Bệnh Liệt Mặt

Bệnh liệt mặt là gì?

- Liệt mặt hay còn gọi là liệt nửa mặt (tên tiếng Anh: Bell's Palsy) là liệt dây thần kinh mặt (dây thần kinh VII) với biểu hiện mất hoặc giảm vận động các cơ ở nửa mặt, có thể kèm các rối loạn về cảm giác, phản xạ, vận mạch, bài tiết tuyến lệ và tuyến nước bọt. Liệt mặt gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và làm giảm chất lượng cuộc sống.

- Liệt mặt có thể do nhiều nguyên nhân gây ra nhưng trong đó có một số nguyên nhân có thể phòng tránh được.

Nguyên nhân gây ra bệnh liệt mặt là gì?

- Do u não.

- U ở cầu não, u góc cầu tiểu não.

- U nền sọ: chú ý tới u màng não ở nền sọ.

- Biến chứng thần kinh của u vòm họng.

- Do sang chấn: Sang chấn, ngã, đụng giập, gãy rạn nứt xương đá.

- Do viêm nhiễm:

+ Viêm màng não, nhất là viêm màng não do lao.

+ Viêm nhiễm rễ dây thần kinh: liệt dây VII hai bên - thể thân não của bệnh bại liệt, liệt hai bên nửa mặt và thường gặp ở trẻ em.

+ Biến chứng của viêm tai cấp tính, viêm tai mạn tính, viêm tuyến mang tai, viêm xương đá.

+ Có một thể uốn ván dễ nhầm là liệt dây VII với co cứng hàm, khó nhai, co thắt cơ vòng mi.

+ Zona hạch gối: Zona là bệnh cấp tính do virus hướng thần kinh phạm vào hạch gối gây liệt mặt đột ngột.

+ Đặc điểm là phát ban: ban đỏ, mụn nước ở quanh vành tai, vùng viền ống tai ngoài; có thể phạm cả vùng dây VII nên có thể có ban đỏ, mụn nước mọc ở 2/3 trước lưỡi.

Triệu chứng bệnh liệt mặt là gì?

- Người mắc chứng liệt nửa mặt thường có các triệu chứng như:

+ Khó chải răng, khó súc miệng, khó ăn sáng và đặc biệt là khi soi gương thấy mất cân xứng nửa mặt.

+ Nhân trung bị lệch về một bên, môi miệng xếch về một bên.

+ Người bệnh không nhắm kín được mắt ở bên liệt, không thể huýt sáo, không thể chúm môi.

+ Ù tai, nghe kém và mỏi chân tay bên đối diện (đối diện với nửa mặt bị liệt), nhắm mắt không kín ở hai bên, nét mặt mất sự linh hoạt, miệng há với môi vểu và nước bọt chảy ra.

Cách điều trị bệnh liệt mặt

1. Điều trị nội khoa

- Giữ cho mặt ấm (quấn khăn len nếu trời lạnh).

- Sử dụng Vitamin B1 liều cao: 0,025g - 10 ống/ngày, cho dài ngày.

- Kháng sinh 1 - 2g/ngày. Sử dụng kháng viêm nhưng phải chọn lựa.

- Trong trường hợp nặng, cần thường xuyên nhỏ mắt bằng dung dịch theo chỉ định từ bác sĩ.

2. Vật lý trị liệu

- Cho người bị bệnh liệt mặt chạy điện nóng và làm sóng ngắn ngay ngày đầu mắc bệnh. Có thể cho chạy điện dẫn Iod hoặc Ca. Có thể dùng dòng điện galvanie.

- Thường xuyên tập các động tác ở mặt, trán, môi, miệng.

3. Thuốc

- Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để điều trị bệnh liệt mặt như thuốc chống viêm, thuốc chống Virus.

Ngoài những phương pháp điều trị trên, có thể áp dụng thêm một số phương pháp điều trị khác như châm cứu, bấm huyệt, massage,...

Phòng chống bệnh liệt mặt

- Vào mùa nóng khi ngủ không nên để quạt, máy điều hòa thổi thẳng vào mặt.

- Đối với những người làm việc và học tập ban đêm, không nên ngồi gần cửa sổ để tránh gió.

- Người già ban đêm không nên ra ngoài. Ngoài ra, cần điều trị sớm và triệt để các nhiễm khuẩn tai, mũi, họng...