Bệnh Hắc Lào (nấm da)
Nấm da (hắc lào) là bệnh gì?
Hắc lào là căn bệnh ngoài da phổ biến do vi nấm thuộc nhóm Dermatophytes gây ra và ảnh hưởng đến những vùng khác nhau của cơ thể. Thông thường các tình trạng nhiễm trùng này đều được đặt tên theo các bộ phận mà bệnh nấm xuất hiện, chẳng hạn như nấm da toàn thân (tinea corporis), nấm da đầu (tinea capitis), nấm da chân (lác đồng tiền-tinea pedis), nấm da đùi (tinea crusis), và nấm móng tay (tinea unguium). Dấu hiệu phổ biến ở căn bệnh này là những vết mẩn đỏ có giới hạn rõ (những vết tròn như đồng xu), trên bề mặt nổi nhiều mụn nước như phỏng, tập trung ở rìa của tổn thương. Ngoài ra, căn bệnh này có thể lây nhiễm qua tiếp xúc với người, động vật bị nhiễm bệnh hoặc tiếp xúc với các vật thể có chứa vi nấm như bàn chải, giường, quần áo hoặc tóc
Sau đây là những trường hợp thường mắc phải bệnh hắc lào, bao gồm:
- Thường hay sinh hoạt ở những nơi nóng và ẩm ướt như hồ bơi và phòng thay đồ công cộng.
- Thường dùng chung vật dụng cá nhân của những người khác như khăn tắm, quần áo hoặc các vật dụng thể thao.
- Thường hay tiếp xúc với động vật hoặc vật nuôi bị nhiễm nấm da.
Nguyên nhân gây ra nấm da là gì?
Hiện tại, nguyên nhân chính gây ra căn bệnh này là do vi nấm thuộc nhóm Dermatophytes bao gồm nấm malassezia furfur, trichophyton, microsporum và epidermophyton. Các loại nấm này thường rất nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy được dưới kính hiển vi và có khả năng phát triển trong môi trường nóng ấm và ẩm ướt. Vì thế những trường hợp có da dầu hoặc có thay đổi về hormone trong cơ thể làm cho hệ miễn dịch suy yếu cũng dễ bị nấm da hơn bình thường.
Bên cạnh đó tiếp xúc với người bị bệnh nấm da cũng có thể gây ra bệnh và có thể lây truyền qua những tác nhân sau:
- Dùng chung đồ dùng với người bệnh khác.
- Tiếp xúc với vùng bị nhiễm nấm ở người bệnh khác.
Ngoài ra các yếu tố sau đây làm tăng nguy cơ mắc bệnh hắc lào, bao gồm:
- Trẻ em nhỏ hơn 15 tuổi.
- Sinh sống trong điều kiện môi trường ẩm ướt hoặc đông người.
- Việc tiếp xúc gần với người hoặc động vật bị nhiễm bệnh.
- Dùng chung quần áo, giường hoặc khăn với người bị nhiễm bệnh nấm da.
- Tham gia vào các môn thể thao có tính tiếp xúc trực tiếp da với da.
- Mặc quần áo chật hoặc bó sát.
- Hệ thống miễn dịch bị suy yếu.
- Những người có khả năng dễ bị nhiễm bệnh nhiễm trùng nấm hoặc trước đó đã từng mắc phải bệnh nhiễm trùng nấm.
Những triệu chứng hay gặp của nấm da (hắc lào) là gì?
Triệu chứng thường thấy nhất của căn bệnh này là ngứa. Đôi khi có xuất hiện tình trạng tróc vảy hoặc bong tróc ở da.
Trên cơ thể, bệnh hắc lào xuất hiện dưới dạng các mảng nổi nhẹ, có hình vòng hoặc bầu dục, có màu đỏ hoặc nâu, xuất hiện ở da và gây ngứa. Vùng da này có thể xuất hiện thành từng mảng, bề mặt còn có các vảy có cạnh sắc cứng hoặc các mụn nước nhỏ phồng rộp.
Trong thời gian xảy ra mẩn đỏ và vảy da, bệnh có thể lây truyền cho những người khác. Việc cào hoặc gãi ngứa có thể gây ra tình trạng sưng, chảy nước, từ đó tạo dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng.
