Bệnh Bướu Giáp Hạt
Bướu giáp hạt là bệnh gì?
Bệnh bướu giáp hạt là tình trạng các khối u xuất hiện trong tuyến giáp, bởi vì các khối u nhỏ và rải rác nên gọi là bướu giáp hạt.
Tuyến giáp nằm ở cổ, là cơ quan thuộc hệ nội tiết và tạo ra hormone tuyến giáp, giúp kiểm soát quá trình chuyển hóa chất. Bướu giáp hạt là các khối u nổi trên tuyến giáp gọi là hạt giáp và được tạo ra do nhiễm trùng. Hầu hết hạt giáp là u lành tính hoặc u nang chứa dịch, nhưng cũng có một số trường hợp là u ác tính.
Vì một số bướu giáp hạt có thể là yếu tố tiềm ẩn của ung thư nên tất cả các hạt giáp nên được kiểm tra.
Nguyên nhân gây ra bướu giáp hạt là gì?
Hiện tại, có rất nhiều nguyên nhân gây ra bướu giáp hạt, bao gồm:
- Thiếu iốt.
- Mô tuyến giáp phát triển nhanh bất bình thường.
- Nang giáp - một loại u lành tính - thường là kết quả của sự thoái hóa u tuyến giáp. Nang thường bao gồm cả thành phần đặc và dịch lỏng.
- Viêm giáp mạn (ví dụ viêm giáp Hashimoto).
- Bướu giáp đa nhân.
- Ung thư tuyến giáp.
Ngoài những nguyên nhân đã nêu ở trên thì hiện có rất nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bệnh này, bao gồm:
- Lớn tuổi.
- Là nữ giới.
- Phơi nhiễm phóng xạ từ môi trường hoặc tiền căn xạ trị vùng đầu, cổ, ngực (đặc biệt khi còn nhỏ) - làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Thiếu iốt - có thể gây bướu giáp hạt hay không hạt.
- Bị viêm giáp Hashiomoto - cũng có thể là nguyên nhân của suy giáp.
- Bố hoặc mẹ bị bướu giáp hạt.
Những triệu chứng của bướu giáp hạt là gì?
Cho đến nay, căn bệnh này không có triệu chứng. Vì thế người bệnh chỉ có thể cảm nhận hoặc nhìn thấy một cục mềm, có thể không đau gần tuyến giáp ở cổ.
Đa phần hạt giáp đều lành tính và là hạt lạnh (không hoạt động) không ảnh hưởng đến sức khỏe. Hạt nóng (hoạt động quá mức) có thể gây lo âu, đổ mồ hôi, sụt cân, đói, và run do tạo quá nhiều hormone tuyến giáp (cường giáp).
Trong một số trường hợp hạt giáp cứng phát triển nhanh chóng, khiến giọng nói thay đổi (khàn giọng) hoặc khó nuốt đều có nguy cơ gây ung thư và nên được cắt bỏ nhanh chóng.
Những phương pháp điều trị bướu giáp hạt là gì?
Đa phần hạt giáp là lành tính và dạng đặc nên có thể dễ dàng được điều trị bằng cách bổ sung hormone tuyến giáp bằng thuốc levothyroxine giúp ngăn chặn sự phát triển của hạt. Còn đối với hạt giáp chỉ chứa chất lỏng sẽ được dẫn lưu bằng phương pháp tương tự như lấy sinh thiết tuyến giáp, tức là dùng kim hút tế bào. Đôi khi, phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ hạt giáp lớn nếu chúng có nguy cơ ung thư hoặc chèn ép mạch máu và các mô khác ở cổ.
Nếu không thể cắt bỏ toàn bộ khối u, có thể dùng phương pháp dùng iốt phóng xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư còn lại. Cách điều trị này sẽ phá hủy các tế bào tuyến giáp bình thường, do đó, sau khi điều trị bệnh nhân cần điều trị thay thế hormone.
Tuy nhiên, các biến chứng sau phẫu thuật có thể xảy ra bao gồm chảy máu, nhiễm trùng, hạ canxi máu do tổn thương tuyến cận giáp nằm gần tuyến giáp trong khi phẫu thuật, hoặc tổn thương dây thanh. Bên cạnh đó, hormone trị liệu cho u lành tính cũng có thể dẫn đến tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp). Còn trị liệu iốt phóng xạ có thể khiến các tuyến khác sưng phù và teo lại.