Bệnh Tắc Nghẽn Niệu Quang

Tắc nghẽn niệu quản là gì?

Hệ thống tiết niệu được tạo thành bởi thận, hai ống mang nước tiểu từ thận đến bàng quang gọi là niệu quản.

Tắc nghẽn niệu quản xảy ra khi một niệu quản bị tắc nghẽn. Tắc nghẽn có thể là một tình trạng xuất hiện từ khi mới sinh hoặc là do sẹo từ sỏi thận hay từ phẫu thuật trước đây. Đôi khi, sẹo cũng có thể do ung thư hoặc điều trị ung thư (như xạ trị), sỏi thận, các phẫu thuật trước đó...

Khi một niệu quản bị nghẽn, nước tiểu không thể thoát hoàn toàn ra khỏi thận đến bàng quang và thậm chí có thể gây ra tình trạng chảy ngược vào thận, gây nhiễm trùng hoặc tổn thương lâu dài.

Nguyên nhân gây ra tắc nghẽn niệu quản là gì?

Hiện tại, có rất nhiều loại tắc nghẽn niệu quản và nguyên nhân của từng loại cũng khác nhau, một trong số đó là do bẩm sinh. Thông thường tình trạng này xảy ra có thể là do:

Niệu quản đôi, ống dẫn nước tiểu từ thận đến bàng quang. Tình trạng này khá phổ biến là do bẩm sinh với hai niệu quản cùng đổ chung vào một quả thận. Trong đó, niệu quản thứ hai có thể là bình thường hoặc chỉ phát triển một phần. Vì thế nếu một trong hai niệu quản không hoạt động đúng, nước tiểu có thể ứ đọng ở thận và gây ra tổn thương.
Một bất thường tại vị trí niệu quản nối với bàng quang hoặc thận, làm cản trở dòng chảy của nước tiểu. Kết nối bất thường giữa niệu quản và thận (hẹp đoạn nối bể thận - niệu quản) có thể làm thận sưng lên và cuối cùng ngừng hoạt động. Bất thường này có thể do bẩm sinh hoặc phát triển với trẻ bình thường do kết quả từ một chấn thương hoặc sẹo hóa. Trong các trường hợp hiếm, bệnh có thể phát triển thành một khối u. tình trạng này có thể gây ra nước tiểu ứ lại ở thận.
Nang niệu quản. Tình trạng này xảy ra nếu niệu quản quá hẹp và không cho phép nước tiểu chảy bình thường, khi đó một túi phình nhỏ ở niệu quản (nang niệu quản) có thể phát triển, và gần nhất với bàng quang. Điều này có thể ngăn chặn dòng chảy nước tiểu và gây ra ứ nước tiểu ở thận dẫn đến tổn thương thận.
Xơ hóa sau phúc mạc. Rối loạn này hiếm khi xảy ra (khi mô sợi phát triển ở khu vực phía sau bụng). Các sợi có thể phát triển do ung thư hoặc do sử dụng một số loại thuốc nhất định điều trị chứng đau nửa đầu. Các sợi bao quanh và gây hẹp các niệu quản làm cho nước tiểu ứ đọng ở thận.

Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác, bao gồm:

Sỏi niệu quản.
Táo bón nặng xảy ra chủ yếu ở trẻ em nhưng cũng xảy ra ở người lớn.
Ung thư và các khối u không phải ung thư.
Phát triển mô nội tạng như lạc nội mạc tử cung ở phụ nữ.
Sưng thành ống niệu quản mãn tính, thường do các bệnh như lao phổi hay nhiễm ký sinh trùng gọi là bệnh sán máng.

Những triệu chứng của tắc nghẽn niệu quản là gì?

Hiện tại tình trạng này có thể không xảy ra các triệu chứng. Thông thường, triệu chứng tùy thuộc vào vị trí bị tắc nghẽn (tắc nghẽn một phần hay toàn bộ), mức độ tiến triển nhanh hay chậm và có gây ảnh hưởng đến một hoặc cả hai thận hay không.

Sau đây là một số triệu chứng có thể xảy ra như:

Đau.
Những thay đổi về số lượng nước tiểu.
Khó đi tiểu.
Có máu trong nước tiểu.
Nhiễm trùng đường tiết niệu nhiều lần.
Huyết áp cao.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh cần đi cấp cứu ngay lập tức nếu gặp những triệu chứng sau đây:

Đau rất nghiêm trọng khiến người bệnh không thể ngồi yên hoặc tìm một tư thế thoải mái.
Đau kèm theo buồn nôn và ói mửa.
Đau kèm theo sốt và ớn lạnh.
Có máu trong nước tiểu.
Đi tiểu khó.

Những phương pháp điều trị tắc nghẽn niệu quản là gì?

Cho đến nay, mục tiêu điều trị tình trạng này là loại bỏ tắc nghẽn hoặc bắc cầu qua chỗ bị tắc, có thể giúp điều trị tổn thương thận. Bên cạnh đó, điều trị có thể bao gồm thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng liên quan.

Thủ thuật dẫn lưu dịch

Khi một bên niệu quản bị tắc nghẽn sẽ gây đau dữ dội có thể cần làm thủ thuật ngay lập tức để loại bỏ nước tiểu ra khỏi cơ thể và tạm thời giải tỏa những vấn đề gây ra do tắc nghẽn. Bác sĩ (bác sĩ tiết niệu) có thể đề nghị:

Đặt stent niệu quản, một ống rỗng đưa vào bên trong niệu quản để giữ cho niệu quản thông suốt.
Mở thông thận qua da, bác sĩ chèn một ống thông qua lưng để dẫn lưu nước tiểu trực tiếp từ thận.
Một ống thông được luồn qua niệu đạo kết nối bàng quang với một túi thoát nước bên ngoài. Cách này đặc biệt cần thiết nếu các vấn đề ở bàng quang góp phần ngăn chặn việc thoát nước tiểu cho thận.

Ngoài ra, bác sĩ có thể kết hợp các thủ thuật cho bệnh nhân. Không những thế, các thủ thuật thoát nước có thể hỗ trợ tạm thời hoặc vĩnh viễn, tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh.

Các phẫu thuật

Một số phương pháp phẫu thuật được sử dụng để điều trị tắc nghẽn niệu quản. Tuy thuộc vào tình trạng của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp phẫu thuật phù hợp như:

Phẫu thuật nội soi là thủ thuật xâm lấn tối thiểu. Khi đó bác sĩ sẽ cắt phần tổn thương hoặc tắc nghẽn của niệu quản để mở rộng khu vực và sau đó đặt một ống rỗng (stent) trong niệu quản để giữ cho nó mở. Thủ thuật này có thể được thực hiện cho cả chẩn đoán và điều trị một tình trạng.
Phẫu thuật mở là phẫu thuật cắt một vết ở bụng để thực hiện các thủ thuật.
Phẫu thuật nội soi hỗ trợ bằng robot là phẫu thuật sử dụng hệ thống robot để thực hiện thủ thuật phẫu thuật nội soi.

Sự khác biệt chính giữa các phương pháp phẫu thuật là thời gian phục hồi, tùy thuộc vào số lượng và kích thước của các vết rạch thực hiện trong các thủ thuật.

Tag: