Bệnh Đau Dây Thần Kinh Chẩm
Bệnh đau dây thần kinh chẩm là gì?
Đau dây thần kinh chẩm (tên tiếng Anh là Occipital Neuralgia) là một là một tình trạng rối loạn đau đầu hiếm gặp. Dây thần kinh chẩm xuất phát từ đốt sống cổ thứ hai và thứ ba (C2,C3) đi lên chi phối da đầu vùng gáy. Tình trạng này xuất hiện khi cơn đau xuất phát từ vùng chẩm lan theo hướng đi và phân nhánh của dây thần kinh cùng tên. Dây thần kinh chẩm đi từ phần trên của đốt sống cổ lên đến vùng đầu của cơ thể.
Dây thần kinh chẩm xuất phát từ đốt sống cổ thứ hai và thứ ba (C2,C3) đi lên chi phối da đầu vùng gáy.
Nguyên nhân gây ra bệnh đau dây thần kinh chẩm là gì?
Đau dây thần kinh chẩm là một loại đau đầu do chấn thương hoặc chèn ép thần kinh ở cổ. Chèn ép thần kinh có thể xảy ra khi cổ ở tư thế cong trong thời gian dài hoặc do viêm khớp cổ và vai. Bệnh có thể có hoặc không có nguyên nhân gây ra (thứ phát hoặc nguyên phát). Nguyên nhân thứ phát gây ra bệnh có liên quan đến một bệnh nền như u, chấn thương, nhiễm trùng, bệnh hệ thống hoặc xuất huyết.
Tổn thương dây thần kinh chẩm là nguyên nhân chính yếu gây đau dây thần kinh chẩm. Những tổn thương đó thường là do:
- Tai nạn xe hơi và phần đầu va chạm mạnh vào phần đệm của ghế xe.
- Gai đốt sống cổ trên (C1 - C2).
- Biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường và khối u (hiếm gặp).
- Dùng phương pháp trị liệu Chiropratic (Chiropratic Manipulate).
Triệu chứng dễ nhận thấy bệnh đau dây thần kinh chẩm là gì?
Đặc điểm những cơn đau này là đi từ đau nhức bình thường lên đến đau dữ dội, đau như rát bỏng, đau như điện giật, đau có thể theo cơn đột ngột hoặc đau thành nhịp hay đau liên tục.
Về sau, cơn đau sẽ lan dần theo đường phân bố của dây thần kinh, ra phía sau hoặc dọc theo bên đầu, có thể lan ra phía sau mắt.
Thông thường, những cơn đau sẽ xuất hiện ở một nửa đầu, tạo chứng đau nửa đầu nhưng vẫn có những trường hợp bệnh nhân phải chịu đau ở cả hai bên đầu.
Đau có thể xuất hiện và dữ dội hơn khi có tác động lên vùng da sau gáy.
Đau vùng sau gáy là triệu chứng rõ rệt nhất.
Cách điều trị bệnh đau dây thần kinh chẩm
Mục tiêu của điều trị là để giảm đau. Thường thì cơn đau sẽ giảm hoặc hết khi chườm ấm, nghỉ ngơi hoặc vật lý trị liệu như xoa bóp, dùng thuốc kháng viêm, thuốc giãn cơ. Các thuốc chống co giật cũng có thể giúp giảm đau.
Phong tỏa dây thần kinh qua da không chỉ giúp chẩn đoán đau dây thần kinh chẩm, mà còn có thể giảm đau tốt. Phương pháp này có thể thực hiện tại các dây thần kinh chẩm hoặc ở một số bệnh nhân, tại các hạch thần kinh C2 hay C3. Điều quan trọng cần lưu ý là steroids sử dụng trong điều trị phong bế dây thần kinh qua da có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
Điều trị lâu dài cho đau dây thần kinh mặt
Những phương pháp điều trị sau có tác dụng kéo dài - thông thường bằng cách làm thương tổn dây thần kinh chẩm:
- Phẫu thuật loại bỏ hạch thần kinh bằng sóng vô tuyến (radiofrequency ganglio-neurectomy- RFGN).
- Phẩu thuật giải sức ép lên dây thần kinh chẩm (Decompression surgery).
- Phẫu thuật cắt rể dây thần kinh (Rhizotomy surgery).
- Phẩu thuật cắt bỏ hạch thần kinh (Ganglioneurectomy).
- Kích thích dây thần kinh chẩm (Occipital nerve stimulation).
- Kỹ thuật cryo.
- Tiêm bô tốc.
- Liệu pháp dùng phê nôn.
- Trong số đó, phẫu thuật giải ép lên dây thần kinh chẩm và phẫu thuật loại bỏ hạch thần kinh bằng sóng vô tuyến là hai phương pháp thường được áp dụng nhiều nhất.
Liệu pháp dùng thuốc
Bao gồm các loại thuốc được sử dụng nhằm:
- Giảm đau.
- Điều trị cục bộ.
- Điều trị co giật (anticonvulsions).
- Thuốc chống suy nhược (antidepressants).