Bệnh hắc lào thường phát triển ở chân hoặc ở thân mình. Có nhiều loại nấm da bao gồm:
Bệnh nấm da đùi:
Là bệnh nấm da thường xuất hiện ở mặt trong của đùi. Bệnh nấm da đùi thường gây ra tình trạng đau nhức và ngứa nặng, thường kèm theo chứng phát ban đỏ, các mảng nấm có hình vòng có khả năng lan ra vùng nếp gấp của cơ thể. Vùng da phát ban thường có xuất hiện tình trạng sưng u và màu da khác với màu da của những vùng xung quanh.
Bệnh nấm da chân:
Là một loại bệnh nấm da thường xuất hiện ở vùng kẽ ngón và mặt mu bàn chân. Bệnh nấm da chân thường gây ra tình trạng ngứa, phát ban, tróc vảy, da chết, nóng rát, phồng da nhẹ, và có mùi mốc hoặc khó chịu. Lớp da khô có thể bị tróc hoặc nứt nẻ. Tình trạng ngứa thường nặng nhất ở vùng kẽ ngón chân.
Bệnh nấm da đầu:
Có các triệu chứng ban đầu là nổi mẫn đỏ và sưng tấy ở da đầu, sau đó là rụng tóc. Phần tóc bị nhiễm bệnh thường trở nên yếu và dễ rụng. Có thể xuất hiện các mụn mủ kết thành dạng tổ ong, hoặc các vùng da bị tổn thương bị phồng rộp, có chứa mủ, kích thước nhỏ. Một số trường hợp có thể bị sưng hoặc hoại tử da, kèm theo tình trạng chảy nước. Bệnh nấm da nặng có thể gây sốt và gây ra viêm hạch bạch huyết.
Bệnh nấm da đa sắc:
Thường không có dấu hiệu, nhưng một số trường hợp cảm thấy ngứa nhẹ và đổ mồ hôi nhiều hơn. Vùng nhiễm nấm có thể có nhiều màu sắc khác nhau và kèm theo những vết đốm nhỏ, màu trắng hồng hoặc màu nâu sậm có vảy và có bờ viền rõ. Bệnh thường xảy ra ở vùng cánh tay trên, ngực, lưng, cổ và đôi khi ở mặt.
Những phương pháp điều trị nấm da (hắc lào) như thế nào?
Hiện tại căn bệnh này có rất nhiều phương pháp điều trị. Đối với các trường hợp nhẹ, có thể sử dụng các loại thuốc không kê toa (kem, thuốc mỡ bôi da, hoặc bột trị nấm). Tuy nhiên, người bệnh nên dùng các loại kem trị nấm được kê toa chỉ định bởi bác sĩ và nên tiếp tục điều trị các loại thuốc này trong vòng 7 ngày sau khi vùng da bị nhiễm bệnh đã được chữa khỏi.
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định các loại thuốc trị hắc lào (như griseofulvin hay terbinafine) cho các trường hợp nhiễm bệnh nghiêm trọng hoặc kéo dài. Khi được chỉ định dùng các loại thuốc này, bệnh nhân phải dùng thuốc đầy đủ trong suốt quá trình điều trị như bác sĩ đã chỉ định. Nếu không, bệnh có thể bị tái phát.
Trong một số trường hợp hiếm, những loại thuốc này gây biến đổi chức năng gan, khi đó bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân phải xét nghiệm để đảm bảo rằng gan đang hoạt động bình thường và theo dõi liều lượng thuốc trong suốt quá trình điều trị.
Tùy vào vị trí mà nấm da xuất hiện mà thời gian điều trị có thể thay đổi. Ví dụ: Bệnh nấm toàn thân thường tiến triển tốt hơn trong vòng 4 tuần điều trị. Bệnh nấm da đùi thường cải thiện tốt hơn sau 2 đến 8 tuần điều trị và bệnh nấm da chân có thể mất nhiều thời gian điều trị hơn để cải thiện tốt hơn. Bệnh nấm da đa sắc có thời gian chữa trị kéo dài từ 1 đến 2 tuần, nhưng có thể kéo dài đến 1 tháng.