện hiện tượng cứng khớp vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Việc cử động gần như là không thể, phải mất khoảng 10 – 30 phút sau đó mới cảm thấy dễ chịu và di chuyển được.
- Khó vận động, đi lại do khớp gối bị cứng và đau. Người bệnh cảm thấy nhấc chân khó, đi tệp tễnh, ngồi xuống đứng lên cũng khó khăn.
- Đau khi đứng lên ngồi xuống. Nhất là khi đứng lên rất khó khăn và nhiều trường hợp người bệnh phải nhờ đến sự hỗ trợ của người khác hoặc vịn vào thứ gì đó làm điểm tựa mới đứng dậy được.
- Đau khi leo cầu thang: Đây là dấu hiệu nhận biết sớm của chứng thoái hóa khớp gối. Người bị thoái hóa khớp gối khi leo cầu thang thường có tiếng kêu lục cục, răng rắc. Ở giai đoạn bệnh phát triển nặng hơn, bệnh nhân không thể bước lên cầu thang vì quá đau hoặc không co được chân đủ để bước lên bậc.
- Khớp gối bị sưng lên do bị tràn dịch khớp.
- Khớp gối bị biến dạng, teo ổ khớp. Đây là biểu hiện khi bệnh thoái hóa khớp gối đã phát triển nặng và sụn bị tổn thương nghiêm trọng. Người bệnh có thể bị lệch đầu gối, rất khó gập hoặc duỗi gối ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng vận động.
Đau, khó vận động hoặc thậm chí sưng lên.
Cách điều trị bệnh thoái hóa khớp gối
- Trị liệu thần kinh cột sống: Bằng các thao tác nắn chỉnh nhẹ nhàng, bác sĩ sẽ điều chỉnh cấu trúc sai lệch của khớp gối, khôi phục lại trạng thái tự nhiên ban đầu.
- Chỉnh hình bàn chân: nhằm chỉnh lại hệ sinh cơ học của bàn chân đã làm mất đi sự cân bằng ở khớp đầu gối.
- Chiếu tia laser cường độ cao thế hệ IV và sóng xung kích Shockwave thúc đẩy quá trình làm lành các tổn thương, tái tạo và phục hồi các mô sụn, giảm sưng viêm.
- Bổ sung Sulfate Glucosamine, Chondroitin Sulfate, MSM, các chất khoáng vitamin tham gia vào quá trình tổng hợp chuyển hóa nên thành phần sụn.
- Hướng dẫn các bài tập thể dục chỉnh hình hiệu quả và an toàn để cải thiện lâu dài cấu trúc đầu gối, giúp bệnh nhân khôi phục chức năng vận động nhanh chóng.
Phòng chống bệnh thoái hóa khớp gối
Bồi bổ các chất dinh dưỡng.
- Tập thể dục đều đặn và đúng cách, có thể chơi các môn thể thao như bơi lội, đi bộ, đạp xe đạp, tránh những động tác quá mạnh, đột ngột.
- Chế độ ăn uống khoa học, giàu canxi và khoáng chất, tránh ăn nhiều chất béo, tránh dùng rượu bia và các chất kích thích thần kinh gây co cứng cơ.
- Kiểm soát cân nặng tốt, tránh thừa cân, béo phì.- Đối với nhân viên văn phòng sau 1 – 2 giờ ngồi làm việc cần nghỉ giải lao, thay đổi tư thế sau mỗi 20 phút tránh cơ và khớp bị mỏi.
- Xoa bóp khớp gối đều đặn mỗi ngày, vào buổi sáng và chiều, giúp cơ bắp thư giãn, lưu thông máu.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, chủ động tìm hiểu kiến thức về bệnh lý xương khớp.